Ex-Kamerlid NSC: 'Pieter Omtzigts experiment is mislukt, partij moet zich opheffen'

Pieter Omtzigt hield de kiezer voor dat hij wist hoe de democratie verbeterd moest worden. Maar liefst 1.343.286 kiezers geloofden hem en gaven hun stem aan zijn partij NSC die prompt in de regering belandde. Het resultaat? Een grotere puinhoop dan ooit. Dat vinden zelfs mensen die voor de partij in de Tweede Kamer kwamen.

De Volkskrant publiceert een groot interview met Femke Zeedijk, in 2023 nummer 12 op de kandidatenlijst. Ze steekt haar teleurstelling niet onder stoelen of banken:

"Achteraf moet ik toegeven dat het NSC-avontuur is mislukt. De partij zou zich beter kunnen opdoeken. Ik wens voor Nederland een paar krachtige traditionele politieke blokken. NSC zat altijd al meer in het christendemocratische blok en zou daar weer in moeten opgaan."

Dat wil niet zeggen dat ze genezen is van haar naïviteit. Ze denkt dat Nederland het rampenkabinet met de partij van Wilders nodig had, als een soort bijspijkercursus.

"Maar dat NSC is mislukt, betekent niet dat het proces een mislukking was. Ik denk dat we dit kabinet nodig hadden om te zien wat er mis is met dit land. Ik hoop dat in oktober blijkt dat we daarvan hebben geleerd."

Zeedijk mag dan hopen dat de dwalende NSC-kiezers zich tot het CDA van Henri Bontenbal bekeren, zelf doet ze dat niet. Ze is inmiddels weer terug bij D66, de partij waar ze vandaan kwam.

In een opvallende contradictie met het geloof dat het experiment om extreemrechts op het regeringspluche te zetten goed is geweest voor het politiek bewustzijn van de kiezer is ze zelf altijd een groot tegenstander geweest van de coalitie met de PVV. Ze had ook niet voor mogelijk gehouden dat het er in zat. Totdat ze merkte dat Pieter Omtzigt een draai maakte na het beruchte door SBS, van miljardair John de Mol, georganiseerde verkiezingsdebat. Daar glorieerde Wilders.

"Ik zag hoe het publiek werd opgestookt, hoe iedereen klapte als Wilders sprak. Ik zag hoe hij het debat won’, zegt Zeedijk. ‘Ik kan me herinneren dat Pieter toen een grap maakte: misschien gaan we wel met Wilders in een kabinet."
Wat zei u toen?
"Als je dat maar laat. Dat heb ik letterlijk zo gezegd. En dat meende ik ook. Want ik zag aan Pieter dat hij er echt over aan het nadenken was. En toen zei hij: ‘Ja maar Femke, als dat gebeurt, kan ik hem alles laten beloven, hij wil zo graag regeren."

En hup, daar ging de droom van goed bestuur het raam uit. Toen in november vorig jaar NSC-staatssecretaris Nora Achahbar ontslag nam vanwege de omgangsvormen binnen de coalitie stapte Zeedijk ook op, samen met collega Rosanne Hertzberger. "Wilders heeft in juni gedaan wat wij in november hadden kunnen doen." Hertzberger keerde overigens weer terug toen Wilders het kabinet in juni liet vallen.

De mislukking mag dan groot zijn maar NSC heft zich - nog - niet op en doet zelfs weer mee met de aanstaande verkiezingen. Lijsttrekker is het stemmenkanon Eddy van Hijum, op nummer twee staat briljant strateeg Nicolien van Vroonhoven. Volgens de meest optimistische peilingen maken zij beiden nog kans. De partij die 20 zetels kreeg toegewezen van de 'ontevreden' kiezer, houdt er volgens de peilingen tussen 2 en 0 van over.

Omtzigt is inmiddels uit de politiek verdwenen en zoekt een functie elders.