Maak je geen zorgen

Zorgen maken is voor degenen die geen invloed hebben.

Ja, het is verschrikkelijk dat haat, zondebokpolitiek en grote leugens het spel lijken te winnen. In Nederland, maar ook in andere delen van Europa, de Verenigde Staten en daarbuiten, lijkt het wel alsof compassie en waarheid steeds meer naar de achtergrond verdwijnen. Het lijkt alsof liegen, manipuleren en het hardst schreeuwen de grootste kans op succes bieden in deze tijd. In een wereld waarin autocraten de rechten van vrouwen, migranten, mensen van kleur, queerpersonen en de natuur met voeten treden, in het belang van geld en macht, is het moeilijk te begrijpen hoe we zover zijn gekomen.

Er zijn mensen die, ondanks veroordelingen voor rassendiscriminatie of andere schandalen, toch de meeste stemmen weten te winnen. Ook lijkt het verwaarlozen van het klimaat haast een voorwaarde voor rijkdom en macht. En als het gaat om de rechten van mensen in andere landen, lijken die vaak minder belangrijk dan de handel in wapens of de politieke en economische belangen van grote mogendheden. Het is moeilijk om niet het gevoel te hebben dat de democratie, waarvoor zoveel is gevochten, langzaam aan het afbrokkelen is.

Maar maak je geen zorgen.

Want zorgen maken is voor degenen die geen invloed hebben, voor degenen die langs de zijlijn staan te kijken. Zorgen maken over de uitslag van een sportwedstrijd, over het weer, of over wat anderen van je denken – dat zijn de dingen waar je je misschien zorgen over kunt maken. Maar als het gaat om de grote kwesties die de wereld in hun greep houden, dan is zorgen maken geen optie. Zorgen maken is voor degenen die geen stem hebben, voor degenen die niet betrokken zijn bij het grotere gesprek. Jij bent geen toeschouwer. Jij bent een speler in dit spel. Jij hebt invloed. Jij hebt de kracht om iets te doen.

Als je kijkt naar wat er gebeurt in de wereld, lijkt het alsof er niets meer is dat je kunt doen. De machtigen lijken te winnen, de manipulators en de leugenaars lijken altijd een stap vooruit te zijn. Maar dat is niet waar. Jij hebt de mogelijkheid om verandering teweeg te brengen, zelfs als die verandering klein lijkt. Elke actie telt, hoe klein ook. Het begint allemaal met het aangaan van gesprekken. Het begint met het aanspreken van mensen, zelfs als dat ongemakkelijk is. Als een vreemdeling in de trein, je collega of iemand in je omgeving een ongepaste opmerking maakt over een bepaald onderwerp, wees dan niet bang om je stem te laten horen. Wees niet bang om in gesprek te gaan, ook al is het misschien niet altijd makkelijk.

Sluit je aan bij demonstraties die pleiten voor beter klimaatbeleid, voor gelijke rechten, tegen discriminatie, tegen oorlog en genocide, of voor betere zorg, onderwijs en cultuur. Laat zien dat je niet bereid bent om je neer te leggen bij de status quo. Schrijf een brief of e-mail aan een politicus, of geef je mening in een opinieartikel.

In de woorden van Charlie Chaplin: “De ellende die ons nu overkomt is slechts het voorbijgaan van hebzucht - de bitterheid van mensen die bang zijn voor de weg van menselijke vooruitgang. De haat van mensen zal voorbijgaan, en dictators zullen sterven. [...] Laten we vechten voor een wereld van rede, een wereld waarin wetenschap en vooruitgang tot het geluk van alle mensen zullen leiden. In naam van de democratie, laten we ons allemaal verenigen.”

Maak je geen zorgen, maar doe iets.