Het achterhoedegevecht van de oude PvdA-neoliberalen is ondemocratisch, hypocriet, misleidend en vilein

Wat een gênante vertoning.

Het luidkeelse achterhoedegevecht van de oude neoliberalen in de PvdA tegen de fusie van hun partij met GroenLinks is ondemocratisch, hypocriet, misleidend en ook ronduit vilein. Het is maar dat u het weet.

De hedendaagse sociaaldemocraat in ons land en elders lijkt steeds meer op de bestuurder van een hybride auto. Te bang om helemaal over te gaan op elektrisch (‘radicaal links’), want zijn er in ons land wel genoeg laadpalen (‘kiezers’)? Toch maar voor de zekerheid wat fossiele energie tanken en zweert dus bij het ‘politieke midden’, als bestuurderspartij.

Zoals Keir Starmer, die ooit bekende een grotere hekel te hebben aan Jeremy Corbyn dan aan Boris Johnson. Die nu even genadeloos kort op ontwikkelingshulp als onze Reinette Klever en zodanig bezuinigt op klimaat, zorg, onderwijs en uitkeringen dat partijgenoten vrezen dat Labour de komende verkiezingen gaat verliezen. 

In zijn land heten mensen als Starmer een ‘centrist dad’. Denk ook aan de SPD onder Olaf Scholz, een lauwe technocratische partij, of de manier waarop de PS van François Hollande bankier Macron binnenhaalde. Hoe Nancy Pelosi en Hillary Clinton de linkse Bernie Sanders blokkeerden en Trump aan de macht hielpen.

We kennen een wetmatigheid bij centrumrechtse aanpassingen aan rechts-populisme, in de hoop de laatste de wind uit de zeilen te halen. Dat laatste lukt vaak niet, maar daarentegen maken ze akelige standpunten wel salonfähig, waardoor die uiteindelijk de rechts-radicalen zelfs electorale winst kunnen bezorgen. Zie Yesilgöz’ actie om het kabinet op immigratie te laten vallen… en vervolgens de PVV de grootste partij zag worden.

Een vergelijkbare wetmatigheid zien we bij de sociaaldemocraten die geloven dat de kiezer en de macht louter en alleen in het politieke midden zijn te vinden. Zoals de SPD, die bij de recente Bondsdagverkiezingen de derde partij werd, achter de conservatieve CDU/CSU en de rechts-radicale AfD.  Niet het enige recente voorbeeld.

In ons land zagen we de afgelopen decennia dat telkens wanneer PvdA-leden meer naar links wilden, het partijestablishment automatisch tegenwierp dat ze daardoor de kiezer uit het politieke midden van zich vervreemden. Meestal klopte dit niet.

Hypocriet
Wat een gênante vertoning, daarom, de manier waarop de sociaaldemocratische ouwe hap van Rood Vooruit moord en brand schreeuwt over de dreigende opheffing van hun ‘volkspartij.’

Het begon met de bijeenkomst van zaterdag 8 februari. Ad Melkert voorop, even zuur ogend als op 6 maart 2002 in het debat met Pim Fortuyn, met andere oude protagonisten pal staand voor een ‘rood profiel’ van de PvdA. Het profiel dat nota bene zijn neoliberale generatie ooit vrolijk ten grave heeft gedragen. De ideologische veren parmantig afschuddend onder Wim Kok. In plaats daarvan werd gekozen voor een technocratische politiek. Want niet het volk, maar de markt.  

Maar de latere generatie sociaaldemocraten beloofde – na electorale verkiezen - daarvan te hebben geleerd. Dus nam zij deel aan het horrorkabinet Rutte II, waarvan de samenleving nog steeds de schadelijke gevolgen ondervindt. Protagonisten als Spekman, Samsom en Timmermans doen alsof hun neus bloedt en dat dit kabinet toch eigenlijk nooit werkelijk heeft bestaan.

Ik kan er dan ook niet meer om lachen dat oude baasjes als René Cuperus en de inmiddels oudere jongere van Niet Nix, Lennart Booij, decennia na hun eigen technocratische politiek opeens klagen dat ‘de juristen met hun budgetcontrollers’ overal de baas zijn. Meestal plegen ze nostalgisch, zoals in het politieke centrum gebruikelijk, te snotteren over de fenomenale volkspartijen tijdens de verzuiling. De gouden jaren van de mannenbroeders, het Rijke Roomse Leven en Vadertje Drees. Terwijl de samenleving sinds Drees zodanig is veranderd – geëmancipeerd, geseculariseerd en geïndividualiseerd - dat de potentiële kiezer voor een ouderwetse volkspartij vrijwel is verdwenen. Leefde Bart Tromp nog maar, die zou dat heel helder kunnen uitleggen en met zijn met zijn ‘frisgewassen doedelzak’ het mansplaining aplomb van de Melkerts, Spekmans, Booijs en Cuperussen hebben weggeblazen.

Ondemocratisch
Deze dagen willen duizenden leden van beide partijen via de frisse actiegroep RoodGroen dat ze per direct gaan fuseren. Juist nu ‘de wereld in brand staat en het huidige kabinet op omvallen staat’, is de urgentie groot om als linkse partijen de rangen te sluiten.  Die gaven terecht hieraan gehoor en stellen daarom voor een jaar eerder dan gepland op het gezamenlijke congres in juni over de fusie te stemmen.

Totale paniek in Rood Vooruit, met name over de grote en enthousiaste steun onder leden voor de fusie, waarover het uiteraard zwijgt. Want dan zou hun zware geschut misschien een beetje ondemocratisch lijken. Hun oude volkspartij (sic) zou verdwijnen door de fusie met GroenLinks. Immers een verzameling wereldvreemde actievoerders die ‘geen ideologie hebben’. Los van het feit dat de partij een wetenschappelijk bureau heeft dat ideologisch niet stilzit, zou GL volgens Hans Spekman en Gerdi Verbeet de partij van ‘hoogopgeleiden’ zijn. Tsja. Hoogopgeleiden die andere hoogopgeleiden verketteren, komisch als het niet zo tragisch was. Want misschien is het fetisjistische bezwaar tegen de ‘diplomademocratie’ nog schadelijker dan de Ruttiaanse mythe van de meritocratie, waarin gelukkig steeds minder mensen geloven, met dank aan onderzoekers als Joris Luyendijk met zijn zeven vinkjes. Ontkent de meritocratie de bepalende rol van sociale herkomst en de ongelijke kansen die kinderen daardoor vanaf hun geboorte krijgen, de diplomademocratie is bijvoorbeeld blind voor het groeiende hoogopgeleide precariaat met zijn geringe bestaanszekerheid.

Uit onderzoek blijkt dan ook dat noch het huidige electoraat/ledenbestand van de PvdA als dat van GroenLinks een homogene groep vormt die bovenstaande simpele tegenstelling rechtvaardigt.

Misleidend
GL zou volgens Rood Vooruit ook het besturen schuwen, dit in tegenstelling tot de ‘oude’ bestuurderspartij PvdA, die niet aan de zijlijn wil blijven staan en verantwoordelijkheid durft te nemen in het landsbelang.

Desondanks was GL twee jaar geleden niet te beroerd om in provinciale staten te gaan zitten met partijen als BBB en ‘drekpartij’ SGP. Of het verstandig lijkt om met de duivel samen te werken is een andere kwestie.

Rood Vooruit blijkt zich ook te conformeren aan de categorische weigering van Schoof I om de stikstofcrisis aan te passen en kondigt daarom alvast concessies aan, net als aan de rechts-populistische afkeer van woke. GL luistert volgens Rood Vooruit ook te weinig naar het CIDI als het over Israël gaat.

Want Melkert, Cuperus, Verbeet en hun kompanen beseffen natuurlijk dat hun brede volkspartij een nostaligische utopie is,  maar concreet een brave middenpartij die bestuurt om het besturen. Opdat zoals kwade tongen stellen, als neveneffect de vertegenwoordigers aan het eind van hun politieke carrière als vanouds aardige baantjes krijgen als voorzitter van de commerciële ziekenhuizen (Melkert) of de raad van commissarissen van de Nederlandse GasUnie (Samson). En wat als een gefuseerde partij denktanks, commissies, studiegroepen etc formeert? Zo te zien zoekt die nu juist ook naar interessante activisten buiten de traditionele partijkaders.

Vilein
Het meest vilein tenslotte is Rood Vooruit in de kwalificatie van ‘leeg links’, ‘geen ideologie’ en ‘geen inhoud’.

Want de oudjes zwijgen oorverdovend over het uiterst serieuze noodplan dat de twee partijen onlangs hebben gepresenteerd. Geen ruk naar het centrum – sorry, Ab, René, Diederik, Hans en Gerdi – maar een modern links antwoord op de komende Voorjaarsnota. Preventief. Huren bevriezen en de welvaart eerlijker verdelen, onder andere door het minimumloon te verhogen naar 16 euro. Een loongolf waarvan met name de mensen met lage en middeninkomens profiteren.

Daarnaast moet de zorgpremie stabiel blijven en worden openbaar vervoer en energie juist goedkoper. Het laatste door het prijsplafond voor energie weer in te voeren. Weg ook met de btw-verhoging op vrije tijd.

Wat mijn hart werkelijk sneller doet koppen, zijn de voorgestelde bekostigingsplannen. Verhoging van de bankenbelasting en het belasten van overwinsten van grote bedrijven. Bijvoorbeeld de belastingvoordelen voor VVD-sponsoren, die rijk werden met vastgoedbeleggingen en Private Equity. Al kan het natuurlijk altijd nog veel beter.

Mooi ook wordt in de toelichting het tendentieuze pleidooi van de VVD voor de ‘hardwerkende Nederlander’ onderuitgehaald, dat honderden miljoenen extra bezuinigt op de portemonnee van mensen die geen werk (meer) hebben.

Jammer dat er geen expliciete oproep aan SP, Volt, D66 en PvD is bijgevoegd om in de toekomst zo nauw mogelijk samen te werken.

Hoopvol blijft dat links voortaan gaat lijken op de bestuurder van een deelauto en vooral op de gebruiker van het openbaar vervoer.