Mensenredders in Italië vrijgesproken want geen enkel verband met mensensmokkel

De bemanning van het onder Nederlandse vlag varende reddingsschip Iuventa is, na een slepende rechtszaak die zeven jaar in beslag nam, vrijgesproken van alle aanklachten. Het vonnis van de Siciliaanse rechtbank volgt op de eerdere beslissing in februari van het Italiaanse Openbaar Ministerie om de aanklachten in te trekken. Volgens de officier van justitie was er geen enkel bewijs voor de beschuldigingen.

De Iuventa is een reddingsschip van de Duitse humanitaire organisatie Jugend Rettet. Dankzij het schip werden naar schatting zo'n 14.000 migranten uit zee gered, totdat het in augustus 2017 in de haven van Lampedusa aan de ketting werd gelegd. De Italiaanse justitie beschuldigde de hulpverleners van samenwerking met mensensmokkelaars, na een geheime operatie waarbij de organisatie werd geïnfiltreerd. Ook werden telefoongesprekken met journalisten afgeluisterd. Volgens de autoriteiten was er bewijs gevonden voor de samenwerking met mensensmokkelaars. Jugend Rettet heeft de beschuldiging altijd stellig ontkend. De rechter heeft die onschuld nu bevestigd en het bewijs bleek niet te bestaan.

De Iuventa ging op zoek naar in nood verkerende bootjes en schepen waarmee migranten de oversteek naar Europa maken en gaf de coördinaten dan vervolgens door aan de Italiaanse autoriteiten en Europese marineschepen zodat de opvarenden gered konden worden. De zaak tegen de mensenredders is een toonbeeld van hoe de Europese politiek en overheden de hulpverlening aan migranten trachten te criminaliseren. In 2019 kwam de VVD met de suggestie het redden van mensen op zee strafbaar te stellen. Het voorstel kelderde na een storm van kritiek.

Door de aanklacht moesten de hulpverleners hun reddingswerk staken. Sascha Girke, een van de vrijgesproken hulpverleners, verklaart in The Guardian: "As gevolg van ondeugdelijk onderzoek, dat werd ingegeven door politieke motieven, zijn duizenden mensen verdronken in de Middellandse Zee, dan wel genoodzaakt terug te keren naar het door oorlog verscheurde Libië. Ondertussen is ons schip in verval geraakt en zijn we verstrikt geraakt in jarenlange procedures. Voeg daarbij dat er grote sommen geld door zijn verspild. Aan overheidszijde alleen al kostte deze zaak zo'n 3 miljoen euro."