'Europa moet zelf kernwapenmacht worden vanwege dreigende herverkiezing Trump'

Europese politici maken plannen om een eigen kernmacht op te zetten nu Donald Trump mogelijk opnieuw president van de Verenigde Staten wordt. Trump heeft recent laten weten dat hij niet van plan is zich te houden aan artikel 5 van het NAVO-verdrag waarin de leden beloven dat een aanval op een van hen wordt beschouwd als een aanval op allen. Hij stelde dat hij Rusland zou aanmoedigen oorlog te voeren tegen Europese landen als die niet voldoen aan de afspraak 2 procent van hun begroting aan defensie uit te geven. Vanuit Moskou is, na de vooralsnog mislukte invasie van Oekraïne, al diverse malen gezinspeeld op een eventuele kernaanval op West-Europa.

De Duitse minister van Financiën Christian Lindner, tevens leider van de liberale FDP, stelt voor dat de Britten en Fransen hun kernwapens ter beschikking stellen en uitbreiden om zo een eigen Europese afschrikking op te bouwen tegen de imperialistische dreiging vanuit Moskou. Andere Europese landen zouden daar dan aan mee moeten betalen.

"De vraag is onder welke politieke en financiële voorwaarden Parijs en Londen bereid zouden zijn hun eigen strategische capaciteiten in stand te houden en uit te breiden voor de collectieve veiligheid. En vice versa, welke bijdragen willen wij daar aan leveren? Als het om vrede en veiligheid in Europa gaat moeten we niet wegduiken voor die lastige vragen," stelt Lindner in de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Het plan lijkt gesteund te worden door de Duitse sociaaldemocraten, schrijft The Guardian. Kritische leden waarschuwen dat een dergelijke stap Europa alleen maar onveiliger zal maken.

Het zou ook betekenen dat de Europese lidstaten van de NAVO een eigen plan moeten opstellen voor een afschrikkingsbeleid. Frankrijk, de enige kernmacht binnen de EU, heeft de eigen kernwapens buiten de NAVO-commandostructuur gehouden. Macron heeft wel eerder voor Europese samenwerking op dat gebied gepleit.

Donald Tusk, de nieuwe premier van Polen en een gezaghebbend Europees politicus, heeft deze week ook verklaard dat het aanbod van Macron om de Franse kernwapens te gebruiken voor Europese afschrikking "echt serieus" genomen moet worden.

Verwacht wordt dat de noodzaak voor een Europese kernmacht een onderwerp gaat worden voor de Europese verkiezingen die in juni plaatsvinden. Opiniepeilers voorspellen dat extreemrechts bij die verkiezingen flink gaat groeien. Veel extreemrechtse partijen hebben banden met Moskou of koesteren er sympathie voor. Geert Wilders bijvoorbeeld reisde in 2018, nadat door Rusland gesteunde rebellen de lijnvlucht MH-17 neerhaalde en honderden passagiers waaronder veel Nederlanders om het leven kwamen, naar Moskou om steun te betuigen aan het Kremlin. Hij ontving in ruil een Russische onderscheiding.

De Britten hebben verklaard dat hun kernwapens ter beschikking staan als de NAVO-commandant voor Europa daar om vraagt en dat ze gebruikt kunne worden te verdediging van NAVO-bondgenoten "onder extreme omstandigheden". Dat aanbod is wel gedaan in de context van Amerikaanse medewerking. Of het ook geldt als Washington het af laten weten, is niet bekend.