Fijne dag verder!

Na ‘Cool’ en ‘Relaxed’, schatten we momenteel de zaken in als ‘Fuckin’ top’ danwel ‘Super chill’. Het trio waardeoordelen; Cool, Super en Top worden inmiddels probleemloos verweven met het werkwoord Chillen (relaxen). Een samenraapsel van allen wordt doorgaans ook gecombineerd in zinnen als: “Nee echt, cool, super chill, echt top..ja echt!”.                                         

Chiller wordt het niet (Écht ziek! ), maar het rare is dat men niet inziet dat juist het stapelen van al deze uitersten de hele urgentie wegneemt en eigenlijk alleen maar belachelijk maakt. Door achter ieder woord een uitroepteken te zetten zal de ontvangende partij al gauw denken: “Nou, zó ‘top’ zal het allemaal wel niet zijn. Toch?”.  

Bijkomend nadeel van een stapeling van adjectieven en superlatieven is ook dat het geheel overkomt als een geschifte, op hol geslagen woorden-jackpot. Recensies waar dergelijke begrippen over elkaar heen buitelen herkent men probleemloos als tamelijk kansloze marketingkretologie en derhalve waardeloos. Overdaad schaadt dus….of zoiets. Een nieuw tijdsgewricht, een nieuw taalgezicht?    

Een nog grotere orde van wanstaltig anglicisme vind men in het openbaar vervoer. De buschauffeur begroeten bij het instappen is een normale beleefdheidsvorm. Diezelfde chauffeur bij het uitstappen bedanken en “Een fijne dag verder!” toewerpen is aanmatigende onzin.

Uiteraard spreek ik hier niet van onversneden plattelandsgedrag waar men voor de ander de pet nog afneemt of bij de voornaam begroet (Onwaarschijnlijk blijft dat echter wel daar tussen dorp en gehucht inmiddels nauwelijks bussen meer rijden).

Zo vlak na de millenniumwisseling kwam het “Fijne dag”-wensen in zwang, vooral onder jongeren. Goedemorgen, -middag, -avond raakte ‘uit’ en het anglicisme “Fijne dag (verder)” nam de overhand. “Have a nice day” schettert de Amerikaanse middenstand de godganse dag zijn ‘Happy Costumers’ toe, en dat in een land waar men elkaar te pas en te onpas voor de gefrustreerde raap schiet. ‘Service with a smile!’ ten koste van alles.

Vooral door het te pas en te onpas gebruik ervan klinkt “Fijne dag” net zo plastic, vals en vrijblijvend als ‘Have a nice day!’. Hoewel die ‘Fijne dag’ na 17.00 toch echt ten einde is klinkt in de Vaderlande middenstand het afgrijselijke “Fijne dag verder!” gewoon tot sluitingstijd (21.00). Fijne volgende dag? ‘Goedenavond’ of zelfs ‘Tot ziens’ hebben nog altijd niets aan kracht ingeboet.

In het geval van de buschauffeur bedanken voor geleverde diensten, klinkt het zelfs nogal bevoogdend. Hoezo “Fijne dag verder” ?, die man of vrouw zit daar gewoon zijn of haar brood te verdienen en wellicht zelfs met het chagrijn in het vermoeide lijf. Het vak heeft door de veranderende tijden, zeden en werkdruk toch al veel van z’n glans verloren en een bemoedigend schouderklopje zou bijna te prefereren zijn bij het verlaten van bus, tram, trein of metro.

Sinds geweld en agressie in het openbaar vervoer zijn toegenomen is het personeel duidelijk geschoold in een andere verbale omgang met het publiek en ook zij maken zich daarom inmiddels ‘schuldig’ aan jolig/jeugdig gedrag.       Alles om het de losgeslagen burger naar de zin te maken en vooral niet tegen de vrijgevochten haren in te strijken. Vaak is aan hun moedeloze oogopslag te zien hoe die dagelijkse taalworsteling hen bezwaard en men zou daarom wederom willen pleiten voor enig eerherstel.

De hiërarchie van de platte pet is voorbij maar een oer-Nederlands goedemorgen, -middag, -avond volstaat lieve mensen.