Hoe Fidan Ekiz en Afshin Ellian valse tegenstellingen creëren

In de mainstream Nederlandse media behoren Fidan Ekiz en Afshin Ellian tot de meest gevraagde biculturele opiniemakers. Fidan schuift geregeld aan bij DWDD, Omroep WNL en Pauw, heeft een vaste column in het AD en mag zelfs een talkshow presenteren die claimt biculturele Nederlanders te willen bereiken. Afshin Ellian schrijft in Elsevier en is vooral een graag geziene gast bij Omroep WNL.

Aan Fidan en Afshin wordt vaak gevraagd te praten en schrijven over thema’s als islam, Turkije, Iran en in bredere zin de multiculturele samenleving. Nu kan het best handig zijn als je als opiniemaker weet wat er leeft binnen de in Nederland woonachtige gemeenschappen waarover je geacht wordt een mening te geven, maar Fidan en Afshin zitten mentaal vooral in Turkije en Iran.

Daar waar politici als Tunahan Kuzu en Nourdin el Ouali, of je het nu met hun opvattingen eens bent of niet, primair Nederlandse politiek bedrijven – over vraagstukken in de Nederlandse samenleving en vanuit een Nederlandse context – zijn Fidan en Afshin daarentegen geneigd de strijd tussen islamisten en secularisten in Turkije en Iran naar de lage landen te verplaatsen.

Extreme vorm van hokjesdenken Het onverwachte resultaat van dit denken is kritiek op politiek links en het omarmen van politiek rechts. Zo zou politiek links vrouwenemancipatie en mensenrechten laten vallen zodra het over de islam gaat, daar waar politiek rechts zou opkomen voor vrijheid, emancipatie, mensenrechten, democratie en andere mooie ’westerse’ verworvenheden. Fidan en Afshin bedienen zich dan ook van in rechtse kringen populaire clichés als deugmensen en cultuurrelativisme. Hun opvattingen worden gekenmerkt door een extreme vorm van hokjesdenken.

Zo springt links Nederland volgens Fidan “kritiekloos in de bres voor multiculturalisme, en dat frustreert alle vooruitgang.” Links staat volgens dit denken sympathiek tegenover moslims, islam, multiculturalisme, daar waar rechts de multiculturele samenleving terecht bekritiseert en zich verzet tegen islamisering, huwelijksdwang, eergeweld, Erdoğan en wat al niet meer. Wat dat aangaat is de wereld van Fidan en Afshin uitermate overzichtelijk.

Was het maar zo eenvoudig.

In Turkije heb ik al jarenlang contact met mensen die zeer teleurgesteld zijn in de door Erdoğan ingang gezette islamisering. Met een van hen sprak ik in de nachtelijke uren van de couppoging via WhatsApp. Hoewel zij een democraat in hart en nieren is, klonk er om half vier ‘s nachts toch teleurstelling door over het mislukken van de staatsgreep. De weerzin tegen Erdoğan bleek net iets groter dan haar democratische principes. Dat deze secularisten “óók vechten voor de rechten van minderheden in Turkije”, zoals Fidan Ekiz in haar laatste AD-column schrijft, is wel erg kort door de bocht.

Zo hebben veel seculiere Turken moeite met de komst van miljoenen Syrische vluchtelingen omdat volgens hen “Erdoğan de Syriërs direct stemrecht heeft gegeven waardoor ze hem uit dankbaarheid aan een meerderheid hebben geholpen.” Ook hun mening over Koerden en de ‘Armeense kwestie’ is  lang niet altijd in lijn met die van de mainstream Nederlandse politiek en opiniemakers.

Maar vooral in Nederland heb ik voor zowel mijn werk als privé voortdurend contact met mensen met wortels in Turkije, Iran, Pakistan, Tunesië, Marokko of andere islamitische landen, waaronder mensen die zich verzetten tegen “de dictatoriale Erdoğan die van Turkije een tweede Iran wil maken”.

Sommige van hen riepen in hun emotie dat Wilders gewoon gelijk heeft. Of noemden hun Marokkaans-Nederlandse collega’s of klasgenoten ‘gek’ toen bleek dat ze aan het vasten waren… want “waarom ga je vasten in een land waarin je de vrijheid hebt dat niet te doen?”

Onderdrukkende mechanismen Toch zijn de meeste van deze mensen, anders dan Fidan Ekiz en Afshin Ellian, níet geradicaliseerd. Zij hebben in de loop der jaren immers ervaren dat de Nederlandse samenleving ook haar onderdrukkingsmechanismen kent, waardoor je met je Iraanse, Turkse, of andere biculturele achtergrond eenvoudigweg niet dezelfde kansen hebt als witte Nederlanders. Daarbij lopen zij op school, op werk, of op andere plekken tegen dusdanig kwetsende opvattingen aan over hun geboorteland (of dat van hun ouders), religie en cultuur, dat zij ‘’de absolute en totale domheid” van hun collega’s niet meer konden verdragen en zich gedwongen voelden voor zichzelf te beginnen.

Een kennis van mij zat enkele jaren in een Iraanse gevangenis vanwege haar verzet tegen het onderdrukkende islamitische regime aldaar. Na vestiging in Nederland werd zij weggepest bij de grote financiële dienstverlener waar ze voor werkte. Haar verzet tegen de bijna dagelijkse ‘grappen’ en vernederingen over haar religieuze en culturele achtergrond ( “weet je waarom je baas zo aardig tegen je is, omdat hij bang is dat je een bom meebrengt” en “ben je ook besneden?”) kostte haar uiteindelijk de kop.

En wat te denken van de ervaringen van een uit een ander moslimland afkomstige ex-collega, wiens dochter huilend thuis kwam omdat het haar schoolvriendin door haar ouders was verboden met moslims te spelen?

Het zijn slechts twee voorbeelden van mensen die zich verzetten tegen islamitische fanatici en onderdrukkende islamitische regimes als die van Iran, Saoedi Arabië, Turkije of andere landen, maar in de context van de Nederlandse samenleving, anders dan Fidan en Afshin, juist niet de kant hebben gekozen van islamvijandige partijen als VVD, Leefbaar Rotterdam, FVD en PVV. De twee hiervoor aangehaalde vrouwen brachten tijdens de laatste verkiezingen daarentegen hun stem uit op DENK en NIDA Rotterdam – niet omdat zij de overtuiging hadden dat deze partijen hún belangen daadwerkelijk zouden  behartigen (die overtuiging hadden ze niet), maar wél omdat zij geen andere politieke partijen zagen die hún ervaringen in de Nederlandse samenleving ook echt begrepen en konden invoelen.

Vijfde Colonne Deze DENK en NIDA stemmende feministische moslimvrouwen zijn vóór een seculiere samenleving, tegen dictatoriale islamitische regimes, maar constateren eenvoudigweg dat de traditionele Nederlandse politiek tot op heden niets heeft gedaan tegen de onderdrukkende mechanismen in de Nederlandse samenleving.

Twee feministische moslimvrouwen die woedend waren toen Leefbaar Rotterdam met de ‘Vijfde Colonne’-prent kwam , misschien wel de meest racistische cartoon uit de naoorlogse Nederlandse geschiedenis.

Feministische moslimvrouwen die de afgelopen dagen met verbazing zagen hoe Fidan Ekiz een kritiekloos interview had met Maryam Namazie, de mensenrechtenactiviste die een opvallend gebrek aan kennis etaleert zodra het gesprek níet over Iran gaat (“vrouwen dragen uit vrije wil een hijab zoals sommige zwarte mensen in Zuid-Afrika de apartheid omarmden” is een samenvatting van een van haar quotes).

Feministische moslimvrouwen die niet kunnen begrijpen dat de twee hier besproken biculturele opiniemakers in hun beleving “naar boven likken en naar beneden trappen in hun onuitputtelijke drang bij de witte elite te mogen horen.”

Fidan en Afshin hebben het volste recht te zeggen wat ze zeggen. Ze hebben het volste recht te doen wat ze niet laten kunnen. En als AD, Elsevier en NPO vooral voor witte Nederlanders aansprekende media willen zijn die biculturele Nederlanders van zich vervreemden… het zij zo, het is in ons land bijna nooit anders geweest.

Maar wanneer Fidan en Afshin keer op keer valse tegenstellingen creëren met hun suggesties dat rechts Nederland opkomt voor vrouwenrechten en links Nederland al haar principes over boord gooit zodra het moslims betreft, is dat feitelijk niet alleen volstrekt onjuist maar ook nog eens riskant – zeker toen Fidan Ekiz in een AD-column van vorig jaar oktober suggereerde dat degenen die het niet met haar eens zijn censuur zouden willen plegen.

Wie andere mensen voortdurend in een hoek zet, geen enkele neiging heeft tot welke nuancering ook, en het alleenrecht op gelijk meent te kunnen claimen, is willens en wetens bezig onze samenleving steeds verder te polariseren. Dat mag. Net zoals heel veel anderen zich gelukkig met kracht mogen uitspreken tegen het telkens weer tegen elkaar opzetten van bevolkingsgroepen door opiniemakers als Fidan Ekiz en Afshin Ellian.