In de schaduw van Gaza: Geweld en blokkades op de Westelijke Jordaanoever

Met het Israëlische leger verplaatst naar Gaza, krijgen kolonisten op het moment veel wapens en munitie van het Ministerie van Defensie.

De familie is gekluisterd aan de (sociale) media over de voortdurende verschrikkelijke situatie: eerst de gevolgen van het bloedbad in Zuid-Israël en nu de dodelijke impact van de bombardementen en de dreigende grondinvasie in Gaza. We beseffen dat er duizenden familieleden van Gazanen in de Westelijke Jordaanoever zijn die grote moeite hebben om contact te leggen met hun dierbaren, al was het maar omdat de elektriciteit in Gaza grotendeels is afgesneden. Het gevoel deel te maken van één Palestijns volk in solidariteit met de kwetsbare mensen in Gaza is sterk op de Westelijke Jordaanoever.

Speciale aandacht gaat ook uit naar de Israëlische stemmen die verwijzen naar de directe context van het bloedbad in Zuid-Israël. De vredesactiviste Orly Noy: "... het is ook belangrijk om onszelf eraan te herinneren dat alles wat hetgeen ons wordt aangedaan, we al jarenlang de Palestijnen aandoen... we hebben Gaza niet alleen aan de rand van de hongersnood gebracht, we hebben het tot een staat van instorting gebracht. Altijd in naam van veiligheid. Hoeveel veiligheid hebben we gekregen?" De Haaretz-journalist Amira Hass: "In een paar dagen hebben Israëliërs doorgemaakt wat Palestijnen al tientallen jaren als routine ervaren en nog steeds ervaren."

Mary is aanwezig bij een symbolische begrafenis op de binnenplaats van de Bethlehem Universiteit van een voormalige student die ze kende, zoals ze in de loop der jaren zoveel staf, docenten en studenten verbonden met de universiteit heeft leren kennen. De student, Khaled Muhtasib, schoot in Oost-Jeruzalem op soldaten of politie, zo lijkt het, en werd vervolgens gedood. Kennelijk een daad van wanhoop.

De Bethlehem Universiteit werkt momenteel online, net als alle Palestijnse universiteiten op de Westelijke Jordaanoever. Alle steden zijn afgesloten door grote betonblokken of aardhopen. Er is geen verkeer tussen de steden en omliggende dorpen, laat staan tussen de steden. De verbindingswegen zijn nu alleen voor de kolonisten. Ik had afgelopen donderdag een klein medisch onderzoek in het Beit Jala ziekenhuis; de dokter, afkomstig uit Hebron, bleef net als veel van zijn collega's 's nachts in Bethlehem. Scholen proberen online en fysieke lessen te combineren, maar ik denk dat het buitengewoon moeilijk is om de aandacht van de scholieren en studenten te vangen gezien de totale focus op wat er in Gaza gebeurt. Veel mensen hier hebben gehamsterd, vooral benzine en voedsel.

Sinds zaterdag zijn er alleen al op de Westelijke Jordaanoever 51 personen gedood. Vrijdag was een dag van demonstraties uit solidariteit met Gaza, waarbij ongeveer 15 personen werden gedood door scherpe munitie en 240 anderen gewond raakten, vooral als gevolg van rubberkogels en traangas. In het dorp Tekoa, de geboorteplaats van de profeet Amos, werd de broer van een student van de Bethlehem Universiteit gedood, en ook werd een jongere bij het Graf van Rachel in Noord-Bethlehem gedood. Demonstraties en gewelddadige confrontaties met het leger vonden op veel plaatsen plaats. Ambulances konden niet door controleposten en moesten lange afstanden afleggen om de gewonden naar ziekenhuizen te brengen.

Intussen was het platteland ook een soort strijdtoneel. Zoals de Israëlische mensenrechtenorganisatie B'tselem schrijft: "Kolonisten maken gebruik van het feit dat de publieke aandacht elders is gericht om Palestijnen van hun land te verdrijven en over te nemen, en voeden zo het geweld." Op woensdag werden drie inwoners, waarvan twee tieners, van het dorp Qusra, ten zuidoosten van Nablus, gedood door scherpe munitie en raakten acht anderen gewond. Dorpsbewoners melden dat er minstens zeven kolonisten onder de schutters waren, sommigen gemaskerd. Ze kwamen het dorp binnen op drie ATV's (All Terrain Vehicles) en schoten volgens Defense for Children-Palestine "willekeurig" op Palestijnen die zich tegen de aanvallers richtten. Onder de tieners was de 17-jarige Obada Saed Abu Srour, die in de rug werd geschoten met een kogel die uit zijn borst weer naar buiten kwam.

Later, toen er donderdagochtend confrontaties uitbraken na de begrafenis, vielen Israëlische kolonisten de begrafenisstoet van de dag ervoor gedode Palestijnen aan en doodden nog eens twee mensen - een vader en een zoon - terwijl de begrafenisstoet door nabijgelegen Palestijnse dorpen trok.

Op woensdag schreef Amira Hass op basis van rapporten van een What's App-groep van Palestijnen, dat kolonisten schoten op boeren die aan het werk waren op hun land in het dorp Marda ten zuidwesten van Nablus.

De olijfoogst komt eraan, elk jaar gekenmerkt door kolonisten die lokale boeren lastigvallen. Een inwoner van het stadje Bani Hassan in het Salfit-gebied ten zuidwesten van Nablus meldt: "Kolonisten en drie soldaten probeerden families die olijven aan het oogsten waren te verdrijven. Er ontstond een confrontatie en [de soldaten] schoten met scherp op de jongeren en vertrokken."

Een ander rapport in de WhatsApp-groep spreekt over kolonisten en soldaten die een gezin in het dorp Turmus Ayya vroegen hun huis te verlaten. Een van de familieleden vertelde de groep dat ze weigerden het huis te verlaten, hoewel het leger de weg er naartoe al de vorige dag had geblokkeerd. Een voorbeeld van soemoed (standvastigheid). Het Palestijnse persbureau WAFA meldde dat kolonisten op maandag stenen gooiden naar Palestijnse auto's ten noorden van Jericho.

Met het Israëlische leger verplaatst naar Gaza, krijgen kolonisten op het moment veel wapens en munitie van het Ministerie van Defensie. In een video die kolonisten online hebben geplaatst, beschrijven ze de aan hen toegewezen wapens en munitie. Dit zal de Palestijnse angst om (verder) in de steek te worden gelaten ongetwijfeld alleen maar versterken.

Het is opmerkelijk hoeveel steun er is voor Israël van Europese leiders. Volgens een TV verslag van Al Jazeera enkele dagen geleden zegt Ursula van der Leyen dat haar solidariteit "van nu tot volgende week" strekt. Geeft ze carte blanche aan de Israelische grond-invasie? De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Anna Baerbock, van de Groenen, zegt het nog duidelijker: "We zijn allemaal Israëli's." Tegelijkertijd tonen TV en sociale media grote Arabische solidariteitsdemonstraties in onder andere landen zoals Jordanië en zelfs het getroffen Jemen.

Bethlehem, 14/10/2023