Kus de Rus

Nico schrijft een serie over oorlog, dit is aflevering 60

Om mij tegen de NAVO-top in te laten enten heb ik op 21 juni de Tegentop bezocht. Die was in The Social Hub bij station Hollands Spoor in Den Haag en stond in het teken van: ‘Geen NAVO-oorlogstop. Protest voor vrede en rechtvaardigheid.’ Met die leuzen kon ik wel overweg.

Het was een echt ouderwets congres. Een te kleine volle bak. 400 mensen uit 20 landen. Beginnend met monologen van experts en vooral preken voor de eigen parochie. Bij mijn favoriete congres is meer ruimte voor informele ontmoetingen en ik ga er van uit dat veel bezoekers vaak net zo slim en deskundig zijn als de voorspelbare sprekers. Het is ook leuk als tijdens een dergelijke ontmoeting de meningen flink verschillen en je als deelnemer, maar ook als keynote speaker nieuwe inzichten op kan doen.

Als de Tegentop ergens tegen is, dan is dat is dat wel tegen de militarisering. Van de EU, de NAVO en de Nederlandse samenleving.  In de grote zaal ging het om ‘Protect the welfare state from the war state.’ Vooral de Belgen maakten hier rake opmerkingen. Peter Mertens vindt de combi Netanyahu/Trump levensgevaarlijk. “Bij de NAVO-top gaat men naar een wereldorde, waarin genocide normaal is.” Ludo de Brabander zegt: “Wat de heersende klasse doet is niet in ons belang. Weiger naar een oorlogseconomie te gaan. Noem de minister van Defensie vanaf nu de minister van oorlog.” Toen Mertens weer wat mocht zeggen, zei hij: “Kus de kikker.” Er volgde applaus, maar ik wist niet wie de kikker was.

Mark Akkerman van Stop Wapenhandel had het in zaal 3 over het idee van ‘border militarisation to stop migration’. Hij powerpointe er lustig op los. Als we iets moeten boycotten, dan zijn het om te beginnen Nederlandse wapenmakers als bijvoorbeeld Thales en Damen.

Netwerken in de wandelgangen is minstens zo leuk als sessies bijwonen. Zo stuitte ik op een aardige vrouw van Radio Kookpunt en een journalist van het Belgische www.dewereldmorgen.be. Ik sprak de bescheiden vredesactivist Marlon Lemaire en Annet Mason. Al die contacten leveren aardige aanknopingspunten op voor mijn vervolg van deze serie over de oorlog. Het viel mij tevens op dat er veel jongeren waren om hun nieuwsgierigheid te bevredigen.

Tijdens de slotsessie is Henk Baars van Kerk en Vrede op zoek naar alternatieven voor de NAVO. Een echte activist vindt uiteraard dat je daar niet naar op zoek moet gaan. De NAVO moet direct stoppen. Jan Schaken uit Enschede verwijst naar het gratis uitgedeelde boek ‘Veiligheid Opnieuw Doordenken’ van de werkgroep Inclusieve Veiligheid (september 2024). Schaken: ”Belangrijk is een mentaliteitsverandering. Anderen, de Russen bijvoorbeeld, kunnen zich ook door ons bedreigd voelen. Verder moet er eerder meer geld naar ontwikkelingssamenwerking. En we moeten de OVSE nieuw leven inblazen. Als het lukt het proces dat in ‘Veiligheid Opnieuw Doordenken’ wordt beschreven te voltooien, dan kunnen de krijgsmachten in 2040 verdwenen zijn. Het is een kwestie van lange adem.”

Olaf Kemerink is een jonge radicaal. Lid van de Revolutionaire Socialistische Partij. “Als we van de NAVO af willen, dan moeten we de grondoorzaken aanpakken, namelijk het kapitalistische systeem. Onze tegenstanders zitten in Den Haag en Washington. Nederland buit ook landen op het zuidelijk halfrond uit. Het tweede wat we moeten doen is defensie terugbrengen tot de kern. Dat betekent: het staatsleger omvormen tot een volksleger, dat zich richt op zelfverdediging. Dus: Nederland uit de NAVO en ons niet meer in internationale conflicten mengen.” Quaker Marlies Tjallingii benadrukt dat we elkaar als mensen moeten zien. Niet geloven in de elite die zegt dat de Rus ons komt aanvallen. "Ik ben vredesstenen gaan maken.”

Als alternatief voor de NAVO moet ik zelf denken aan een coalitie van bereidwilligen, voortvloeiend uit de nieuwe geopolitieke realiteit, die de nadruk legt op vrede, diplomatie en verdedigen in plaats van aanvallen, op naleven van goede oude afspraken, elkaar als mensen zien en onderzoeken wie zich door wie bedreigd voelt en waarom en hoe je die bedreigingen het best het hoofd kan bieden. Ik zou bijna zeggen: “Kus de Rus.”