Gert-Jan Segers snapt niks van islamkritiek

Stel je voor dat een flitspaal moslim Mohammed een boete stuurt. Is deze flitspaal bezig met islamkritiek?

Toen Twitter Geert Wilders schorste, uitte columniste Emine Ugur kritiek op de drogreden van Dominique van der Heyde, chef politieke redactie van de NOS. Van der Heyde tweette: “Geert Wilders speelt al ruim 18 jaar een rol in onze democratie. Of je zijn mening nu wel of niet op prijs stelt, hij vertegenwoordigt veel Nederlandse kiezers.” Het is een drogreden omdat het irrelevant is hoeveel volgelingen een politicus heeft. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vindt juist dat hoe meer invloed iemand heeft, hoe minder haat hij mag zaaien.

Gert-Jan Segers reageerde in een opiniestuk in Nederlands Dagblad dat islamkritiek niet hetzelfde is als moslimhaat of racisme. Hieruit volgt dat Segers gelooft dat Wilders islamkritiek uit, geen haat zaait. Neem nou eens wat gemiddelde uitspraken van Wilders: “moslimgemeenschap…ontbreekt het fundament van vertrouwen dat noodzakelijk is om grondwettelijke rechten en vrijheden in dezelfde mate toe te kennen als aan andere groepen in Nederland die deze orde en spelregels hebben gevormd en dragen.” Is dit islamkritiek? Welke kritiek is dit: “De demografische ontwikkeling moet zo worden, dat de kans klein is dat er weer twee [moslims] in het kabinet komen”?

Maar Segers gaf zelf een voorbeeld van zogenaamde legitieme islamkritiek: een familie in Egypte wilde haar zoon vermoorden omdat hij zich tot het christendom bekeerde. Is dit islamkritiek? Nee. Segers is fan van de IHRA-definitie van antisemitisme en ik zal twee voorbeelden uit deze definitie gebruiken om aan te tonen dat Segers hier aan islamofobie doet, niet aan kritiek.

De IHRA-definitie geeft deze twee voorbeelden van antisemitisme:

• “Joden als volk ervan beschuldigen verantwoordelijk te zijn voor reële of ingebeelde vergrijpen die zijn gepleegd door één enkel Joods individu of één enkele Joodse groep.”
• “De Joden collectief verantwoordelijk stellen voor de daden van de Staat Israël.”

Hier zien we dat Segers alle moslims verantwoordelijk houdt voor wat die Egyptische familie doet. Daarna noemt Segers Iran en Pakistan als voorbeelden van landen die bekeerlingen bestraffen. Dus Segers vindt dat alle moslims schuldig zijn voor wat deze landen doen. Immers hij zegt niet dat hij kritiek op die familie of op die landen heeft, maar op de islam.

Let op. Ik ben het met Segers eens dat iedereen zich mag bekeren, geloven of niet. En als de familie van een bekeerling hem wil vermoorden, dan mag men die familie bekritiseren, zelfs bestraffen. En men mag landen, die mensen voor hun levensovertuiging vervolgen, bekritiseren en zelfs sancties opleggen.

Segers zou een flitspaal moeten zijn

Stel je voor dat een flitspaal moslim Mohammed een boete stuurt. Is deze flitspaal bezig met islamkritiek? Nee. Het maakt de flitspaal niet uit of Mohammed de snelheid overtrad omdat hij dat van Allah moest, of omdat hij zijn Facebook las. De flitspaal maakt het niet uit of de burger moslim, jood, christen, atheïst of iets anders is. De flitspaal sanctioneert het gedrag, niet de levensovertuiging van de dader.

De flitspaal generaliseert niet. De flitspaal zegt niet dat het de schuld is van de islam, noch stuurt de flitspaal een boete aan alle moslims als Mohammed de spelregels schendt. Het zou ook absurd zijn een boete aan alle moslims sturen omdat de flitspaal zou veronderstellen dat alle moslims de snelheid overtreden.

Twee aan elkaar gerelateerde drogredenen

Hier zien we de twee drogredenen van Segers (en van andere islamcritici): haastige generalisatie en een divisie-drogreden. De haastige generalisatie is bekend bij de lezer. De divisie-drogreden zegt dat een geheel dezelfde eigenschappen heeft als een onderdeel: dus als een onderdeel van de moslims fout is, dan zijn alle moslims fout.

Wat gij niet wilt…

Stel je voor dat iemand zich een christendomcriticus zou noemen en zou roepen dat priesters van de Zuidelijke Baptisten seksueel misbruik plegen. Zou Segers zeggen dat dit christendomkritiek is? Nee. Het gedrag van individuele christenen ergens in de wereld zegt niks over wat Segers doet of gelooft.

Pluriformiteit is zoals een blackbox

Vroeger bestond in de psychologie het behaviorisme. Behaviorisme behandelde de mens als een blackbox. Behavioristen bestudeerden alleen het externe gedrag en waren agnostisch over de innerlijke mechanismen. Dat moeten we ook doen met gedragsregels in de wereld. Onze wereld wordt steeds pluriformer en we komen meer in contact met andere wereldvisies en landen; en we moeten mondiale problemen gezamenlijk oplossen. Dus we moeten een gedeeld aantal gedragsregels hebben.

Deze gedragsregels moeten we rechtvaardigen via gedeelde waarden, niet op basis van eigen levensovertuiging. Bijvoorbeeld Iran en Pakistan op basis van universele mensenrechten aanspreken. Maar onze kritiek moet die landen als blackboxes behandelen: we bekritiseren het externe gedrag, niet hun interne levensbeschouwing.

Neem bijvoorbeeld hoe de VN de meisjesbesnijdenis bekritiseert. De VN publiceert statistieken in welke landen meisjes worden besneden en spreekt die regeringen op hun gedrag aan. De VN is agnostisch waarom die landen dat doen. Sommigen beroepen zich intern op traditie, anderen op christendom of op islam, maar dit maakt niet uit voor de VN.

Wat is kritiek?

Ik heb tot nu toe een aantal uitspraken van zogenaamde islam- en migratiecritici gecontroleerd, vele bleken onwaar te zijn. Zie hier enige voorbeelden. Kritiek moet een rationeel argument zijn, met ware premissen en geldige argumentatiestappen. Stel je voor dat iemand zou liegen dat jij geld zou stelen. Dat is geen kritiek. Of stel je voor dat iemand zou zeggen: “Het gras is groen, dus jij bent een dief.” Dit is ook geen kritiek, omdat het een drogreden is.

Ten tweede, kritiek is gericht op het corrigeren van misstanden, niet op het veroorzaken van onverdiende voordelen voor iemand, noch onterechte nadelen voor moslims. Daarom zijn de uitspraken van Wilders geen kritiek. Hij corrigeert geen individuele moslims voor hun foute gedrag, hij wil dat er geen twee moslims in de regering zitten. Hij wil dat moslims minder rechten hebben.

En daarom worden de moslims boos, niet alleen op Wilders, maar ook omdat normale mensen, zoals Dominique van der Heyde en Gert-Jan Segers, met hun drogredenen, onterechte nadelen voor de moslims veroorzaken.