Het wordt een uitdaging voor Rutte IV om in 2023 de problemen niet nog groter te maken

We hebben al 12 jaar een premier die geen missie heeft maar leeft bij de waan van de dag en alle problematiek het liefst weglacht.

Het vertrouwen van burgers in de overheid en de politiek is nog nooit zo laag geweest. Begrijpelijk, want in veel essentiële sectoren zijn de problemen groot en niet snel oplosbaar. Nederland grossiert in crises en lichtpuntjes moet je met een vergrootglas zoeken. Weliswaar is de inflatie nog immer hoog maar de economie in zijn geheel draait nog redelijk naar tevredenheid. Dat en de relatief lage werkloosheid kunnen nog lichtpuntjes genoemd worden.

We weten inmiddels dat de verschillende kabinetten onder leiding van premier Rutte nogal wat steken hebben laten vallen. Mede veroorzaakt omdat we al 12 jaar een premier hebben die geen missie heeft maar leeft bij de waan van de dag en alle problematiek het liefst weglacht. 

Hoe hoopvol mogen we zijn dat onder Rutte IV gesignaleerde problemen in diverse sectoren in 2023 minder worden en niet nog groter?  

Bekend is dat zijn kabinetten een voorkeur hadden om problemen eerst te bagatelliseren en als dat niet langer kon op de problematiek te laat te reageren met steevast hetzelfde ritueel van het eerst laten onderzoeken van het niet meer te ontkennen probleem. 

Zolang de economie maar goed bleef draaien was er naar de opvatting van de premier geen vuiltje aan de lucht en tot eind 2022 is onze economie op papier goed blijven draaien. Weliswaar met een te hoog inflatiecijfer maar het is een kwestie van tijd om dat weer in het gareel te krijgen. Een stijgende rente zal daar wel voor zorgen. 

Onder Rutte is de overheidssector fors gegroeid, blijkt uit recent onderzoek. Toch zien burgers daar nagenoeg niets van terug. De chaos op menig ministerie, zoals de Belastingdienst en bij veel uitvoeringsorganisaties is groot. Met alle gevolgen voor burgers die van die organisaties afhankelijk zijn. Inmiddels betaalt de burger wel veel geld voor diensten waar weinig tegenover staat. 

De zorgsector illustreert dat goed. Bijna 100 miljard euro slokt deze sector inmiddels op en de kwaliteit en toegankelijkheid is in veel onderdelen van de zorg erbarmelijk slecht. Zoals in de ouderenzorg en de geestelijke gezondheidszorg. 

Een ander groot probleem, dat van de werkende armen zal zeker niet zijn opgelost in 2023. Evenals het woningtekort, de stikstofcrisis, energiecrisis en klimaatcrisis. Oplossen van die problemen kost jaren en sommige wellicht een decennium. In de tussentijd is het voor veel burgers een kwestie van overleven.

Aan Rutte IV en de coalitiepartijen de uitdaging om zorg te dragen voor een trendbreuk in het Rutte-beleid van vier kabinetten. Laat de problemen niet nog groter worden dan ze al zijn. Rutte IV bezwijkt er zelf bijna onder. Zoals blijkt uit de asielcrisis. 

Alle burgers willen een perspectief in 2023 dat onder Rutte IV haalbaar moet zijn. Leren leven met de problematiek die eind 2022 al bekend was, niet nog meer problemen erbij. Meer zit er onder Rutte IV helaas gewoon niet in.