Gelekt VN-klimaatrapport waarschuwt: 'Het ergste moet nog komen'

Hongersnood, extreme droogte en ziektes, allen veroorzaakt door klimaatverandering, zullen binnen enkele tientallen jaren miljoenen meer mensen treffen dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit een uitgelekt VN-ontwerprapport waarin de gevolgen voor de mensheid van een snel opwarmende planeet uiteen worden gezet.

Het rapport gaat er vanuit dat een van de voornaamste klimaatdoelen van Parijs, het beperken van het opwarmen van de aarde tot maximaal 1,5 graad Celsius, zo goed als zeker niet wordt gehaald. Een permanente opwarming van 2 graden of meer, heeft volgens de onderzoekers ‘onomkeerbare gevolgen voor menselijke en ecologische systemen’. Al tegen het jaar 2050 zullen wereldwijd 420 miljoen mensen meer dan nu te maken krijgen met periodes van extreme hittegolven. Ruim 80 miljoen meer mensen riskeren een ernstig risico op honger.

Het internationaal klimaatpanel IPCC van de Verenigde Naties waarschuwt dat hoewel veel leven op aarde kan herstellen van grote klimaatverandering, bijvoorbeeld door evolutie of de creatie van nieuwe ecosystemen, dat niet geldt voor de mensheid. Die is volgens het IPCC op geen enkele wijze bestand tegen een verslechtering van het leefklimaat. De huidige beleidsplannen die gericht zijn op het tegengaan van klimaatverandering zijn ‘ontoereikend’.

In het rapport wordt ook gewaarschuwd voor extreme weersverandering. Sommige regio’s zoals het oosten van Brazilië, Zuidoost-Azië en Centraal-China en vrijwel alle kustgebieden, kunnen met meerdere weerrampen tegelijk te maken krijgen. Naast de eerdergenoemde hittegolven, ook bijvoorbeeld cyclonen of overstromingen. Een opwarming van meer dan 1,5 graden betekent ook dat de ijskappen van Groenland en West-Antarctica smelten, wat qua zeespiegelstijging leidt tot een ‘point of no return’.

Hoewel het rapport het een opeenstapeling van rampenscenario’s is en de mensheid gedoemd lijkt, klinkt er toch nog wat hoop, al is die summier. Wanneer vandaag nog krachtiger maatregelen worden genomen om de overexploitatie van hulpbronnen terug te brengen, de vernietiging van natuurgebieden wordt gestaakt en er meer werk gemaakt wordt van het terugdringen van milieuvervuiling en de verspreiding van ziektes, heeft de mens nog een kans.

Het uiteindelijke rapport wordt in november dit jaar voorgelegd aan de vertegenwoordigers van de 195 VN-lidstaten op de klimaatconferentie COP26 in het Schotse Glasgow. In februari 2022 wordt de definitieve versie van het rapport gepubliceerd.