Het zijn helemaal geen kinkels in Albergen

Ze kennen de wereld. Ze voelen de tijdgeest aan. Ze weten wat ze willen

Het jonge volk van Albergen liep met steun van de oudere generatie te hoop voor de deur van landhotel ’t Elshuys omdat Den Haag er een asielzoekerscentrum wil huisvesten. Men stak vuurwerk af. Men dronk bier. Men schreef leuzen op borden. De Volkskrant citeerde ene Bart Klaassen (28) die ’s middags al iets had verzonnen maar dat  achteraf toch verwierp omdat het hem nog niet helemaal was. “Wel jagers, geen negers”. Hij is er bang voor dat  straks allemaal asielzoekers met hun boodschappen blijven hangen op het bankje voor de supermarkt.

Kapitaalkrachtige inwoners van het dorp sloegen de handen ineen om het hotel voor de neus van staatssecretaris Eric van der Burg weg te kapen. Helaas de eigenaresse had het verkoopcontract al getekend. Nu wordt zij bedreigd. Op aanraden van de politie heeft zij het dorp verlaten.

Bij Op1 verscheen drs. Hennie de Haan, een walkure van middelbare leeftijd, die als organisatieadviseur behoort tot de dorpelingen met genoeg geld om tegen het rijk op te bieden. Zij prees het Albergense nabuurschap dat in haag ogen blijkbaar geen netwerk is om nieuwkomers op te vangen maar eerder om ze buiten te sluiten. Zij vertelde ook dat Albergen voor asielzoekers ongeschikt is omdat er niets te doen valt. Blijkbaar had zij die waarschuwing niet zelf ter harte genomen want uit niets bleek dat zij van plan was dit oord van grauwheid en verveling te verlaten. Geen wonder, zij gebruikte de gewone uit ernstige hypocrisie voort komende huicheltaal die zogenaamde beschaafde Nederlanders altijd gebruiken als ze buitenstaanders uit hun buurt willen houden: ze zullen onder ons niet gelukkig worden. Het is in hun eigen belang elders onderdak te zoeken. Echt, vluchteling, we zeggen het voor je bestwil. Kom hier niet. Je kwijnt weg. Je gaat te gronde. Luister toch naar onze vriendenraad. Ja, drs. De Haan beheerste deze kunst tot in grote perfectie, beter dan de dorpeling die unverfroren in de camera zei: ¨Kssst. Wégwezen¨.

De diagnose ligt voor de hand. Dat Albergen wordt bewoond door kinkels die maar een keer per jaar het dorp uitkomen om in Almelo een nieuwe boks te kopen bij het Werkmanspaleis of de Boerenvreugde of een winkel met een vergelijkbare naam. Ik verzin maar wat hier in de Rijnmond. Zij krijgen een rolberoerte als ze iemand tegenkomen die niet zoals zij hun adolescentie hebben beleefd in een zuipkeet achter het erf, laat staan als het mensen zijn uit verre landen die andere dingen koken dan humkessoep. Zulke kinkels weten niet beter. Als ze een beetje worden opgevoed, dan komt het allemaal goed.

Dit is  een volstrekt valse diagnose die geheel en al is gebaseerd op hetzelfde soort vooroordelen dat de bewoners van Albergen wordt verweten. Dit Twentse dorp leeft middenin de moderne tijd. Gelikte grote steden als Munster en Düsseldorf, daar rijd je zo naar toe als de Twentse stedenband je niet genoeg  te bieden heeft. Albergers voelen zich in Duitsland net zo op hun gemak als in Nederland. De gemiddelde WOZ-waarde van woningen was in 2021 €327.739. Ter vergelijking: die waren voor de buurgemeente Almelo €181.440 en voor heel Nederland €290.000. De etnische samenstelling is eenzijdig: Albergers zijn bijna allemaal hemelsblank. 23% van de dorpelingen in de leeftijd van 15 tot 75 jaar is hoog opgeleid, 52,5% middelbaar en 34.3% laag. Dat spoort aardig met de gegevens voor heel Nederland. Hun gemiddeld bruto jaarinkomen was in 2020 €25.900. Dat is wel aanzienlijk lager dan het nationale gemiddelde (€43.600). Het is wel iets hoger dan dat in Almelo (€25.400), Enschedé (€23.300), Oldenzaal (€24.992), Rotterdam (€25.953). Even ter vergelijking: deze cijfers bedragen voor Wassenaar €52.600, voor Bloemendaal €44.300 en voor Rozendaal bij Arnhem €50.300. Let wel: het gaat steeds om personen, niet om gezinnen.

Ondanks de welgestelde minderheid is Albergen dus geen elitedorp. De meeste gezinnen kunnen er aardig van komen al zullen er de nodige in de gevarenzone raken als straks de gasrekening in de bus ligt.

Van een geestelijk isolement blijkt weinig. Albergen is net zo aangesloten op de wereld als de Randstad. iPhone, computers en ouderwetse media als radio of televisie dragen daar zorg voor. Zonvakanties verruimen de horizon. Je hoeft er niet eens voor naar Schiphol. Grote Duitse vliegvelden zijn nabij. Albergers zijn geen kinkels maar – om een woord van vlak bij hen over de grens te gebruiken weltoffen. Religie beperkt hun denken niet. De Sint Pancratiuskerk getuigt van een voormalig rijk rooms leven maar die is aan de eredienst onttrokken. Er kwam haast niemand meer.

Waarom lopen dan zoveel mensen te hoop voor een hotel waar asielzoekers worden ondergebracht? Het is geen kwestie van “Wat de boer niet kent, dat vreet hij niet”.

Het is gewoon afkeer van mensen die er niet zo uitzien als de Albergers zelf. Daar willen ze zich graag door laten bedienen als zij op zonvakantie zijn. Ze bestellen bij hen grif gerechten met couscous, gebakken rijst of  scherpe kruiden maar in hun wereldbeeld past het niet als de brengers van al dit lekkers  zich een plaatsje veroveren in hun eigen straat thuis in Albergen. Er is lang gedacht dat internet en moderne media mensen uit de hele wereld bij elkaar zouden brengen. Dat is maar gedeeltelijk het geval. Veel gebruikers willen niet de ontmoeting maar de mijding. Leeftijd of opleidingsniveau doet er niet toe. Het is geen onwetendheid die de Albergers drijft. Het is overtuiging. Zij willen alleen ruimte voor zichzelf en de rest kan de pleuris krijgen. Zij hebben de tijdgeest perfect opgesnoven. Zij zijn moderne Nederlanders en zij handelen er naar.

“Houd Albergen schoon”, staat er bij een dorpeling thuis op een plakkaat achter het raam. Dit getuigt van de volgende overtuiging: het kwaad schuilt niet in toestanden, het kwaad schuilt bij de anderen. Wat in Albergen gebeurt, is het zaaien van het soort mosterdzaadjes dat uiteindelijk leidt tot  etnische schoonmaak.

Geloof me, dat is geen dorps idee, dat is een stads idee. Ze zijn onder ons gekomen, opnieuw, en ze maken zich klaar.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.