Fauci: 'Verdringen virus gaat langer duren, bijna 90 procent moet immuun worden'

Dr. Anthony Fauci, zeg maar de Amerikaanse Jaap van Dissel, is van mening veranderd over het bereiken van groepsimmuniteit. Aanvankelijk dacht hij, in navolging van de adviezen van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, dat de verspreiding van het virus tot stilstand komt en vervolgens verdwijnt als 60 tot 70 procent van de bevolking immuun raakte. Die immuniteit treedt op na vaccinatie en bij mensen die het virus oplopen en overleven.

Een maand geleden werd Fauci al wat pessimistischer en verlegde de lat naar 70, 75 procent. Vorige week verhoogde hij dat tot 80 procent of meer en nu zegt hij in een interview met de New York Times dat het misschien wel bijna 90 procent wordt. Dat zou betekenen dat het virus bijna net zo hardnekkig is als mazelen, een van besmettelijkste ziektes waarbij pas groepsimmuniteit optreedt als 95 procent van de bevolking besmet of gevaccineerd is. Prominente epidemiologen delen zijn mening, schrijft de krant. Dat betekent dat het terugdringen van het virus langer in beslag gaat nemen dan tot nu toe gedacht werd.

Fauci wil echter niet zo ver gaan om te zeggen dat het 90 procent moet zijn. Want hij is bang dat dergelijke getallen de bevolking ontmoedigen. Daarom, ze bekent hij, hield hij zijn eerdere cijfers ook laag. Nu uit opiniepeilingen blijkt dat meer Amerikanen dan verwacht bereid zijn zich te laten vaccineren durft hij zijn pessimisme ook meer vrij baan te geven. “We moeten wel wat bescheidenheid tonen,” zegt hij. “We weten gewoon niet wat het echte aantal is. Ik denk dat het ergens tussen de 70 en 90 procent is. Maar ik ga niet zeggen 90 procent.” Hij zegt bereid te zijn zijn huis er op te verwedden dat corona niet zo besmettelijk is als de mazelen. Mazelen blijft uren in de lucht hangen en kan zich zelfs via ventilatiesystemen verspreiden.

Groepsimmuniteit valt amper te berekenen omdat mensen, anders dan dieren, niet in vaste kuddes binnen een omheining leven en zich voortdurend van de ene groep naar de andere bewegen. De 60-70 procent werd geschat omdat een virusdrager volgens berekeningen op basis van Chinese en Italiaanse gegevens ongeveer drie anderen besmet. Als je dat getal wilt terugdringen naar onder de een moeten dus twee op de drie mensen immuun zijn. Twee op de drie is 66,7 procent. Later bleken de Chinese en Italiaanse aantallen niet te kloppen, de doorgifte lag in werkelijkheid hoger omdat ook mensen zonder symptomen besmettelijk bleken.

Daar komt bij dat het virus zeer gebaat is bij zogeheten superspreader events, grote bijeenkomsten waarbij het getal R, dat staat voor het gemiddeld aantal doorgiften, kan oplopen tot 4, 5 of zelfs 6. Om het nog ingewikkelder te maken blijft het virus zich ook ontwikkelen. Er komen nieuwe mutaties die besmettelijker blijken. Dat gebeurde eerst in Italië, nu in het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

De Volkskrant voelde Jaap van Dissel aan de tand over het de aanpak van het virus en daarbij kwam ook het bereiken van groepsimmuniteit aan de orde. In zijn eerste tv-toespraak had premier Rutte dat immers als oplossing voor het terugdringen van het virus uiteengezet. Later ontkende de premier dat het onderdeel van de strategie was:

Voor eens en voor altijd: is het virus expres laten rondgaan om groepsimmuniteit op te bouwen nu wel of niet als beleidsoptie aan de orde geweest? “Ik denk dat dat zelfs in de allereerste beschouwingen geen realistisch scenario was. Het was natuurlijk heel snel helder dat het geen optie is om niets te doen, aangezien dan het tweede uitgangspunt van het beleid, het intact houden van de zorg, niet gerealiseerd kon worden.”

Toch lag het wel op tafel. Rutte hield een heel college over groepsimmuniteit tijdens zijn eerste televisietoespraak in maart. “Wat misschien onvoldoende is gecommuniceerd, is dat groepsimmuniteit een langetermijnperspectief is. Namelijk dat men uiteindelijk, ofwel door het doormaken van de infectie, ofwel door het verkrijgen van immuniteit door vaccinatie, toch in staat is om een soort groepsimmuniteit op te bouwen. Daar ging dat verhaal over.”

cc-foto: NIAID