Het is tragisch dat VVD en NSC meegaan in het kortzichtig nationalisme van radicaal-rechts

Kortzichtig nationalisme is op termijn schadelijk

Nationalisme is over de hele wereld sterk in opkomst. Opmerkelijk genoeg passen we het begrip nationalistisch niet toe op middenpartijen en gematigde regeringen, ook al proberen ze de hele natie te dienen. We reserveren het begrip vooral voor partijen en politici die hun vaderlandsliefde van de daken schreeuwen, zoals Donald Trump en de PVV.

Deze zogenaamd nationalistische partijen en politici komen echter niet op voor de gehele natie, maar alleen voor het ‘echte Amerika’ of de ‘echte’ Nederlanders, degenen met de oudste rechten en/of de juiste kleur of culturele achtergrond. In een tijd dat de jeugd zich massaal overgeeft aan videogames, K-pop en TikTok, hameren deze politici op het belang van de ‘joods-christelijke cultuur’. Deze beperkte interpretatie van de natie druist echter rechtstreeks in tegen het gelijkheidsbeginsel.

Kortzichtig nationalistisch beleid pakt op termijn echter ongunstig uit. Dit is duidelijk geworden bij de Brexit. In plaats van meer grip te krijgen op de eigen situatie is Groot-Brittannië niet alleen economisch zwakker, maar ook afhankelijker van het buitenland geworden. Het moet nu bedelen om handelsverdragen.

Ook het vooropstellen van de ‘echte’ leden van de natie heeft vaak averechtse gevolgen. Door ‘buitenlanders’ of mensen met een ‘migratieachtergrond’ voortdurend als een ‘probleem’ te presenteren of zelfs in een kwaad daglicht te stellen neemt hun motivatie om zich voor het land in te zetten natuurlijk niet toe.

Kortzichtig nationalisme zien we ook in Nederland. De regering Schoof wil zo onaantrekkelijk mogelijk zijn voor asielzoekers en als het kan een opt-out voor het Europese asielbeleid. Dit betekent  in feite dat andere EU-landen dan meer vluchtelingen op zouden moeten vangen. Daarmee kweek je niet echt goodwill om concessies op andere terreinen – zoals mestbeleid – te krijgen.

Ook de BBB doet vrolijk mee aan dit kortzichtige nationalisme. In reactie op de klimaatplannen van de regering Rutte beweerde Caroline van der Plas dat zo’n vergaande ingreep in een klein land als Nederland de temperatuur wereldwijd maar met 0,000036 graden zou verlagen. Dat was alle moeite niet waard. Daarbij laat zij buiten beschouwing dat de CO2-uitstoot in Nederland per hoofd van de bevolking tot de hoogste ter wereld behoort.

Als je bovendien naar de historische bijdrage van Nederland kijkt sinds het begin van de Industriële Revolutie, kun je slechts concluderen dat ons land een disproportionele rol heeft gespeeld in het veroorzaken van de klimaatcrisis.

Als de CO2-uitstoot niet nog sneller kan worden gereduceerd, dan is het ondersteunen van de klimaatadaptatie van arme landen die vrijwel geen bijdrage hebben geleverd aan deze catastrofe wel het minste wat we kunnen doen. Maar in plaats daarvan wordt de ontwikkelingshulp drastisch verlaagd. Ook hiermee bouwt Nederland geen krediet op.

Kortzichtig nationalisme verzwakt niet alleen de positie van een land in de internationale arena, maar leidt op termijn ook tot het afbrokkelen van de internationale rechtsorde. Sommige grote mogendheden gebruiken nu al nationalistische argumenten voor het vooropstellen van hun eigen belang ook al gaat dat ten koste van anderen. Zo bezet China rotspartijen in de Zuid-Chinese Zee, bouwt deze uit tot eilandjes met militaire basis en al en claimt zo een veel groter deel van de territoriale wateren, inclusief alle bijbehorende bodemschatten.

Rusland op zijn beurt misbruikt zijn dominante positie ten opzichte van de voormalige Sovjetrepublieken. Zo houdt Moskou separatistische republieken op de been die de territoriale integriteit van Moldavië en Georgië aantasten en probeert zich nu ook in de verkiezingen te mengen. Oekraïne is natuurlijk het grootste slachteroffer van Poetins expansiedrang. 

Nederland is er als klein land absoluut niet bij gebaat dat het recht van de sterkste weer gaat gelden. In de internationale arena krijg je alleen zaken gedaan als je anderen ook af en toe wat gunt. Dat is het ware nationalisme: opkomen voor alle burgers en rekening houden met de buitenwereld. Het is tragisch om te zien dat middenpartijen, zoals de VVD en NSC, tegenwoordig meegaan in het kortzichtige nationalisme van radicaal-rechtse populisten.