Heroverweeg het gebruik van de anticonceptiepil

Mannen accepteren de bijwerkingen van een anticonceptiepil niet. Waarom vrouwen dan wel? 

De pil is een breed geaccepteerd anticonceptiemiddel dat door jonge meisjes en vrouwen gebruikt wordt. Zo’n 37 procent van de vrouwen tussen de 18 en 45 jaar slikt dagelijks de pil. Met de pil kunnen vrouwen hun menstruatiecyclus regelen, het bloedverlies verminderen, het moederschap uitstellen en een zwangerschap voorkomen. Dit zijn de gunstige effecten van de pil. Maar er kleven ook nadelen aan het gebruik van de pil, waar niet elke vrouw van op de hoogte is.

 ‘In haar boek Je brein aan de pil schrijft Sarah Hill, Amerikaans hoogleraar evolutionaire psychologie, dat de pil invloed heeft op de seksuele voorkeur en de partnerkeuze van een vrouw, het eetpatroon, de emoties, het humor en het stressniveau. Ook in Nederland krijgen huisartsen veel vragen van vrouwen die psychische klachten ervaren door het pilgebruik. Klachten die uiteenlopen van minder zin in seks tot stemmingswisselingen. Om die reden heeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) de huisartsenrichtlijn anticonceptie in 2020 herzien. Minstens 15 procent van de vrouwen merkt door het slikken van de pil een groot verschil in hun libido.

Hoe komt het dan toch dat we hier in ons land zo weinig over weten? De Belgische seksuoloog Kaat Bollen vermoedt dat dit komt omdat meisjes al jong met de pil starten. Zij denkt dat huisartsen het mogelijk ongemakkelijk vinden om met 14 tot 16-jarigen te spreken over libidoverlies. Ook tijdens de seksuele voorlichting op school wordt hier niet over gesproken met jongeren. Zij leren slechts dat meisjes de pil kunnen slikken om een zwangerschap te voorkomen. Wel is het zo dat de huisarts startende pilgebruiksters informeert over het risico op trombose. Mede omdat dit risico in het eerste jaar van het pilgebruik het grootst is.

De Trombosestichting zegt dat wanneer een vrouw de pil slikt de samenstelling van haar bloed verandert. Het bloed bevat meer vrouwelijke hormonen en daarmee neemt het risico op trombose maar liefst vier keer toe. Toch is een groot deel van de vrouwen hier niet van op de hoogte. Op 26 April 2021 riep Karina Meijer, internist-hematoloog van het UMCG, in het programma Radar vrouwen van 35 jaar en ouder op om hun pilgebruik te heroverwegen. Zij stelt dat de kans op trombose voor vrouwen van 35 jaar en ouder 1 op de 333 is. Geen verwaarloosbaar risico dus.

Naast het risico op trombose hebben vrouwen ook een verhoogde kans op borstkanker. Deens onderzoek toonde aan dat vrouwen die een jaar of langer hormonale anticonceptie gebruikten 20 procent meer kans hebben om borstkanker te ontwikkelen. Voor dit onderzoek zijn elf jaar lang 1,8 miljoen vrouwen tussen de 15 en 49 jaar gevolgd. Vrouwen die de pil slikken hebben dus een verhoogde kans op trombose, borstkanker, stemmingswisselingen en libidoverlies.

Wanneer er zoveel nadelen aan kleven, wordt het dan geen tijd voor álle vrouwen, jong en oud, om het gebruik van de pil te heroverwegen? Of is het tijd voor meer seksuele gelijkwaardigheid? Want waar blijft de mannenpil of een gel die de zaadtoevoer van mannen blokkeert? Waarom duurt het zo lang voordat de farmaceutische industrie met een mannenpil op de markt komt? Leeft de angst dat ze onvoldoende kunnen verdienen aan een mannenpil? Geheel onbegrijpelijk is dat niet. In 2003 werd een onderzoek naar de mannenpil stopgezet, omdat de deelnemende mannen de bijwerkingen onacceptabel vonden. Dat waren onder meer stemmingswisselingen en verlies van libido. Bijwerkingen die vrouwen die de pil slikken dus al jaren trotseren.

Wordt het niet eens tijd voor vrouwen om te kiezen voor andere anticonceptie zoals condooms? Eventueel in combinatie met een pessarium of een cyclus tracker zoals de Daysy, Pearly of Lady-comp die geen risico’s opleveren voor je gezondheid? Tenslotte accepteren mannen de bijwerkingen van een anticonceptiepil ook niet. Waarom vrouwen dan wel?