Jij bent het probleem. Niet de moslim. Niet de transgender. Jij

Het probleem is niet de moslim. Niet de transgender. Niet die paar oorlogszuchtige autoritaire leiders. Het probleem is de miljoenen mensen die op hem stemmen, de massa die hem met open armen ontvangt en hem de macht toevertrouwt uit angst, gemakzucht of verlangen naar orde.

Ze voelen zich bedreigd, zeggen ze. Door hoofddoeken, regenboogvlaggen, 'woke' studenten, nieuwe woorden, andere lichamen, andere waarheden. Ze mompelen iets over 'vrijheid van meningsuiting', 'normen en waarden', 'onze cultuur'. Maar wat ze bedoelen is: de wereld is niet meer van mij alleen, en dat vreet aan ze.

Ze zijn niet boos omdat anderen teveel ruimte innemen. Ze zijn boos omdat zij niet meer de maat der dingen zijn. Omdat mensen die ze jarenlang genegeerd, bespot of weggedrukt hebben, nu hun mond opendoen en zij dat ervaren als bedreiging.

Ze roepen dat je 'alles moet kunnen zeggen', maar ze bedoelen: ik wil beledigen zonder dat iemand daar iets van zegt. Ze vinden dat iedereen tegen een stootje moet kunnen, behalve zijzelf. Want zodra iemand hen tegenspreekt, voelen ze zich aangevallen. Dan zijn ze zogenaamd het slachtoffer van de ‘woke-terreur’, van de ‘linkse elite’, van de ‘cancelcultuur’.

De moslim die bidt, bedreigt jou niet. De transgender die zichzelf serieus neemt, doet jou geen kwaad. Zij bedreigen jouw vrijheid niet. Jij bent degene die hun vrijheid niet verdraagt. Jij bent degene die vindt dat jouw ongemak belangrijker is dan hun bestaan.

Dus stem je op autocraten die beloven dat alles weer wordt zoals vroeger. Dat vrouwen weer ‘vrouwelijk’ worden, mannen weer ‘sterk’, grenzen weer dicht en monden weer gesnoerd. Jij noemt dat vrijheid. Jij noemt dat normaal.

Wat jij 'normaal' noemt is meestal gewoon wat je gewend bent. Wat voelt als thuis. Alles daarbuiten voelt ongemakkelijk, en dus wordt het verdacht. En die 'dreiging' wil je oplossen door alles wat anders is terug te duwen in de kast, achter de grens of onder de grond.

Echte vrijheid is hard werken. Het vraagt om inzicht. Om discipline. Om de bereidheid je eigen overtuigingen ter discussie te stellen, je eigen vooroordelen onder ogen te komen. Vrijheid betekent dat jij zelf de moeite doet om te begrijpen, in plaats van te oordelen. Maar daar heb je geen zin in.

Jij wilt geen samenleving vol verschillende stemmen. Je wilt een echo van je eigen mening. Je noemt het 'gezond boerenverstand', maar het is gewoon intellectuele luiheid.

Vrijheid betekent dat je luistert naar stemmen die je ongemakkelijk maken. Dat je leert verdragen dat jouw perspectief niet de enige waarheid is. Dat je nadenkt voordat je spreekt. En dat je verantwoordelijkheid neemt voor de woorden die je kiest.

Het is niet de ander die jou iets afpakt. Jij weigert te delen. Jij houdt krampachtig vast aan een mensbeeld dat allang aan het afbrokkelen is. En dat mag. Je mag bang zijn. Je mag je overweldigd voelen. Maar projecteer het niet op mensen die gewoon proberen te leven.