Hoe financiering een nieuwe vorm van onderwerping is geworden

Het fondsplafond: de nieuwe kolonisator

Er was een tijd dat je wist wie de vijand was. Hij droeg een uniform, toonde zijn macht openlijk, regeerde met zichtbare dwang. Maar nu? Nu komt hij met een glimlach. Hij nodigt je uit, waardeert je stem, vraagt om je plannen mits je je toon aanpast. Mits je timing klopt. Mits je precies weet hoe rauw je woede mag zijn voordat zij haar 'beleid' begint te verstoren.

Dit is de nieuwe gedaante van kolonisatie: via begrotingsposten, subsidieoproepen en beoordelingscommissies die spreken van "ruimte voor diversiteit" zolang die ruimte de fundering niet raakt.

De illusie van kansen
Wat we 'kans' noemen is vaak slechts een verfijnde vorm van selectie. Wat we 'erkenning' noemen is in feite goedkeuring. Wat we 'ondersteuning' noemen is regulering in vermomming. En voordat je het weet ben je, met al je visie, je voorouders, je pijn en je potentie, opnieuw teruggebracht tot dossier. Tot aanvraag. Tot een projectcode in een spreadsheet.

Niet omdat je niets te zeggen hebt maar omdat je geleerd hebt het op precies de juiste manier te zeggen om de grens van hun ongemak niet te overschrijden.

De choreografie van onderwerping
Je mag spreken, ja. Maar niet te luid. Niet te rauw. Niet te pijnlijk. Niet te echt. Je mag het trauma benoemen, zolang het esthetisch verpakt wordt. Er wordt ruimte aangeboden, maar alleen als die ruimte al vooraf is ingetekend. Er wordt geluisterd, maar alleen naar zij die vloeiend zijn in het dialect van beleidstaal. Er wordt gefinancierd, maar alleen wat verteerbaar blijft voor de maag van het systeem dat zegt jou te steunen, maar jou geen vrijheid gunt.

De beoordelaar als poortwachter
En wie keurt dit alles goed? Een beoordelaar vaak iemand die nog nooit werkelijk heeft doorvoeld wat er gezegd moet worden, maar wel beslist of jouw project 'passend' is. Passend waarvoor? Voor een programma. Voor een beleidsdoel. Voor een jaarthema. En zo wordt jouw bestaansrecht opgeschort tot het moment waarop jij jouw waarheid weet te plooien naar hun criteria.

Dit is geen gelijkwaardigheid. Dit is choreografie. Dit is dansen binnen een raster dat nooit voor jou ontworpen is. Dit is geestelijke verknechting die zich heeft verkleed als kans.

De prijs van toegekende gunsten
Na de toegekende subsidie komt de dankbaarheid. De beleefde posts. De strategische samenwerking. De voorzichtigheid. Je begint te fluisteren waar je had moeten roepen. Want hoe vrij ben je, als jouw plan alleen bestaansrecht heeft zolang het hun plan niet overstijgt?

Waar werkelijke heling nodig is, kan geen formulier tussenbeide komen. Geen fonds kan toetsen wat waarheid is. Geen commissie kan bepalen of jouw herinnering in de juiste vorm is ingediend.

Geestelijke verarming
Dit is geen kwestie van geld alleen. Het is een spirituele zaak. Want wanneer jij je plannen afstemt op wat financierbaar is, in plaats van wat waar is, lever je elke keer een fractie van je integriteit in. Als gemeenschap bouwen we dan geen bevrijdingsbeweging, maar een performatieve beweging die perfect is afgestemd op de eisen van het systeem dat ons zegt te 'ondersteunen'.

Het systeem is ziek. Wij zijn de genezers. Maar het zieke systeem wil bepalen welk medicijn het krijgt, wanneer, in welke dosering, met welk bijsluiter. Dit is niet alleen absurd. Het is pervers.

Waarom het systeem lacht terwijl wij denken te ontwaken

De illusie van ontwrichting
We slaan onszelf op de borst soms terecht, vaak te vroeg. Wat wie goed kijkt ziet dat het systeem lacht. Het weet: zolang jij denkt dat je binnen mijn muren bevrijding kunt bouwen, ben jij geen bedreiging. Jij bent mijn upgrade. Mijn bewijs van inclusie. Mijn alibi.

Wat we vieren als doorbraak is vaak slechts variatie binnen dezelfde structuur. We krijgen een podium, een budget, een titel en denken dat we het systeem hebben veranderd. Maar het systeem heeft ons geabsorbeerd. Onze rebellie is gedomesticeerd, onze revolutie geïnstitutionaliseerd.

Je kunt geen systeem ontwrichten zolang je blijft bewegen binnen de parameters die het systeem zelf heeft ontworpen. Wij blijven bewegen binnen die parameters. Omdat we denken: iets is beter dan niets. Omdat we hopen: misschien is dit het begin. Omdat we vrezen: als ik te ver ga, word ik buitengesloten.

Maar wat als dát precies het punt is? Wat als echte ontwrichting niet begint bij deelname, maar bij weigering?

De hypocrisie van morele castratie
Terwijl wij worden getraind in afstandelijke protesten, petities en verontwaardigde brieven, weten zij die het wereldsysteem beheersen: oorlog werkt. Macht werkt. Vrede is een fase, geen waarde.

Zij voeren oorlog wanneer hun belangen worden bedreigd. Zij saboteren naties als grondstoffen niet langer toegankelijk zijn. Zij ontregelen markten, zetten regimes af, bombarderen gebieden, allemaal onder het mom van veiligheid, stabiliteit, democratie. Geopolitieke precisie.

Wij daarentegen zijn moreel gecastreerd. Zodanig, dat wij alleen nog kunnen reageren, maar niet meer durven ontregelen. We zijn makke lammetjes geworden in een systeem dat ons strategisch inzet.

Wie werkelijk vrijheid belichaamt
Want wie werkelijk vrijheid belichaamt, spreekt onafhankelijk van budget. Beweegt onafhankelijk van goedkeuring. De ware bevrijding begint pas wanneer je jouw stem niet meer vouwt binnen hun kaders, maar wanneer je durft te spreken. Wat we bouwen mag nooit afhankelijk zijn van hun erkenning. Het moet bouwen op ons weten, ons ritme, onze waarheid. 

Wat ontstaat er als wij nieuwe modellen van onderlinge bekostiging bouwen, spiritueel én economisch? Als wij elkaars werk gaan dragen, zonder dat het eerst langs een beoordelingscommissie moet die onze voorouders nooit heeft erkend?

Trouwens, dit gaat niet enkel over subsidies. Dit gaat over hoe we denken stappen te maken als het gaat om het ontwrichten van het systeem, maar hoe dat dus helemaal niet zo is. Elke euro die we accepteren binnen hun kaders, elke goedkeuring die we zoeken binnen hun structuren, elke erkenning die we ambiëren binnen hun hiërarchieën, versterkt precies dat wat we beweren te willen veranderen.

Het systeem heeft ons geleerd om bevrijding te zoeken binnen verknechting. Om autonomie na te streven via afhankelijkheid. Om waarheid te spreken in hun taal. En zolang we dat doen, blijven we de motor van onze eigen onderwerping.

De uitweg: weigering als begin
Echte verandering begint niet met het accepteren van hun voorwaarden, maar met het weigeren van hun spelregels. Niet met het perfectioneren van onze aanvragen, maar met het stoppen van het aanvragen. Niet met het verbeteren van onze toon, maar met het hervinden van onze stem.

Want wat zij het meest vrezen is niet onze woede binnen hun systeem maar onze onafhankelijkheid erbuiten.

Ptah Ankh Re & Auset Ankh Re