Gemeenten besteden veel minder aan bibliotheken

Bibliotheken zijn ten dode opgeschreven. Ik zou er landelijk nog een paar openhouden, maar dan uit oogpunt van cultuurbelang. De nieuwe generatie leest nu eenmaal niet meer. Persoonlijk beleef ik veel plezier aan lezen, doe het op een e-reader want deze zomer heb ik 2 boekenkasten vol naar het oudpapier gebracht. Het is niet ander, met meer bibliotheken krijg je ze echt niet meer aan het lezen. Ze vinden de plicht om een boek te halen en de boete die ze krijgen als ze weer te laat zijn met inleveren verschrikkelijk. Verplichten heeft ook weinig zin, tijdens mijn VWO heb ik een enorme aversie gekregen tegen al die gestoorde Nederlandse schrijvers (Mulish was helemaal een vol-idioot in mijn ogen) met als resultaat dat ik veel lees, maar geen Nederlandse literatuur. Het stoppen met lezen is de moderne tijd. Ook al denkt de witte oude man hier op JOOP met weemoed terug aan dat mooie papieren boek dat is verleden tijd.

Het is maar wat je verpaupering noemt. In mijn (dorps)omgeving zie ik bibliotheken die nauwelijks bezocht worden, bussen die vaak genoeg leeg rijden en de kleinere winkels zijn gesloten omdat de mensen hun boodschappen verderop doen. Ik vrijwillig in de bieb omdat de kosten per uitlening de pan uit zijn gerezen. Het is juist goed en verstandig dat de gemeenten zich aanpassen aan veranderende consumptiepatronen.

"De slechtere prestaties van de Nederlandse jeugd zijn onder meer het gevolg van het sluiten van bibliotheken." Dat is niet wat de Raad voor Cultuur stelt, wel zegt het rapport: "Bibliotheken spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van lees- en taalvaardigheid. In het licht van het eerdergenoemde PISA-onderzoek, waaruit blijkt dat de leesvaardigheid onder scholieren in het voortgezet onderwijs sterk is gedaald, verdient deze rol nog meer steun." De vraag is het maar of er enig wetenschappelijk bewijs is voor die 'cruciale rol'. Ik vermoed van niet, gezien de bewijslast en alle factoren die in het spel zijn. En meer bibliotheken zijn niet per se de oplossing, heeft de Raad voor Cultuur al eens onderzocht hoeveel de jeugd heeft geleerd van allerlei vrij beschikbare historische documentaires op Youtube, het aantal geleerde talen via apps en andere zaken die vrij beschikbaar zijn online? En scholen zijn zelf natuurlijk ook het probleem, met al hun verplichte leeslijsten. Ja, dan zal iemand er een keertje makkelijk afkomen door te kiezen voor een boek met grote letters en veel plaatjes... who cares?

De ouderen onder ons hebben leren lezen in hun jeugd. Veel lezen zonder afgeleid te worden leert begrijpend lezen. De woordenschat komt op natuurlijke wijze binnen. Door internet met flitsen en en zo kort mogelijke termen in de eigen taal van de jeugd die algemene begrippen snel overbrengen ontstaat als vanzelf een lacune in begrijpend lezen van ingewikkelde rapporten en verbanden als oorzaak en gevolg. Daarom is de jeugd zo vatbaar voor reclame en consumptie wat geestelijke armoede teweeg kan brengen. Hoe dit met de internet verslaving in goede banen is te leiden zou prioriteit moeten hebben.

Ik zou denken dat het eerder te maken heeft met de totale debilisering van dit land. Probeer maar eens tv te kijken tegenwoordig .

De verpaupering van de samenleving voltrekt zich op tal van niveau's. Ook op gemeentelijk. Sluiting van Bibliotheken (te duur), van zwembaden (te duur), van buslijnen (te duur), van loketten voor gemeentelijke voorzieningen (te duur). Intussen kakelen de eerstverantwoordelijken voor dit beleid dat het zo goed gaat met De Economie. Het is goed om te weten dat De Economie staat voor het belang van het bedrijfsleven. De burger is weinig of niets meer dan een onvermijdelijke kostenpost.

Kun je leesvaardigheid alleen uit een boek halen? Digitaal is de toekomst niet papier. De boeken kunnen naar een museum. Waarom vooruitgang tegenhouden.

Slimme gemeentes maken de bibliotheek onderdeel van een multifunctionele accommodatie met sport, een school, restaurant, theater, etc. Ik ken verschillende voorbeelden die prima functioneren met een heel acceptabel budget. Dan wordt het een ontmoetingsplek, vooral in kleinere gemeentes werkt dat uitstekend. Zet er een beheerder op met wat gevoel voor commercie en je kunt veel bereiken. Meer geld is niet altijd de beste oplossing.

De afname van investeringen in publieke bibliotheken is zeker niet de oorzaak van ontlezing onder jongeren in Nederland zoals die meer dan in veel andere landen is geconstateerd. Publiek toegankelijke bibliotheken, niet alleen gemeentelijke, hebben een belangrijke functie die ik in meer gemoderniseerde vorm, en dat kan heel goed met minder papier én minder kosten, graag behouden zie. Ik ben als conservatieve papieren boekenlezer groot voorstander van deze vorm van lezen maar met een goede ereader, en dan geen iPad of tablet met deze voorziening, is ook niets mis. Maar zoals gezegd heeft de ontlezing onder jongeren niets te maken met de bezuinigingen op de bibliotheken in oude vorm en ook niet in gemoderniseerde vorm. De ontlezing onder jongeren in Nederland is te danken aan het feit dat ze op school, en vaak ook thuis, niet meer voldoende gestimuleerd worden langere teksten, en langere tijd achtereen, te lezen. Andere, meestal digitaal interactieve of creatieve doe-activiteiten krijgen veel te veel de voorkeur omdat die "leuker" gevonden worden wat weer een gevolg is dat met overvolle klassen en aan internet en social media verslaafde kinderen liefst ieder moment online zijn en dan ook voortdurend afgeleid worden door prikkels. Remedie is zonder toegang tot internet, met papieren boek of e-reader (zonder spelletjes), kinderen van jongs af aan en met regelmaat te leren en dit te laten onderhouden teksten en zelfs boeken in alle rust te lezen. Het leesplezier komt dan vanzelf. De lust tot lezen is namelijk een verworvenheid van er eerst aan beginnen en dit door te zetten.

Ik weet eigenlijk niet hoe het zit met bibliotheken in het buitenland. Heeft Nederland er echt zo weinig? Of heeft de afnemende leesvaardigheid van Nederlandse kinderen ook andere oorzaken? Ik denk het laatste. School moet vooral leuk zijn en allerlei trendy vakken presenteren. Er is buitengewoon veel afleiding d.m.v. smartphones en de talloze feestjes in het weekeinde. Is dat anders in het buitenland, is dan de vraag. Ik denk - maar ik heb even geen links - dat de ons omringende landen scholen een wat straffer regime hebben, dat ook geaccepteerd wordt door de ouders. Niet voor niets kiezen vele ouders in de grensstreek met België voor een Vlaamse school.

Ik ga mij vast mentaal voorbereiden op de reacties die ik ga krijgen, maar het zij zo: Gemeentes zijn verantwoordelijk voor de huisvestiging en begeleiding van vluchtelingen, daarnaast heeft Den Haag ook de jeugdzorg gedelegeerd naar de gemeentes. Laat beide nu erg dure onderwerpen zijn voor de gemeenten. Gevolg: Gemeentelijke belastingen stijgen jaar na jaar voor de inwoners en uitgaven worden minder. Dan weet u direct waarom er o.a. minder geld gaat bibliotheken.

Bibliotheken zijn ook in het Google tijdperk van groot belang. Daarom moet het budget minimaal verhoogd worden tot het niveau van voor de crisis om zo te proberen het ontlezen te stoppen.