Laat je geen oorlog aanpraten

Nico schrijft een serie over aspecten van oorlog, dit is aflevering 48

Als fervent tegenstander van zinloos geweld en oorlog snap ik niet waarom er in Nederland voortdurend op een oorlog wordt aangestuurd. Het is net of we naar een oorlog verlangen of ons erin willen laten rommelen. Waarom toch?

Twee recente voorbeelden: de dagorder en het noodpakket.

 1) Afgelopen week verscheen een dagorder van generaal Onno Eichelsheim om het Nederlandse leger versneld in gereedheid te brengen voor inzet. Bedoeld als een signaal aan alle 76.000 medewerkers van Defensie om Rusland af te schrikken. Een vakbondsman zei in het NOS-Journaal dat het goed is om ons op een oorlog voor te bereiden.

Dit soort nieuws roept bij mij direct allerlei vragen op. Waarom moet de generaal paniek zaaien? Gaat ons parlement nog kritisch discussiëren over de vraag of we ons wel in het conflict in Oekraïne willen mengen, na alle mislukkingen in bijvoorbeeld Afghanistan en Srebrenica? Ook moet ik denken aan de aanval op Hawija in Irak waarbij zeventig burgers sneuvelden. En – nog een vraag - zou Rusland inderdaad enorm schrikken van zo’n Hollandse dagorder?

2) Noodpakket. Via slimme campagnes en talkshow-gesprekken worden we door de overheid aangespoord om snel een noodpakket in huis te halen. Alsof dat zin heeft wanneer een idioot besluit om de atoombom of iets vergelijkbaars te gooien. Bij SOS Central kun je een gratis noodpakket aanvragen, maar ons prachtige kapitalisme voorziet ook in dure pakketten. Hoe duurder, hoe idioter. Op internet tref ik een Premium XXL pakket aan voor € 895,00, dat eigenlijk € 1.295,00 kost. Een koopje dus. In deze ‘rampenrugzak’ zitten onder andere thermische slaapzakken, een tactische bijl en een ‘overlevingsmes’. Leuk als je op zoek bent naar het woord van het jaar 2025. Is het overlevingsmes bedoeld om je huisgenoot op te eten als het te lang mocht duren? Je kunt ook overwegen om naar een veilig land te verkassen.

De doorsnee media doen driftig mee met het angst aanjagen voor een oorlog. Hoge militairen kunnen ook ongestraft roepen dat als je vrede wilt, je je op oorlog moet voorbereiden. Breng daar maar eens wat tegenin. En op maandagavond kun bij de AVRO/TROS in ‘Strijders’ zien hoe je soldaatje kan spelen.

Gelukkig logenstrafte het tv-programma Buitenhof van 13 april dit beeld. Het begon met commandant Eichelsheim die verklaarde weer even alles op scherp te willen zetten. Wat later merkte Pieter Jan Hagens (tijdens zijn laatste uitzending) op: “Hoe meer we erover praten, hoe groter de kans dat het mis gaat.” De generaal: “Je moet dealen met de feiten die op je af komen. Rusland kan binnen drie tot vijf jaar een EU-land binnenvallen.” Waarom geen nul of vier jaar?

Vervolgens kwam historicus Beatrice de Graaf aan het woord. Ze constateerde dat er recent een grondtoon van strijd en intimidatie is ontstaan en riep op om de traditionele liberale waarden serieus te nemen. Als uitsmijter gooide de Belgische psychiater Dirk de Wachter er nog een schepje bovenop. “De vraag is hoe we in deze tijd overeind blijven? Ik vertrouw nog op diplomatie. In moeilijke tijden is vooral de verbinding met de ander belangrijk. Aandacht voor de ander, daar gaat het nu om. De Westerse wereld neigt te veel naar ikkigheid. Beleg niet in geld, maar in verbinding. Dat geeft ook rendement op de lange termijn. Wees geen ‘lone wolf’. Engageer je. Als psychiater vraag ik mij af hoe we nog voor onze patiënten kunnen zorgen als we veel geld voor onze defensie nodig hebben.”

Toevallig vraagt Hagens of Dirk al een noodpakket in huis heeft. Het antwoord: “Nee. Ik weet niet of dat de oplossing is. En tot slot: Mijn hoop zit in de verbinding met de ander.”

Zijn woorden zijn mij uit het hart gegrepen. Ik zou zeggen: gebruik je gezonde verstand en laat je niet te snel een oorlog aanpraten. Benadruk de vrede en komt er toch oorlog, handel dan naar bevind van zaken.