Het Amerika van Trump verdient een eigen strategie

Vandaag bespreekt de Tweede Kamer de China-notitie die minister Blok van Buitenlandse Zaken in mei dit jaar publiceerde. Vanwege de snelle opkomst en de steeds assertievere houding van China op het wereldtoneel is het logisch dat uitgebreid stil wordt gestaan bij het Nederlandse beleid richting dit land. Er liggen uitdagingen op het terrein van de (cyber)veiligheid. Verder is het cruciaal dat Nederland en Europa niet betrokken raken bij de Amerikaanse confrontatiepolitiek richting China en een eigen, meer neutrale koers varen. Daarnaast is van groot belang dat er ruime aandacht is voor de mensenrechtensituatie die in het land achteruit blijft gaan.

MH17 Later dit jaar zal minister Blok ook een Rusland-strategie naar de Kamer sturen, waarna een uitgebreid debat zal volgen. Ook dat is goed te begrijpen, want op dit land is eveneens nogal wat aan te merken. De militaire inmenging van Rusland in Oekraïne is onacceptabel en dat geldt evengoed voor de steun aan het regime van Assad in Syrië. Daarnaast zijn er grote problemen op het gebied van de mensenrechten en dwingt de houding van Rusland ons na te denken over de digitale beveiliging. En dan is er nog het MH17-proces, waarin Rusland zich niet coöperatief opstelt.

Kortom, heel goed dat er strategisch wordt nagedacht over het Nederlandse beleid richting China en Rusland. Maar ik ken nog wel een groot en invloedrijk land waar met name de afgelopen jaren nogal wat op aan te merken is en dat een eigen strategie verdient. Dat is het Amerika van president Trump. Ook in de Verenigde Staten van Amerika gaan de ontwikkelingen namelijk snel, en gaan ze snel de verkeerde kant op.

Een aantal voorbeelden, voor wie nog overtuigd moet worden. Ondanks het ene na het andere alarmerende bericht over snelle zeespiegelstijging en andere aspecten van de klimaatcrisis trokken de VS zich twee jaar geleden terug uit het klimaatakkoord van Parijs. Trump noemde klimaatverandering zelfs eens een door China bedachte ‘hoax’.

Confrontatie Vorig jaar scheurden de VS het nucleaire akkoord met Iran doormidden en werd opnieuw voor confrontatie met dit land gekozen. Herhaaldelijk dreigt Trump sindsdien Iran aan te vallen. In juni dit jaar zou zo’n aanval zelfs op het allerlaatste moment afgeblazen zijn – de vliegtuigen hingen volgens Amerikaanse media al in de lucht.

Tot over de oren zijn de VS medeverantwoordelijk voor de massaslachting die al jaren in Jemen wordt uitgevoerd onder leiding van ‘rogue state’ Saudi-Arabië. Honderdduizenden doden en miljoenen vluchtelingen zijn het gevolg van bombardementen met de modernste Amerikaanse wapens.

Natuurlijk kunnen er nog veel meer voorbeelden worden genoemd, over racisme, xenofobie en misogynie van Trump, maar ook over miljarden investeringen in kernwapens, onvoorwaardelijke steun aan Israël en de verantwoordelijkheid van de VS in het in stand houden van wereldwijde ongelijkheid. En wat te denken van de Amerikaanse rol in het Midden-Oosten, de zogenaamde, permanent geworden ‘War on Terror’ die alleen maar heeft geleid tot meer terrorisme? Van de kritiek van Trump hierop in zijn verkiezingscampagne is weinig meer over.

Nu er een China-notitie ligt en als later dit jaar de Rusland-strategie wordt afgerond, is het de hoogste tijd voor een nieuwe strategie, de Amerika-strategie. De centrale vraag waar dan antwoord op gevonden dient te worden, is hoe Nederland en Europa de houding richting de VS dienen te veranderen opdat het land van Trump zich in de internationale gemeenschap verantwoordelijk opstelt.