Links: kom met een volkomen eigen agenda

Internationaal zie je hun sociaaldemocratische geestverwanten verrechtsen.

Zoals velen die de laatste weken speculeerden over de val van Schoof I, bleek ik het bij het verkeerde eind te hebben. Yeşilgöz, zo dacht ik, die al met haar campagne was begonnen, zou de NAVO-top in Den Haag afwachten. Daar schitteren immers ‘haar’ Mark Rutte en Ruben Brekelmans. Vervolgens zet ze het kabinet voor het blok met de eis van 5% bnp voor defensie en meer hulp aan Oekraïne. Wilders weigert en er komen nieuwe verkiezingen. Misschien dacht Wilders zelf ook aan zo’n scenario en besloot hij de stekker eruit te trekken op asiel. Net als Rutte dat een paar jaar geleden deed.

Met Pascal Vanenburg steek ik ook geen kaarsje op voor de val van dit kabinet. Terecht signaleert hij VVD als het werkelijke probleem, plus degenen die Yesilgöz’ partij fatsoenlijk blijven vinden omdat die ‘tenminste bestuurt’. Tijdens het Kamerdebat vandaag had de oppositie dat door. Waarom ooit beginnen aan een experiment met PVV en waarom zeggen dat ‘iedereen het eens was met de asielvoorstellen’?

Net als BBB demoniseert Yeşilgöz eventuele regeringsdeelname van GroenLinks-PvdA Trumpiaans categorisch als een nationale ramp, maar weigert op de vragen van de oppositie te antwoorden of ze in de toekomst PVV uitsluit. Maakte ook geen punt van de aanwezigheid van Wilders bij het rechts-extremistische, pro-Poetin clubje CPAC in Hongarije.

Voor de rest van het Kamerdebat hou je je hart vast voor de toekomst.

Heeft het kabinet inderdaad niets gedaan? Het heeft grotendeels het heilloze beleid van Rutte IV voortgezet. Met het structureel vergroten van de kloof in inkomens en vermogens, subsidies voor megavervuilers, al dan niet fossiel en het morrelen aan democratische rechten en het negeren van de internationale rechtsorde. Een blanco cheque aan defensie zonder enige visie op wat precies nodig is en hoe onze bijdrage internationaal het best valt in te passen. Daavoor tekenden ook de huidige oppostiepartijen CDA en D66.

Wil links dit alles terugdraaien?

Wel degelijk deed Schoof I iets. Met een tandje meer dan Rutte – openlijk racisme, schandalige bezuinigingen op OV, cultuur, zorg en onderwijs. Plus aanhoudende gênante steun aan het Judeo-fascisme van Netanyahu.

Dan hebben we het nog niet over de akelige plannen van Schoof I die VVD, NSC en BBB willen realiseren. Dus voor de verkiezingen allerlei cruciale zaken rommelig doordrukken, omdat ze – bij monde van Yeşilgöz - bang zijn dat dit na de verkiezingen niet meer zal lukken. Hopelijk heeft ze gelijk. CDA en ChristenUnie steunden nota bene een motie die hiertoe opriep. 

Tsja, CDA. Haar prominent Richard van Zwol, die als informateur adviseerde de Tweede Kamer inzake asielwetgeving te passeren door noodrecht te hanteren. Bovendien lid van de Raad van State, wat illustreert dat het ‘linkse karakter’ van dit adviesorgaan voornamelijk berust op de framing van Schoof I.

Wat twijfels zaait over een vruchtbare toekomstige samenwerking van links met deze partijen. Ik ben het daarom – en vooral na het Kamerdebat - ook eens met Jaap Stalenburg dat GroenLinks-PvdA deze dagen te weinig de toon zet en als de wiedeweerga een helder verhaal moet schrijven. Wat mij betreft een verhaal dat kennis, inkomen en macht eerlijk wil verdelen, ingrijpende maatregelen wil nemen om de vergiftiging van onze omgeving een halt toeroepen en een verdere verslechtering van het klimaat tegengaan, en last but not least wil opkomen voor DEI, zoals dat tegenwoordig moet heten, diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit.

Het voor 21 juni geplande GL-PvdA-congres zou in het teken van de verkiezingscampagne moeten staan, waar zo’n helder verhaal voorzien wordt van concrete plannen.

Met als belangrijk punt:

1: De bereidheid tot een nauwe samenwerking met D66, Volt, SP en PvdD.

2: De weigering om samen te werken met de partijen die zich in Schoof I diepgaand hebben geëncanailleerd met de PVV.

3: Een beredeneerde gepaste afstand tot partijen als ChristenUnie en CDA – ja, Han van der Horst - die op verschillende momenten het uiterst rechtse kabinet hebben gesteund (misschien ook weer nadenken nu D66 een Zuidas-standpunt tegen bezorgde burgers propageert?)

Deze drie punten zullen tijdens het congres uiteraard op grote bezwaren stuiten van de oude – in alle betekenissen van het woord – neoliberalen uit de PvdA. Internationaal zie je hun sociaaldemocratische geestverwanten verrechtsen. In Engeland, in Duitsland en in Frankrijk. Weg met woke, DEI, klimaatgekte en voortaan weer het politieke midden omarmen.

Opeens kreeg ik het door. Rechtse sociaaldemocraten pochen steevast op hun bereidheid om – zie boven – te besturen binnen het politieke midden. In het landsbelang, zoals Plasterk, al ging dat niet om het midden, maar uiterst rechts. Niet wegkijken, aan de kant blijven staan, maar verantwoordelijkheid nemen. Ik was het daarmee in het geheel niet eens, maar ik begreep wel een beetje wat zij bedoelden.

Want we leven namelijk, realiseerde ik me, politiek in een lobbycratie. De grote spelers daarin worden automatisch en vanzelfsprekend bediend door de bestuurderspartijen in het politieke midden. Tata, Schiphol, KLM en de agro-industrie, bijvoorbeeld.

Zie de rampzalige rol van de PvdA in Rutte II.

Dus, GL-PvdA-congres, kies voor een links programma dat slim ook – anders dan Engeland, Duitsland en Frankrijk- het midden naar links kan halen. Kijk voor inspiratie naar Spanje, of naar Bernie Sanders en AOC.