Sinds zondag weten we dat iedereen deze slogan inclusief mag verstaan vanuit het besef van de reëel bestaande machtsverhoudingen.
Met ruim honderdduizend demonstranten maakten we ons zondag in Den Haag sterk vóór de handhaving van het internationaal recht en vóór het trekken van een rode lijn. Dus vóór menselijkheid, vrede en gerechtigheid. Het was een bonte stoet: van jong tot oud, van allerlei huidskleuren, uit dorpen en steden, van allerlei religies en levensovertuigingen... Nederland bekent kleur!
Leuzen voor Palestina en de vlag van Palestina horen hierbij omdat het een specifiek volk betreft dat uitgemoord wordt. Voor de ene demonstrant was dat gesneden koek, voor de andere demonstrant juist even wennen. Maar de tolerantie en eensgezindheid waren gelukkig groot. Het particuliere en het universele horen immers bij elkaar. Het grote spandoek 'Joden zeggen nee!' raakte me daarom. Brok in de keel. Ja, echt. En ik glimlachte om een klein bordje met de woorden 'En Hamas is ook een lul!'
Voor sommigen blijft het lastig: 'From the river to the sea...'. Maar sinds zondag weten we dat iedereen deze slogan inclusief mag verstaan vanuit het besef van de reëel bestaande machtsverhoudingen. Een volk dat niet erkend wordt, en steeds verder wordt teruggedrongen, mag en moet zijn ruimte opeisen. Dát is emancipatie, zoals zionisme na 1880 in Europa (wat je er verder ook van vindt) begon tegen de verdrukking in. Probeer, steeds in zijn context, oog en respect te hebben voor de 'kleine luyden'!
Als witte, westerse en christelijke man van middelbare leeftijd, mocht ik kort na 7 oktober 2023 in Zwolle spreken op een demonstratie. Ik refereerde toen ook even aan de synagoge in mijn stad en de geschiedenis van joden in mijn stad. Ik gebruikte toen de woorden: 'FROM THE RIVER TO THE SEA, ALL THE PEOPLE WILL BE FREE!'. Lees hier mijn bijdrage terug. Een variant dus, want we moeten samen verder. Dáár geloof ik in. Dát is voor mij de essentie.
Tegelijk mogen we begrijpen - nee, moeten we begrijpen - dat het volk van wie de afgelopen eeuw in het bewuste gebied tussen rivier en zee, steeds meer is afgepakt (zie afbeelding), juist ook iets van zichzelf wil laten zien: een vlag, een symbool, een eigen identiteit. Juist in het verzet tegen de volkerenmoord en de uitwissing, klinken deze stemmen: we bestaan!🍉
Gelukkig begrepen we elkaar zondag in Den Haag. We stonden én we staan als mensen zij aan zij, in solidariteit. Voor een zaak die uitstijgt boven wij en zij. De rode lijn móet worden getrokken, nu! Het particuliere en het universele horen bij elkaar. Er is geen weg terug. En we kunnen maar één kant op: de goede kant. De menslievende voorhoede stond zondag 18 mei 2025 collectief op het Malieveld. We schreven en schrijven geschiedenis. Er is geen weg terug!
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.