Het is tijd voor sancties tegen de Verenigde Staten

Als wij Europeanen nieuwsberichten lezen over het opsluiten van willekeurige burgers, het intimideren van politieke tegenstanders en het ondermijnen van de vrije pers was het lang een reflex om te denken dat dit in Rusland gebeurt. Maar deze recente gebeurtenissen spelen zich af ten westen van ons, in de Verenigde Staten. Het is tijd dat Europa ontwaakt en door middel van internationale druk de regering Trump herinnert aan haar verplichtingen tegenover de rechtsstaat en de democratie. Het is tijd voor sancties tegen de Verenigde Staten.

Trumps afslag richting autocratie
De recente ontwikkelingen in de Verenigde Staten doen ons denken aan een Hollywoodfilm waarin de slechteriken hebben gewonnen. Onder het mom van binnenlandse veiligheid en het oppakken van criminelen heeft de regering Trump de overheidsdienst ICE en de Nationale Garde losgelaten in de, overwegend Democratische, steden. Middenin de nacht vallen zwaarbewapende anonieme mannen zonder arrestatiebevel huizen binnen om de bewoners van hun bed te lichten. Zelfs kinderen worden hierbij vastgebonden, afgevoerd naar de nieuwe concentratiekampen, zoals Alligator Alcatraz. Als verkozen volksvertegenwoordigers het opnemen voor hun bevolking worden ook die hardhandig opgepakt.

Dit is niet Trumps enige aanval op de rechtsstaat. In Texas hebben Republikeinse afgevaardigden de Democraten onder druk gezet om de kiesdistricten te herschrijven met als doel de Republikeinen meer zetels te geven bij de tussentijdse verkiezingen. Nieuwszenders, comedians, advocaten, FBI-functionarissen en andere ambtenaren die zich verzetten tegen Trumps beleid worden gekort, ontslagen of vervolgd. Met deze stapsgewijze uitholling van de rechtsstaat, het uitschakelen van de democratische checks-and-balances en het negeren van de Amerikaanse grondwet brengt Trump de Verenigde Staten in lijn met andere autocratieën in de wereld zoals Rusland, China en Noord-Korea.

De Europese Unie moet de internationale rechtsorde beschermen
In tegenstelling tot de andere autocratieën is de afbreuk van de democratie en rechtsstaat in de Verenigde Staten nog gaande en woedt er een semi-burgeroorlog tussen de overwegend democratisch, hiermee doelende op de steuners van de democratie en niet de Democratische partij, gezinde bevolking tegen het fascistische regime van Trump. Hierom is het van belang om als Europa nu de fakkel van internationale rechtvaardigheid en democratie op te pakken en door middel van internationale druk de bevolking van de Verenigde Staten te hulp te schieten en de regering Trump dwingen de koers te wijzigen.

De Europese geschiedenis sinds de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog en hedendaagse wereldwijde voorbeelden van het aanspreken van autocraten, X-berichten sturen of het ontbieden van ambassadeurs leert ons dat het stevig aanspreken van autocratische leiders weinig effect heeft. Wilt Europa de druk op Trump opvoeren, en voorkomen dat zij zelf meegesleept wordt in de autocratische afgrond, dan zal ze zich los moeten wrikken van haar afhankelijke positie ten opzichte van het land en het debat starten over echte internationale druk: sancties tegen de Verenigde Staten.

Moraliteit boven economie
Nu is het breken van deze afhankelijkheid en het opnemen tegen de Verenigde Staten één van de grootste internationale ontwikkelingen van de Europese Unie sinds haar oprichting. Terecht zal men kunnen beargumenteren dat sancties, door de wederzijdse economische afhankelijkheid, ook ons continent zullen raken. Om te beginnen wil ik vooropstellen dat moreel-ethische overwegingen altijd zwaarder moeten wegen dan economische. Als er morgen een rapport uitkomt dat kinderarbeid economisch voordeliger is, dan zie ik nog niet gauw een politieke partij in Europa in de bres springen om de kinderen weer fulltime de fabrieken, kassen of kantoortuinen in te sturen.

Hiernaast heeft de angst voor sociaal-economische gevolgen Europa ook voor een tijd weerhouden om zich stevig uit te spreken en sancties in te voeren tegen Rusland. In de jaren dat Rusland zich agressiever ging opstellen tegen haar buurlanden en Europa, aarzelden Europese leiders uit angst om in de winter zonder Russisch gas te zitten. Door niet bij de eerste signalen van agressie en democratische afbraak stevig te handelen heeft Europa Rusland de mogelijkheid gegeven om te escaleren tot een dubbele oorlog: de fysieke oorlog in Oekraïne en de cyberoorlog tegen geheel Europa. Wachten wij weer tot Amerikaanse laarzen door Canada of Groenland marcheren?

Niet uitspreken houdt Europa niet veilig
Het ideologische en economische conflict met de Verenigde Staten is daarbij al gestart. De laatste tarievenoorlog, gestart door Trump, heeft 15% tarieven op Europese producten gelegd, terwijl er 0% tarieven liggen op Amerikaanse producten die deze kant op komen. Deze ontwikkeling toont Europa dat onder Trumps ‘America First’ beleid ook zijn loyaalste bondgenoten niet veilig zijn.

Verder zijn de autocratische ontwikkelingen de Atlantische Oceaan al overgestoken. Trump verzamelt de autocratische machten binnen Europa, van Wilders tot aan Orban, om de Unie naar zijn ondemocratische visie vorm te geven. Als de democratische machten in Europa zich niet ontwikkelen tot een gelijkwaardige speler op het wereldtoneel en niet in verzet komt tegen de afbraak van de Amerikaanse rechtsstaat en Amerikaanse aandeel in het ondermijnen van de wereldorde oogsten we over een aantal jaar de chaos die het teweeg zal brengen, zoals we dat nu bij Rusland doen. 

Dit brengt ons tot het huidige keerpunt in de internationale wereldorde. De Amerikaanse democratie is stervende, de internationale wereldorde wankelend en Europa nog niet ontwaakt. Willen we voorkomen dat de Verenigde Staten haar koers doorzet tot een autocratisch land en Europa een speelbal wordt van de ondemocratische machten, dan is het nu tijd dat de Europese Unie de wankelende fakkel der democratie stevig vastpakt. Dat begint met één lijn trekken in haar beleid tegenover autocratische landen. Het is tijd om het debat over Europese sancties tegen de Verenigde Staten te starten.