Homohuwelijk in 2017: de balans

Op het eerste gezicht lijkt 2017 een goed jaar voor het homohuwelijk in de wereld. Nederland was in 2001 het eerste land, waar homo- en lesbische paren konden trouwen. Langzaam aan zien we dat overal ter wereld andere landen ons voorbeeld volgen. Toch eindigt 2017 in mineur.

Laten we eerst naar Europa kijken, voor positief nieuws. In Duitsland en Malta, twee EU-lidstaten, werd een nieuwe huwelijkswet van kracht. De eerste homo- en lesbische paren zijn er inmiddels getrouwd. In Oostenrijk deed het Constitutionele Hof begin december uitspraak in een zaak, aangespannen door een lesbisch stel dat wilde trouwen, maar werd geweigerd. Het Hof in Wenen verklaarde dat het uitsluiten van paren van gelijk geslacht van de mogelijkheid te trouwen, de boodschap geeft dat homo’s, lesbiënnes en biseksuelen niet gelijkwaardig zijn aan heteroseksuelen. En dat is dus discriminatie. Het Hof gaf de regering en het parlement de tijd tot 1 januari 2019 om een wet in te voeren die het huwelijk voor deze paren openstelt. Gebeurt dat niet, dan zal de wet automatisch aangepast zijn om deze huwelijken mogelijk te maken.

In Azië overwoog het Constitutionele Hof van Taiwan in mei van dit jaar iets soortgelijks. Het Hof in Taipei oordeelde dat de bepaling dat een huwelijk alleen tussen een man en een vrouw kan worden voltrokken, strijdig is met het gelijkheidsbeginsel. Het Hof gaf het parlement twee jaar de tijd om de huidige wet aan te passen of om een nieuwe wet in te voeren die het huwelijk openstelt. Als het parlement dat niet doet, zullen paren van gelijk geslacht automatisch kunnen trouwen. Taiwan zal dus in 2019 of eerder het eerste Aziatische land zijn waar het huwelijk is opengesteld.

In Chili heeft president Michelle Bachelet in augustus een wetsvoorstel bij het parlement ingediend om het huwelijk open te stellen. De parlementaire behandeling begon op 27 november en zal na het reces in 2018 worden hervat. Als het voorstel wordt aanvaard, zal Chili het zesde land in Latijns Amerika worden, waar paren van gelijk geslacht kunnen trouwen, na Argentinië, Brazilië, Colombia, Mexico en Uruguay.

De Australische regering diende een wetsvoorstel in om het huwelijk open te stellen nadat in november 61,6 procent van de bevolking daarvoor had gekozen in een referendum. De senaat en het Huis van Afgevaardigden keurden het wetsvoorstel begin december goed. Inmiddels zijn de eerste paren getrouwd. Australië is het 25ste land met een opengesteld huwelijk.

Toch eindigt 2017 met een negatieve noot. In Bermuda, een Brits overzees gebiedsdeel met ongeveer 65.000 inwoners, had het Hooggerechtshof in een uitspraak overwogen dat paren van gelijk geslacht moeten kunnen trouwen omdat uitsluiting discriminatie betekent. De eerste homostellen waren al getrouwd. Als reactie daarop diende de regering van Bermuda bij het parlement een voorstel in om de Wet op Partnerschapsregistraties 2017 aan te passen. In het regeringsvoorstel kunnen zowel paren van verschillend als gelijk geslacht hun relatie laten erkennen, maar staat het huwelijk alleen open voor de man/vrouw-combinatie. Op 13 december keurde de senaat het voorstel goed. Als de gouverneur van het eiland de wet ondertekent, zal Bermuda het eerste land in de wereld worden dat het recht van paren van gelijk geslacht om te trouwen afpakt, en door een mindere wet vervangt.

In totaal hebben 25 landen in de wereld hun huwelijk opengesteld. Laten we hopen dat Bermuda een geïsoleerd incident zal blijken te zijn en dat ook in 2018 en daarna andere landen het Nederlandse voorbeeld zullen volgen.