Haatzaaiende VVD’er haalt bakzeil nadat hij publicist probeerde te intimideren

Mark Smits, VVD-fractievoorzitter van de Provinciale Staten Gelderland, koestert een blinde haat jegens alles en iedereen die ook maar een beetje links is. Anders valt zijn bericht op X, waarin hij Frans Timmermans “de grootste opruier van Nederland” noemde, niet te verklaren. “Extreem-links heeft een gezicht”, schreef hij over de leider van GroenLinks-PvdA.

Toen Smits daarop in een artikel Doorbraak.eu over de uitsluiting van GroenLinks-PvdA in een fotobijschrift zelf extreem-rechts werd genoemd, was de wereld opeens te klein. Smits, die een incassobureau heeft, sommeerde auteur Bo Salomons om het artikel direct te verwijderen. Ook eiste de VVD’er via zijn eigen incassobureau een schadevergoeding van 7.500 euro voor “geleden immateriële schade”. Salomons liet zich echter niet intimideren, vertelt hij aan NRC.

“„In het begin schrik je even”, vertelt Salomons telefonisch. „Maar ik ben gespecialiseerd in vrijheid van meningsuiting en zag al snel dat dit eigenlijk een soort SLAPP-zaak was.” Salomons, in het dagelijks leven werkzaam bij de FNV, doelt op Strategic Lawsuits Against Public Participation: rechtszaken die worden gestart door kapitaalkrachtige private partijen om kritische journalisten en activisten het zwijgen op te leggen. Zo’n zaak kan intimiderend werken, zegt Salomons, ook al heb je juridisch gelijk. „Je hebt alsnog een advocaat nodig om je te verdedigen en moet er veel tijd in steken. Zelfs als je de rechtszaak wint, dekt een proceskostenvergoeding die de rechter oplegt, niet de daadwerkelijk gemaakte kosten van een advocaat.””

Tegenover NRC verklaart VVD’er Smits dat hij journalisten “absoluut niet” het zwijgen wil opleggen. Dat hij eiste dat een compleet artikel werd verwijderd, vindt hij bij nader inzien toch niet zo verstandig. “Ik had daar misschien scherper op moeten zijn.” Salomons hoeft volgens hem niet meer te vrezen voor juridische acties.

De intimidatie door Smits laat wederom zien dat de uitingsvrijheid bij de VVD niet in goede handen is. Hoewel Dilan Yesilgöz in mei 2023 twitterde dat ze zich blijft inzetten voor persvrijheid (“Journalisten krijgen bijna dagelijks te maken met intimidatie”), heeft ze zich nog niet uitgelaten over de intimidatiepraktijken van haar partijgenoot.

Als minister van Justitie en Veiligheid stookte Yesilgöz haar volgers op tegen BOOS-presentator Tim Hofman. “Het is niet de rol van de minister om zich met het werk van journalisten te bemoeien”, constateerde Thomas Bruning, algemeen secretaris van de journalistenvakbond NVJ, destijd. “Sterker, het is een bitter slecht signaal.”