Le Pen doet alsof ze slachtoffer is in plaats van dader

Marine Le Pen is veroordeeld, en wat doet ze? Ze verandert een juridische nederlaag in politieke winst. Hoe? Door slim gebruik te maken van een van de krachtigste manipulatiestrategieën in de politiek: slachtofferschap. In plaats van zich te verdedigen met feiten, presenteert ze zichzelf als het doelwit van een ‘heksenjacht’.

Partijvoorzitter Jordan Bardella noemt het zelfs “de doodsteek voor de Franse democratie”.  En Zemmour zegt: “Het is niet aan rechters om te bepalen op wie mensen moeten stemmen.” Deze uitspraken wekken de indruk dat de rechterlijke macht wordt gebruikt om het democratische proces te saboteren. Hiermee wordt het vertrouwen in het juridische systeem opzettelijk ondermijnd.

Door zichzelf als slachtoffer van een heksenjacht te presenteren, positioneert Le Pen zich als martelaar van de democratie, terwijl ze feitelijk de basisprincipes van de rechtsstaat ondergraaft. Door te suggereren dat juridische oordelen politieke aanvallen zijn, wordt de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht in twijfel getrokken. Dit creëert een gevaarlijk precedent: het idee dat politici niet verantwoordelijk hoeven te zijn voor hun daden als ze zich maar kunnen positioneren als slachtoffer van een vermeende samenzwering.

Slachtofferschap werkt psychologisch op meerdere niveaus. Het roept empathie op, versterkt groepsbinding en schuift verantwoordelijkheid af. Le Pen’s boodschap is simpel: “Ze vallen mij aan omdat ik de waarheid spreek en tegen de elite vecht.” Dit creëert een duidelijke vijand: de gevestigde orde. Haar volgelingen nemen dit over, waardoor kritiek op haar niet langer gaat over fraude, maar over een complot tegen ‘het volk’.

De term ‘heksenjacht’ is hier heel krachtig. Het suggereert niet alleen dat Le Pen onschuldig is, maar dat haar tegenstanders kwaadaardige motieven hebben. Dit sluit perfect aan bij de ‘wij versus zij’-strategie, een beproefde tactiek in populistische politiek. Door zichzelf als slachtoffer van een heksenjacht te presenteren, wordt een aanval op haar een aanval op haar aanhangers. Het gevolg? Zij voelen zich persoonlijk aangevallen wanneer zij wordt beschuldigd, waardoor ze nog trouwer aan haar blijven. Dit heet ‘gedeeld slachtofferschap’ en is een krachtig bindmiddel.

Uiteindelijk wint Le Pen, want in de politiek is perceptie belangrijker dan waarheid. Door slachtofferschap als wapen te gebruiken, transformeert ze een veroordeling in een bevestiging van haar eigen gelijk. En door de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te ondermijnen, zet ze de fundamenten van de rechtsstaat op het spel.