Het beschermen van je burgers tegen de vijand is géén daad van agressie

Je hoort – vooral uit de mond van generaals – regelmatig de oude Romeinse uitspraak si vis pacem para bellum.. Als je vrede wilt, bereid je dan ten oorlog. Het is de afschrikkingsstrategie in een notendop en ook nog geheiligd door de wijsheid der Antieken.

Sinds de twintigste eeuw kennen wij de totale oorlog. Die wordt niet alleen gevoerd door geüniformeerden maar door de hele bevolking. Het thuisfront is wezenlijk want de  burgers moeten zich een ongeluk werken om de soldaten te voorzien van wat  politici tegenwoordig aanduiden als 'de beste spullen'. Dat maakt ze tevens tot doelwit van de vijand want die wil de industriële capaciteit aan de andere kant vernietigen. En zoveel mogelijk chaos en lijden veroorzaken.

Bij het voorbereiden van de oorlog hoort dan ook de bescherming van de burgerbevolking. De drones, de raketten, de bommenwerpers en de jagers van de vijand dienen te worden afgeschoten voor ze hun doel bereiken. Dat lukt nooit voor honderd procent. Al vóór de Tweede Wereldoorlog zeiden Britse strategen: 'The bomber will always get trough'. De meeste recente ervaringen van Israël met de iron dome en aanverwante installaties tonen aan dat deze gedachte een kern van waarheid bevat.

Toch zorgen verantwoordelijke regeringen voor jachtvliegtuigen, afweergeschut, antiraketraketten, antidrone drones (nu volop in ontwikkeling) en radarsystemen die diep tot in het gebied van de vijand kunnen kijken. Bovendien worden op grote schaal zo bomvrij mogelijke schuilkelders gebouwd. Zo valt het merendeel van de aanvallen te pareren.

Nu de Europese landen hebben besloten achthonderd miljard euro te reserveren voor defensie, zullen dit soort afweersystemen hoog op de agenda komen. De Duitse regering heeft al besloten op grote schaal schuilkelders te bouwen zoals dat ook in de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog gebeurde. Dat heeft destijds talloze mensen het leven gered.

Het is de vraag of GroenLinks-PvdA kan toestaan dat ook Nederland zijn burgerbevolking op deze wijze beschermt. Het denken over iron domes is in die partij immers veranderd. Zij  behoren volgens Kati Piri in de Tweede Kamer en Frans Timmermans op het partijcongres niet tot de defensieve maar tot de offensieve wapens. Wie zijn burgers grotendeels beschermd weet, kan immers het risico nemen een vijand aan te vallen zonder dat die in staat is jouw een proefje te geven van je eigen medicijn. Anders durf je dat niet. Dan kijk je wel uit. Als Poetin een effectieve luchtbescherming in Europa als een daad van agressie ziet, heeft hij geen ongelijk. De enige geloofwaardige defensieve strategie van de Navo is er een die de burger onbeschermd laat tegen de gevolgen van de luchtoorlog.

Zo eenvoudig ligt dat. Dat is de nieuwmodische groen-rode logica. Weg met het luchtafweergeschut! Patriot raketten op de schroothoop!

Je kunt dit ook anders formuleren. Israël heeft een deel van zijn oorlogsbudget besteed aan het beschermen van de eigen non-combattanten tegen de gevolgen van de oorlog. Daarom kent het land zoveel safe rooms en schuilkelders. Daarom staat het hele land vol installaties die vijandelijke projectielen van welke aard dan ook uit de lucht moeten schieten voor zij hun doel hebben bereikt. Het systeem werkt niet perfect want de gedachte achter 'The bomber will always get trought' blijkt inderdaad verre van gelogenstraft.

De feiten leren dat Hamas, Hezbollah en de ayatollah´s nooit hebben geïnvesteerd in bescherming van de burgerbevolking. Het is al vaker opgemerkt; Hamas heeft wel een enorm netwerk van strategische tunnels gebouwd  maar niet geïnvesteerd in schuilkelders voor de burgerbevolking. Ook Teheran blijkt slecht tegen aanvallen beschermd.

Het aantal Israëlische burgerslachtoffers is dan ook minimaal vergeleken met dat in Iran of Palestina. Kom nu niet aan met het verhaal dat het Israël is die de bommen gooit. Dat is een waarheid als een koe. Belangrijk is het gegeven dat Hamas of de ayatollah´s weinig tot niets hebben gedaan om die aanvallen vanuit de lucht te pareren. Dat is een strategische fout van monumentale omvang.

Daarmee wordt Israëls iron dome geen offensief instrument. Dat is flauwekul, een flauwekul die overigens eerder uit domheid voortkomt dan uit een kwaadaardige mentaliteit. Wie vindt dat een land het recht heeft zich te verddedigen, gaat niet lopen zeiken over de luchtafweer.

Iran en zijn bondgenoten hebben zich – zo blijkt nu – kwetsbaar opgesteld.  Daar kunnen we in Europa beter wat van leren dan dat we allerlei redeneringen op touw gaan zetten om regeringen ter veroordelen omdat zij in hun strategisch beleid grote waarde hechten aan de overlevingskansen van de non-combattanten.

Aan de andere kant: je kunt dat natuurlijk misdadig vinden, grote waarde hechten aan de overleving van je eigen burgers. Dat kun je altijd doen. Daar kun je mooie resoluties over aannemen. Allicht. Er is nóg een gezegde uit de oudheid: 'Wie de goden liefhebben slaan zij met waanzin'.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het  Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten ovpen blijven. Tevens noem ik de  PVV een extreemrechtse partij.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: joden en Perzen.