Gefeliciteerd Marjolein Faber, het uitje van jonge vluchtelingen is gecanceld

Beste Marjolein Faber,

Gefeliciteerd. Je hebt je zin. Het uitje van jonge vluchtelingen naar de Efteling is gecanceld. Een symbolische overwinning, verkocht als bescherming van ‘de Nederlandse belastingbetaler’. Maar dit ging nooit over geld. Dit ging nooit over een dagje Efteling. Dit ging over iets veel fundamentelers. Over vijanddenken. Dit gaat over het gevoel dat er altijd ‘anderen’ zijn die op onze kosten leven, onze plekken inpikken, onze privileges bedreigen. Want ‘onze’ Efteling is alleen voor échte Nederlanders, toch Marjolein?

En psychologisch gezien, Marjolein, is dat ronduit angstaanjagend. Want wat jij (of beter: wat Wilders via jou) aan het doen bent, gaat veel verder dan beleidsmaatregelen. Het gaat niet om ‘het strengste beleid ooit’. Jullie zijn bezig de mentale infrastructuur van Nederland te slopen. Langzaam maar doelbewust. Tweet voor tweet. Maatregel voor maatregel.

Iedere tweet, elke verontwaardigde uitspraak, elke symbolische maatregel heeft hetzelfde doel: mensen leren dat empathie naïef is. Dat medemenselijkheid een zwaktebod is. Dat een aardig gebaar richting de ander automatisch een aanval is op jezelf. Je leert mensen dat wie een hand uitsteekt naar een vluchteling, automatisch tegen Nederland is. Je conditioneert dat als zij iets krijgen, al is het maar een dagje Efteling, dat betekent dat wij iets verliezen. Je creëert een samenleving waarin vriendelijkheid verdacht is, waarin geven altijd bedreigend voelt, waarin wantrouwen de norm wordt.

En precies dat is het ware gevaar. Je verandert niet alleen het leven van vluchtelingen. Je verandert óns. Het verandert de manier waarop wij elkaar zien. Het verandert hoe we kijken naar kwetsbaarheid, naar hulp, naar medemenselijkheid. Je leert ons dat de ander nooit een mens mag zijn, alleen een probleem.

Maar weet je wat het tragische is, Marjolein? Hoe meer je de ander buiten houdt, hoe leger het vanbinnen wordt. Hoe hoger de muren, hoe kouder het hart, en hoe eenzamer en defensiever je zelf wordt. Hoe meer je anderen ontmenselijkt, hoe minder er van je eigen menselijkheid overblijft.

Jullie bouwen geen samenleving. Jullie bouwen een fort. Maar een samenleving is geen vesting. Geen schuilkelder. Geen bunker waar je je met ‘de eigen mensen’ kunt terugtrekken terwijl je de rest van de wereld angstvallig buiten houdt. Een samenleving bloeit bij openheid. Bij verbinding. Bij gedeelde hoop.

En ja, dat is kwetsbaar. Ja, dat vraagt moed. Ja, dat kost soms iets. Maar het maakt ons tot mens. Een mens met een hart en een ziel.

Vandaag heb je misschien een symbolische strijd gewonnen. Maar elke keer dat je empathie afwijst, verliest Nederland een stukje van haar ziel. En straks is er niets meer over om trots op te zijn, behalve een ijskoud, leeg land, waar niemand meer welkom is, en niemand meer wil zijn.