Heeft Rutte met de Tunesiëdeal zijn rechtse achterban een windei geserveerd?

Op de dag na zijn triomfantelijke terugkeer uit Tunis is het nog steeds niet duidelijk of Mark Rutte voor zijn rechtse klapvee meer dan een windei heeft meegebracht. In die kring verkeert men nu in de veronderstelling dat Tunesië zijn stranden vrij zal houden van allerlei donker migrantenvolk. Dat zou men in dit soort kringen wel willen. De tekst die de EU over de deal heeft gepubliceerd  geeft niet meer aan dan een paar denkrichtingen en mogelijkheden.

Er wordt niet vastgesteld onder welke voorwaarden de Tunesische regering de beschikking krijgt over de in het document genoemde bedragen. Evenmin is er sprake van enig tijdpad. Er zal nog veel onderhandeld moeten worden voor er sprake is van een concrete invulling. Die indruk wekt net zo goed het persbericht dat de Europese Unie zondagmiddag uitbracht . Wel is Tunesië  – in de praktijk dictator Kais Saied - uitgeroepen tot strategische partner van de Europese Unie.

Het is nog steeds volstrekt onduidelijk of Tunesië daadwerkelijk voor ons de migratiekastanjes uit het vuur zal halen. Zelfs als dit het geval mocht zijn, doet zich toch een probleem voor. Er melden zich de laatste tijd steeds meer Tunesische staatsburgers als asielzoeker. Zij zijn blootgesteld aan vervolging door het regime van Kais Saied. Daardoor kunnen zij niet langer weggezet worden als veiligelandiërs en mochten de autoriteiten dat toch proberen dan is er altijd nog de rechter om ze terug te fluiten.

Als de nieuwste Brusselse plannen doorgaan, zullen EU-lidstaten migranten kunnen uitwijzen naar landen waar zij een band mee zouden hebben. Het is duidelijk dat personen uit landen ten zuiden van de Sahara niet naar Tunesië 'terug'-gestuurd kunnen worden. Sinds de president zelf heeft opgeroepen tot pogroms tegen hen, waarop de bevolking grif inging,, zijn zulke migranten daar net zo min veilig als de eigen burgers die terugkeer naar de democratie eisen.

Daar komt nog bij dat Tunesische overheidsdiensten die zich bezig houden met grensbewaking en buitenlanders, de laatste tijd mensen zonder de juiste papieren de woestijn in jagen in het niemandsland met Libië en Algerije. Hun telefoons worden eerst kapot geslagen. 

Enfin, Nederlanders hebben zelf door schade en schande moeten leren wat je kunt verwachten als Mark Rutte met oplossingen komt. Je mag al blij zijn als de problemen niet erger worden. Dat lijkt ook nu het geval.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Rutte, voorgangers en opvolgers.