Mijn integratie is mislukt

Er zijn van die momenten dat je je ineens iets realiseert wat je eigenlijk al wist. Soms door een gesprek, soms door een boek, dit keer door toneel. Toen ik het theater uit liep na het zien van  The Nation  realiseerde ik mij ineens: ik ken geen enkele moslim. Sterker nog, ik ken eigenlijk bijna niemand met een ‘migratieachtergond’.

In het publieke debat vlammen over de hele wereld nationalistische sentimenten op. In Nederland vindt maar liefst  66% van de mensen  dat de Nederlandse cultuur bedreigd wordt. Twee van de belangrijkste redenen die zij daarvoor geven zijn ‘toestroom van immigranten’ en ‘falende integratie’. Maar, hoe goed ben ik zelf eigenlijk geïntegreerd in mijn eigen land?

Als ik integratie bekijk als het leveren van een positieve bijdrage aan het bewaren van de Nederlandse cultuur, moet ik eerst weten wat die cultuur dan inhoudt. Dat is natuurlijk niet eenvoudig. Wat ik wel weet is dat Nederland voor  22,6%  bestaat uit inwoners met een migratieachtergrond. En  aangezien  een cultuur het ‘geheel van geestelijke verworvenheden van een land’ is, wordt de Nederlandse cultuur dus voor een aanzienlijk deel vormgegeven door het multiculturele karakter van ons land. Voordat er gezegd wordt dat dit iets van de laatste jaren is: al in de  Gouden Eeuw  stonden de Nederlanden bekend als het land van de ‘ware vryheit’. Een smeltkroes van culturen. Als we er dus zo naar kijken ben ik inderdaad niet goed geïntegreerd in mijn eigen land. Van die diversiteit krijg ik immers maar weinig mee.

Koning Willem-Alexander zei in zijn  kersttoespraak  dat het steeds moeilijker lijkt elkaar te ontmoeten in het dagelijks leven. Ik geef hem daarin groot gelijk. Want wat kan ik er dan aan doen om wél in contact te komen met die 22,6%? Vooral de  12,3%  met een niet-westerse achtergrond is daarbij interessant. Dat is immers de groep die het meest in de media komt en waartegen populisten ageren. Maar op het werk, in de voetbalkantine, in de kroeg en in de kerk kom ik ze nauwelijks tegen. Ben ik dan gedoemd tot mixedmatches.nl?

Deze vraag is van belang omdat etnische segregatie, zoals dit fenomeen zo welluidend heet, ervoor zorgt dat een grote bevolkingsgroep ongelijke  mogelijkheden  tot ontwikkeling krijgt. Natuurlijk is er een belangrijke proactieve rol weggelegd voor migranten zelf, maar ik realiseerde mij dat integratie van twee kanten moet komen. Ook ik moet integreren omdat de Nederlandse cultuur niet alleen uit de cultuur van mijn eigen cirkel bestaat.

Misschien moet ik mijn eigen inburgeringscursus gaan vormgeven. Gewoon, eens per maand een integratie-avondje. Bijvoorbeeld door een project van  DOEN  te bezoeken, een maaltijd te delen door het project ‘ leer je landgenoten kennen ’ of eens thee te gaan drinken in het Marokkaanse theehuis. Dan zullen we wel eens zien wat die cultuur nou helemaal inhoudt.