Europa, kom op!

Wie niet somber is over de toekomst dat is Europees radicaal-rechts.

JC, ben even vergeten of het de Romeinse veldheer, de Nederlandse voetballer of de Joodse profeet was, mensen met deze initialen zeggen kennelijk behartenswaardige dingen, zei het al: “Elk nadeel heeft z’n voordeel”. En zo is het ook met de nog geen maand geleden aangetreden 47e president van de Verenigde Staten van Noord-Amerika. Natuurlijk, hij is een ramp, een reactionaire potentaat, een vijand van de rechtsstaat in de VS (én in Europa) en zo kunnen we nog een poosje doorgaan, maar hoe meer er vanaf z’n herverkiezing in november 2024 gezegd en geschreven werd over welke rampen hij zou veroorzaken, hoe meer ik ging denken, zeggen en nu ook schrijven dat er ook voordelen zouden kunnen zitten aan die 47e.

Somber zou je kunnen zijn over Europa als je het al 80 jaar naar de ogen van de grote baas (de VS) ziet kijken vooral op defensief en buitenlands beleid. Het Franse haantje wilde nog wel ‘ns kraaien, maar verder slaafs als een hond en ondertussen maar denken dat het baasje je altijd wel zal beschermen; erger: denken dat de grote baasjes (VS, China, Rusland) van de wereld ook schoothondjes zouden zijn geworden.

Somber zou je kunnen zijn over Europa als je het gebrek aan stootkracht van de Europese Unie ziet. Dit geldt zowel de leiding: de eeuwige Brusselse praatsessies, als de economie: Mario Draghi zei het onlangs nog: investeren in innovatie (bijv. AI), klimaat en energiebeleid en veiligheidsbeleid is broodnodig om de concurrentiekracht ten opzichte van andere als VS en China op niveau te brengen.

Somber zou je kunnen zijn over Europa als je de groei van de populistische partijen ziet. Partijen die met als kapstok asielbeleid, dezelfde anti-democratische doelstellingen hebben als die 47e in de VS: de scheiding der machten opheffen met name de onafhankelijke rechtspraak en het kortwieken van de persvrijheid. René van Stipriaan (Volkskrant 8 februari 2025) is ook somber, want als ‘de klassieke middenpartijen (in Nl. VVD, CDA, PvdA, D66) niet hun verantwoordelijkheid opnemen om heel Europa in een ander vaarwater te brengen, waardoor we weer kracht, macht en optimisme ontwikkelen in een stelsel dat democratie en vrijheid vooropstelt,…. dan komen we hier niet zonder kleerscheuren uit.’

Wie niet somber is over de toekomst dat is Europees radicaal-rechts. Zij zien die 47e in de VS als hun wapenbroeder. Zij, onder andere Orbán, Wilders, Le Pen, Salvini, waren in juichstemming bijeen in Madrid. Hun slogan ‘Make Europe Great Again’ betekent het omgekeerde, namelijk het  afbreken van Europa: Albascal van het Spaanse Vox: ‘De grootsheid van Europa zit in de grootsheid van zijn naties’ (zie Volkskrant 10 febr. 2025). Hoe het Trumpisme perfect aansluit bij Europese radicaal- en extreem-rechts bewees Vance, vicepresident van de VS, ‘in een agressieve en obscene toespraak’ (Marcia Luyten in de Volkskrant 18 febr. 2025) op 14 febr. 2025 in München en zijn liefdesverklaring aan het AfD.

Dat was inderdaad om te huilen, maar laat ik het ook ‘ns eens zijn met ons nationale liberale keffertje: Jort Kelder bij Eva (17 febr. 2025). Hij zei iets als: ‘...met dat huilie-huilie schieten we niks op, we moeten onze defensie(-industrie) op orde brengen, dat wisten we al jaren en dat die 47e feitelijk artikel 5 van het NAVO-verdrag opzegt, dat hadden we ook aan kunnen zien komen....en we (Europa) hebben niks gedaan‘.

Precies Jort. En ik verwacht dat de wake-up-call vanuit de VS: ‘we sluiten vrede met Rusland over Oekraïne en daar hebben we jullie (Europa) niet bij nodig’, leidt tot het voordeel dat de Europese reactie zal er één zal zijn die past bij de geschiedenis van het aloude Avondland en het derde economische machtsblok dat de EU is:

1.     snellere en duidelijke besluitvorming,

2.     verdergaande integratie ook qua defensie(-industrie) en buitenlandsbeleid,

3.     uitvoering van het Draghi-rapport

4.      een beleid dat ‘ongeacht de brutale dreigementen van techmiljardairs, de Europese democratie beschermt tegen nepnieuws, complotten en manipulatie c.q. het reguleren van de Amerikaanse en Chinese sociale media.’ (Marcia Luyten, Volkskrant 18 februari 2025)

Radicaal- en extreem-rechts zal daar natuurlijk tegen zijn, maar de klassieke middenpartijen waarop nog steeds de meerderheid van de bevolking haar stem uitbrengt, zullen toch niet toestaan dat, nadat extreem-rechts in de VS Europa verraden heeft, radicaal- en extreem-rechts in Europa Europa de doodsteek zal geven; integendeel ik durf de stelling aan dat zij met een wervend programma als boven gegeven het populisme zullen kunnen verslaan. Zo niet, dan vrees ik met René van Stipriaan, dan komen we hier niet zonder kleerscheuren uit.