Het toeslagenschandaal blijft mensen op grote schaal wurgen

De ophef rond het toeslagenschandaal heeft niet tot aanmerkelijke verbetering geleid. Ondanks de vele tranen, excuses en ander misbaar in politiek Den Haag. In 2023 zette de belastingdienst 658.000 acties in gang om teveel betaalde toeslagen terug te vorderen. Daar raakten heel veel mensen door in de problemen want het zijn natuurlijk nooit mensen met grote reserves. De overheid wordt dan je vijand die het fundament legt voor een schuldenberg, want als de fiscus terugvordert komen ook andere betalingen in gevaar zoals belastingen, de ziektekostenverzekering, de energie enzovoorts.

Het toeslagenstelsel blijft burgers op grote schaal wurgen. We kennen het verhaal. We doen er geen zak aan. Ja natuurlijk, iedereen heft de handen ten hemel, sleutelfiguren bij de belastingdienst net zo goed als politici. Maar in de praktijk blijft het daarbij.

Op de televisie vangen de politici elkaar vliegen af. Het debat op SBS6 heeft meer dan twee miljoen kijkers getrokken. De journalistieke volksvriend Wilfred Genee hanteert een toetertje om ze in bedwang te houden. Hij vertegenwoordigt de kiezer en de kiezer is koning. Achteraf bespreken de media het gebodene alsof ze een voetbalwedstrijd analyseren. Dan wel de kansen van deerlnemers aan een Songfestival.

Het toeslagenstelsel is zó ingewikkeld, luidt het cliché, niemand snapt het nog. Als dat waar is, geldt dit ook voor overheidsdienaren. Waarom zijn hun terugvorderingsacties dan wél gerechtvaardigd? Zijn die dan niet gericht op onbegrip van het stelsel? Toch wordt er zonder genade teruggevorderd.

Wilfred Genée grapte dat hij behalve die toeter ook nog een emmer water klaar had staan. Voor die volksverlakkers. Dekselse kerel.
Wij moeten bouwen, bouwen, bouwen.
Grenzen dicht. Nul asielzoekers. Nul.
Natuurlijk komt een nieuw kankermedicijn dat goed werkt, in het basispakket.
We hebben een stabiel kabinet nodig.

Woensdag is de echte peiling. Daarna is het weer ruim baan voor invorderaars en deurwaarders.

Het klimaat is klam en onguur. Dat is niet voor de eerste keer. Tijdens de republiek van Weimar in Duitsland - meer dan een eeuw terug - haalde Kurt Tucholsky eens herinneringen op aan apen uit Gibraltar in de Berlijnse diergaarde.

"Sie sind alle eingegangen. Das Klima hat ihnen wohl nicht zugesagt. Sie sind nicht die einzigen, die dieses Klima nicht vertragen können".
"Ze zijn allemaal overleden. Het klimaat zal ze wel niet bevallten zijn. Ze zijn niet de enigen die dit klimaat niet verdragen kunnen."

Dit is een van de talloze bewoordingen waarin Tucholsky het ongemak van zijn tijd verwoordde. Tot dit hem uiteindelijk de das omdeed. Zijn werk wordt met de dag herkenbaarder.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de waarde van de debatten.