Macho politici: verneder je tegenstanders

Ooit stond er een foto in de kranten met de bankier Dick Scheringa en Gerrit Zalm. De voormalige Paarse minister van Financiën lachte heel erg hard om een grap van zijn baas. Overduidelijk was die lach het resultaat van een impliciet bevel: ‘lach of ik schiet’. Aan wie deed Zalm me toch denken? Wat later zag ik Mark Rutte op eenzelfde manier schateren toen hij in een debat werd aangevallen en ik wist het opeens. Back to the Future (1985), George McFly die krampachtig lacht om een grap van zijn baas Biff Tannen, nota bene ten koste van hemzelf. De sullige vader van Marty McFly, de hoofpersoon uit de film, bleek reeds als puber door deze bully gepest.

Er is een recente foto van Trump en Macron, waarop de laatste precies zo schatert als Gerrit en George, terwijl onze Emmanuel de hand van de Amerikaanse capo vasthoudt. Die welwillend toekijkt, als naar een ober die de tafel voor hem reinigt.

Macht over andere personen alleen is voor mensen als Biff en Don niet genoeg, ze willen hen ook ongestraft kunnen vernederen. Denk ook aan Berlusconi, de Italiaanse proto-Trump, die in 2009 gastvrouw Merkel die hem op de rode loper opwachtte, vernederde door bellend uit zijn auto te stappen, haar vervolgens de rug toekeerde en zijn gesprek voortzette. Merkel probeerde aanvankelijke te lachen, als een boer die kiespijn heeft.

De Oekraïense president gedroeg zich onlangs in het Witte Huis anders dan verwacht. Niet in zo’n lullig blauw uniform en evenmin dankbaar kwispelend met de tong uit de mond. Hij nam geen genoegen met vage beloften, meende dat hij Trumps consigliere Vance kon tegenspreken en moest dat uiteraard bezuren.

Wie Zelensky prijst als iemand die zich niet lafhartig gedroeg, maar kloek en moedig standhield, trapt in de val van de ‘masculiene energie’ die tegenwoordig rondwaart en waarvoor helaas steeds meer jongens gevoelig zijn. Zelensky deed niets anders dan het handhaven van diplomatieke fatsoensnormen, zoals Merkel dat ook probeerde.

Er werd door sommige Europese leiders wat gesputterd over de manier waarop hij werd behandeld, al maakten ze het niet zo bont als Rutte, die Zelensky kwispelend smeekte om het goed te maken met zijn NAVO-baas Trump. Terwijl politici als Frans Timmermans diens Poetin-discours aanvielen, zweeg Rutte daarover als het graf. Historicus Han van der Horst had hier op Joop een prachtige vergelijking met de dignitaris van Lodewijk XIV: ‘Hij draagt de kamerpot van Donald Trump en vraagt ons te bewonderen wat er in ligt.’

Je wordt er helaas niet minder somber door, terugkijkend in de geschiedenis, Elon Musk als de uitvoerder van Orwells Big Brother! En dit zal Han aanspreken: Charles-Louis-Napoléon Bonaparte, misschien verwekt door de oom van onze dichter Staring. Wel even de eerste Franse president die gekozen werd door het volk. Doch was hij volgens de wet niet herkiesbaar, pleegde daarom in 1851 een staatsgreep en kroonde zich tot keizer. Napoleon III, vriend van onze Willem III en een van de grote late neokolonialen. Werd in 1870 gearresteerd door de Pruisen die hem bij Sedan hadden verslagen en vervolgens hun eigen koning promoveerden tot… keizer. Volgens historici destijds voor veel Fransen een trauma dat hun gehate dictator niet door henzelf, maar door een buitenlandse mogendheid werd afgezet. Zoals een kleine eeuw later buitenlandse mogendheden de opvolger van de Duitse keizer vernietigden. Niet de Duitsers zelf.

Terug naar de realiteit waarin de meeste politici geen enkel benul hebben van hun geschiedenis. Krijgt Trump voortaan wel of niet structureel tegenwicht van de EU? Tsja. De conservatieve opvolger van Merkel heeft al aangekondigd dat hij het arrestatiebevel van zijn Internationale Strafhof zal negeren als Netanyahu Duitsland zal bezoeken. Waarom? Niet omdat Merz diens speciale operaties in Gaza, Westoever, Libanon en Syrië zo toejuicht, maar conform de wens van de Amerikaanse president Trump… oh, foutje, Biden. Maar Merz zet zo wel zijn beoogde coalitiepartner SPD voor het blok en geeft een signaal af dat de positie van het Haagse Strafhof ondermijnt.

Om niet in mineur te eindigen: Crispin Glover, de acteur die George McFly speelde, is sindsdien zijn eigen gang gegaan en speelde voortaan in films die hij interessant vond, hoe obscuur soms. Hij heeft een oud kasteel in Tsjechië opgeknapt en beschouwt zich niet als eigenaar, maar als een schakeltje in het onderhouden van erfgoed. 

En voor velen had de twaalfde juni van 2023 een feestelijk vleugje. We hopen dan ook op nog veel meer van zulke vleugjes in de nabije toekomst.