ING: stap uit vloeibaar gas, dit is geen transitiebrandstof

Er is geen tijd meer voor valse oplossingen gebaseerd op fossiel gas.

Begin maart verscheen het jaarverslag van ING waarin de grootbank schrijft “duurzaamheid centraal te zetten” bij alles wat ze doen. Als ING deze woorden meent, zou het onmiddellijk moeten stoppen met het financieren van vloeibaar gas (lng) – een fossiele brandstof waar Europa weliswaar van afhankelijk is, maar die allesbehalve duurzaam is.

Het laatste jaar ligt ING van meerdere kanten onder vuur vanwege haar dienstverlening aan de fossiele industrie. Vaak gaat de aandacht hierbij uit naar winning: het delven van olie, kolen en gas. Jammer, want de uitbouw van infrastructuur voor het transport van vloeibaar gas blijft hierdoor buiten schot en laat ING daar nou net een grote speler in zijn. In 2022 stak de bank nog ruim €1,2 miljard in lng-financiering, waarmee ze wereldwijd op de vierde plek staat.

Hoewel ING vloeibaar gas zelf als een transitiebrandstof beschouwt, is het dat zeker niet. Niet alleen kost het vloeibaar maken en transporteren van lng veel energie, ook lekt in de hele leveringsketen methaan weg, van winning tot vervoer tot verbranding. Methaan is als broeikasgas tot wel 80 keer krachtiger dan CO2. Hoogleraar Robert Howarth van Cornell University heeft onderzoek gedaan naar de leveringsketen van lng vanuit Amerika naar Europa. Zo’n 70% van het lng dat Nederland binnenkomt, komt uit de VS. Wat blijkt? Door het weglekkende methaan doet lng niet onder voor steenkool, en in sommige gevallen is vloeibaar gas zelfs slechter voor het klimaat.

Deze conclusie staat op gespannen voet met officiële cijfers over methaanuitstoot, die veel lager zijn. Dit verschil is te verklaren door (bewust?) slechte monitoring door bedrijven en overheden. Het Internationaal Energieagentschap (IEA) schrijft hierover in haar laatst verschenen Global Methane Tracker-rapport. Specifiek voor de olie & gassector wordt verklaard dat daadwerkelijke emissies ongeveer 20 keer hoger zijn dan wat bedrijven rapporteren, en ongeveer dubbel zo hoog als wat overheden rapporteren. Een schandalig groot verschil, als je bedenkt dat methaan, na CO2, de belangrijkste aanjager van klimaatontwrichting is.

Maar het wordt nog erger, weglekkend methaan is niet het enige probleem. Zo wordt Amerikaans lng voornamelijk gemaakt uit schaliegas, de meest vervuilende gassoort. Onder hoge druk en met chemicaliën wordt dit gas uit de ondergrond geforceerd, een energie-intensief proces waarbij bodem, lucht en water verontreinigd raken. Onlangs deed EenVandaag nog verslag uit Texas, waar ze omwonenden aan het woord liet die letterlijk ziek worden door de luchtvervuiling. De parallel met Groningen is niet te missen. Schrijnend is dat met name de armste Amerikanen getroffen worden, die in de minste buurten wonen en niet verzekerd zijn voor de opgelopen gezondheidsschade.

Europa is momenteel weliswaar afhankelijk van lng, maar dit is nog geen reden om de capaciteit verder uit te breiden. Immers, de afgelopen winter zijn we ongeschonden doorgekomen en de Europese gasvraag zal naar verwachting blijven dalen vanwege de energietransitie. Het nu nog fors uitbouwen van Amerikaanse lng-terminals – zoals ING doet – heeft slechts tot doel om nieuw aanbod te creëren en daarmee nieuwe vraag te stimuleren, bijvoorbeeld in Azië. Dat gascentrales daar mogelijk steenkolencentrales vervangen, doet er niet toe bij zoveel weglekkend methaan in de keten.

Sommige projecten die ING financiert, zijn reusachtig. Zo doet ING bijvoorbeeld mee in Plaquemines LNG in Louisiana, een lng-fabriek met een beoogde capaciteit van 23 miljoen ton lng per jaar. Alleen de verbranding daarvan zal jaarlijks al leiden tot ca. 64 megaton CO2, wat meer is dan de hele Nederlandse industrie bij elkaar (48 megaton). Methaan en andere keten-verliezen meegerekend loopt dit makkelijk op tot boven de 100 megaton, meer dan België. Verschrikkelijk, als je bedenkt dat Plaquemines LNG minstens 30 jaar in bedrijf zal zijn.

De klimaatcrisis vraagt om een ongekend snelle energietransitie, er is geen tijd meer voor valse oplossingen gebaseerd op fossiel gas. Als de strategie is om steenkolen te vervangen door lng, kunnen we een leefbare planeet wel vergeten. Financiële instellingen hebben hierin een sleutelrol te vervullen, omdat zij bepalen welke projecten gefinancierd worden en welke niet. Daarom ING: stap uit vloeibaar gas.