Eindelijk kan Rita Verdonk bij het oud ijzer

Rita Verdonk verlaat de politiek. Wat een goeie timing! Alleen jammer dat ze niet twintig jaar eerder op dit lumineuze idee is gekomen.

Verdonk was minister, weet u nog? Dat was in die bizarre periode waarin bleek dat je als bewindspersoon zonder blikken of blozen je eigen collega’s kon deporteren. Als minister van Vreemdelingenzaken en Integratie was Verdonk de vleesgeworden grens. Een wandelend prikkeldraad in mantelpak. Ze was zo streng dat zelfs haar eigen glimlach een verblijfsvergunning nodig had.

Haar politieke erfenis laat zich het best samenvatten als een reeks onafgemaakte zinnen die allemaal beginnen met “We moeten strenger zijn tegen…” Vul maar in: asielzoekers, criminelen, mensen met een andere huidskleur, mensen die Rita’s naam met een gek accentje uitspreken.

Waar andere politici soms worstelen met nuance, had Verdonk daar nooit last van. Haar politieke kompas had maar één richting: rechtdoor, door alle muren heen. Ze was de vrouw die bij elk maatschappelijk probleem dezelfde oplossingen voorstelde: harder optreden. Alsof je een loodgieter hebt die bij elke klus, of het nou een lekkende kraan of een verstopte wc is, aankomt met alleen een voorhamer.

Verdonk kon zó hard zijn dat diamanten jaloers werden. Het leverde haar de bijnaam IJzeren Rita op, al was het vooral haar hart dat uit dat materiaal leek te bestaan. De rest was voornamelijk beton en vooroordelen.

In Den Haag heeft Rita de laatste jaren nog wat proberen mee te spelen in de gemeenteraad. Daar heeft ze ongetwijfeld met hetzelfde gebrek aan nuance geopereerd als waarmee een bulldozer door een porseleinkast rijdt. Vandalisme? Strenger straffen! Hondenpoep? Strenger straffen!

En nu gaat ze weg. Eindelijk. Maar laten we vooral niet doen alsof dat iets oplost. Verdonk mag dan zelf van het podium verdwijnen, haar gedachtegoed leeft vrolijk voort, als een vastgelopen liedje in de collectieve afspeellijst. Politici blijven haar trucs kopiëren, want waarom zou je het ingewikkeld maken als simpel scoren genoeg is.

Dus dag Rita. Bedankt voor het normaliseren van kil beleid, voor het reduceren van mensen tot dossiers, voor het zaaien van angst en haat en het verkopen van hardvochtigheid als daadkracht. Bedankt voor het verharden van het debat, voor het verlagen van de lat. Je nalatenschap is een politiek landschap waarin empathie verdacht is en waar de stoerste schreeuwer wint. We sturen je nog een bloemetje, eentje van plastic: steriel, kil en zonder enige geur van mededogen. Net als jij.