Geen vliegvelden in vogelrijke natuurgebieden

Hoe dichter je vogels en vliegtuigen bij elkaar in de buurt brengt, hoe groter de kans op ongelukken. Het stomste wat je dus kan doen is een vliegveld openen pal naast vogelrijke natuurgebieden. Zo mogelijk nog onverstandiger is het om vervolgens de risico’s op botsingen met vogels nauwelijks te onderzoeken. ‘Wat niet weet, wat niet deert’ als zeer onverstandige aanname. Zie daar in vogelvlucht de voorgeschiedenis van Lelystad Airport.

Het maatschappelijke draagvlak voor Lelystad Airport is als sneeuw voor de zon gesmolten. Het vliegveld is volstrekt overbodig en kent vooral veel nadelen. Klimaat, leefomgeving en veiligheid van mens en dier zijn sterk gebaat bij een stevige krimp van het aantal vliegbewegingen. Het goede nieuws? Voor de luchthavens van Rotterdam en Eindhoven zijn de eerste krimpstappen inmiddels al gezet. Het luchtvaartdebat is onomkeerbaar aan het kantelen.

Luchtvaartminister Van Nieuwenhuizen (VVD) heeft een beperkter horizon en geeft vol gas. In haar haast om de opening van Lelystad Airport zo snel mogelijk door te drukken vergat zij de tijd te nemen die nodig is om het risico op botsingen met vogels fatsoenlijk te onderzoeken. De minister leunt in haar Lelystad Airport-ramkoers volledig op rapporten van Bureau Waardenburg. In de milieueffectrapportage wordt dit werk opgevoerd als het benodigde “vinkje” bij het kopje vliegveiligheid: “geen verhoogd risico”. Maar het werk van Bureau Waardenburg ligt al enige tijd onder vuur. De nieuwste vogelradartechnieken zijn niet gebruikt, het veldonderzoek bleef zeer beperkt in omvang en bezorgde piloten worden niet gehoord.

Om de twijfels over de milieueffectrapportage (MER) weg te nemen organiseerde de Partij voor de Dieren recent een hoorzitting over vliegveiligheid en botsingen met vogels. Niet alleen lieten de aanwezige experts geen spaan heel van de veiligheidsstudies van Bureau Waardenburg, de bijdrage van het adviesbureau zelf was ronduit verontrustend. Bij monde van consultant Rob Lensink bleek Bureau Waardenburg niet in staat om de kritiek ook maar enigszins te pareren. De ophef over de rammelende MER deed bij de minister echter geen alarmbelletje rinkelen. Ze koos er in haar reactie tijdens het debat op 25 april voor om de aantoonbare onjuistheden in de MER te negeren. En neemt zo welbewust een onverantwoord risico.

Schiettent Vogelrijke natuur zoals de Oostvaardersplassen ligt pal naast de deur van Lelystad Airport. Over het lot van de vogels heeft ook de Vogelbescherming onlangs haar grote zorg uitgesproken. Terecht, gezien het feit dat de jagerslobby en luchtvaartsector nu al voorsorteren op het massaal doodschieten van vogels en vernielen van nestjes. Een onacceptabel scenario. De oorzaak van de conflicterende belangen tussen vogels en luchtvaartmaatschappijen ligt natuurlijk niet bij de vogels, maar bij het mechanische vliegverkeer. Vliegvelden in de omgeving van water- en voedselrijke natuurgebieden zijn letterlijk misplaatst.

Het zou verstandiger zijn om in te zetten op betaalbaar en comfortabele internationaal treinverkeer. De vliegbewegingen die nog overblijven moeten passen binnen de driehoek van klimaat, leefomgeving en veiligheid. Alle signalen staan op rood voor Lelystad Airport. Dit is het moment om de daling van het aantal vluchten in te zetten, en Lelystad Airport definitief af te blazen.