GroenLinks wil snel verbod op gifuitstoot door binnenvaartschepen

GroenLinks komt in actie na onthullingen van NRC en Omroep Flevoland dat het zogeheten ontgassen van binnenvaartschepen wel degelijk verboden kan worden. Verantwoordelijke ministers hebben de Tweede Kamer steeds voorgehouden dat zo'n verbod niet haalbaar is. Vanwege die houding komen zelfs Belgische binnenvaartschippers naar Nederlandse water om hier hun gif kwijt te raken. Stoffen die zo gevaarlijk zijn voor de volksgezondheid dat de industrie verplicht is de uitstoot tot een minimum te beperken. Maar die restrictie geldt niet voor de binnenvaart.

NRC schrijft:

Dagelijks zetten in Nederland ongeveer vijftien binnenvaartschippers hun leidingen open om giftige gassen te laten ontsnappen, blijkt uit schattingen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Zo’n 5.500 keer per jaar komen zo giftige dampen in de lucht, waarbij miljoenen kubieke meters dampen van benzeen en andere schadelijke stoffen vrijkomen. Benzeen tast de witte en rode bloedcellen aan en kan leiden tot aantasting van het beenmerg en acute leukemie. Tolueen kan het geheugen aantasten en is schadelijk voor de voortplanting. Xyleen kan de organen beschadigen.

De schepen kunnen wel op een veilige manier ontgast worden maar daarvoor is in Nederland maar een enkele installatie beschikbaar, bij Moerdijk. De methode is bovendien prijzig en de oliemaatschappijen weigeren daarvoor te betalen. Daardoor zien schippers zich genoodzaakt de gassen gewoon de lucht in te stoten. Zelfs al worden ze daardoor zelf ziek.

Burgers, milieuorganisaties en volksvertegenwoordigers dringen al jaren aan op een verbod maar dat wordt door de ministeries tegengehouden.

Oud-staatssecretaris Wilma Mansveld (PvdA) schreef in 2014 aan de Tweede Kamer dat zij vreesde dat reders failliet zouden gaan als een verbod zou worden ingevoerd. Volgens oud-minister Melanie Schultz van Haegen (VVD) liep Nederland al voorop, schreef zij in 2016 aan de Tweede Kamer. Oud-minister Van Nieuwenhuizen noemde een verbod in een Kamerstuk in 2020 „technisch onmogelijk”, en minister Harbers vond een verbod „niet netjes naar buurlanden”, zei hij vorig jaar. Opeenvolgende ministers zeggen bovendien – een telkens terugkerend argument – dat een verbod onmogelijk is, omdat dit in strijd zou zijn met internationale handelsverdragen.

Een onderzoeker van de Erasmusuniversiteit heeft nu uitgevogeld dat het laatste argument niet klopt. Het tegenovergestelde is juist waar. Op grond van internationale verdragen is Nederland verplicht een verbod in te voeren.

GroenLinks wil dat een verbod nu zo snel mogelijk komt. Dinsdag wordt in het parlement al een motie ingediend. 

GroenLinks in de Tweede Kamer wil dat minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat zo snel mogelijk een nationaal verbod instelt op het varend ontgassen. Omroep Flevoland meldt dat Tweede Kamerlid Suzanne Kröger van GroenLinks dinsdag een motie indient. 

"Op provinciaal niveau zijn er al strengere regels, alleen doet de rijksoverheid heel ingewikkeld over dat handhaven. Volgens mij moet de minister ook gewoon zeggen: 'We gaan echt nationaal dat handhaven. We gaan juist samen met de provinciebesturen zorgen dat we die regels zo snel mogelijk in heel Nederland ingesteld hebben'." Wat haar betreft moet dat nog dit jaar gebeuren. Dat geeft volgens het Kamerlid niet alleen duidelijkheid aan de lokale en regionale overheden, maar ook aan bedrijven. (…) Kröger verwacht dat er veel steun voor is: "Ja eigenlijk wel, want volgens mij is het onbeschrijfelijk dat dit nog niet gewoon geregeld is."