Hoe stroomleveranciers profiteren van negatieve stroomprijzen – en jij betaalt de rekening

Als de wind waait en de zon schijnt, zou jij moeten profiteren.

Terwijl windmolens overuren draaien en de zon gratis energie uitdeelt, lijkt één groep structureel buitenspel gezet: consumenten met dynamische energiecontracten. De belofte was simpel – jij betaalt wat de stroom op dat moment kost. Maar wat als die stroomprijs 13 uur lang negatief is, en jouw app toont een keurig positief tarief? Dan is er iets fundamenteel mis.

Negatieve stroomprijs, positieve factuur
Afgelopen week kende Nederland meerdere dagen met langdurige negatieve stroomprijzen op de spotmarkt. Niet een paar kwartiertjes, maar periodes van 12 tot 13 uur. Toch zag ik – en velen met mij – geen enkele negatieve prijs in de stroomapps van dynamische leveranciers. Waar vorig jaar tientallen dagen met gratis of negatieve stroom te noteren waren, blijft het dit jaar bij een schamele twee. En dat terwijl het aanbod van hernieuwbare energie hoger ligt dan ooit.

De truc: vaste toeslagen en inkoopmarges
Wat gebeurt hier? Leveranciers rekenen bovenop de kale stroomprijs nog vaste kosten: inkooptoeslagen, belastingen, netbeheerkosten. Maar zelfs dan zou een negatieve spotprijs moeten doorwerken in een lager totaalbedrag. In plaats daarvan zien we een strak, boven-nul-tarief – een lijn die niet meebeweegt met de markt, maar met het winstbejag van de leverancier.

Transparantie? Afwezig

De consument krijgt geen inzicht in hoe de prijs tot stand komt. De spotprijs is openbaar, maar de opbouw van jouw tarief blijft een black box. En dat is geen toeval. Want zolang jij niet weet hoeveel marge er op jouw stroom zit, kan de leverancier blijven cashen – ook op momenten dat zij zelf geld toe krijgen om stroom af te nemen.

Winstbejag of oplichting?
Als een leverancier stroom inkoopt tegen een negatieve prijs en jou vervolgens een positief tarief rekent zonder duidelijke uitleg, dan is dat geen marktwerking. Dat is misleiding. En als dat structureel gebeurt, dan neigt het naar oplichtingspraktijken. Want jij betaalt voor iets dat de leverancier geld oplevert – zonder dat jij daar iets van terugziet.

Stel je dan kritische vragen op een toon die volkomen logisch niet erg vriendelijk of vrolijk is, dan grijpt zo'n overgevoelige klantenservice-aanwezige de vorm van jouw vraagstelling aan om en geen antwoord te geven op jouw kritische vragen en het gesprek aldus te beëindigen.

“Ik bel u wel terug als u rustig bent.”

Blijkbaar meet mijn nieuwe dynamische meter ook dat soort energie, want hoe kan anders die huilebalk zien wanneer ze terug moet bellen? Ik noem hier de naam van de leverancier niet, want dan gaan ze zeker denken dat de ACM ze gaat onderzoeken. En ik wil geen slapende millennials wakker maken… daar op het strand van Bali.

Conclusie: De energiemarkt is verziekt door een gebrek aan transparantie en een overdaad aan winstbejag. Het is tijd voor consumenten om hun recht op eerlijke prijzen op te eisen. Want als de wind waait en de zon schijnt, zou jij moeten profiteren – niet alleen de leverancier.