Meta en X keurden advertenties goed over 'vergassen van moslims' en 'Joodse rattenagenda'

Zodra duidelijk werd dat Donald Trump de nieuwe bewoner van het Witte Huis zou worden, haastten techbedrijven zich om korte metten te maken met regulering van sociale media. Alles om, net als Elon Musk, in het gevlij te komen bij de nieuwe Amerikaanse president. Waar X al vrijwel geen restricties meer kent en daardoor een enorme extreemrechtse haatmegafoon is geworden, liet ook Meta (Facebook en Instagram) weten te stoppen met factchecken en de moderatie af te schalen. Non-profitorganisatie Eko nam in aanloop naar de Duitse verkiezingen de proef op de som en diende een tiental racistische en antisemitische advertenties in die vrijwel allemaal werden geaccepteerd.

De nep-advertenties richtten zich specifiek op de Duitse kiezer en bevatten een stortvloed aan islamofobe en antisemitische uitingen. Zo werden moslims aangeduid als “ongedierte”, “verkrachters” en “een virus” en werd er opgeroepen hen te verbranden of vergassen. Ook werd er beweerd dat Joden “liegen over klimaatverandering om de Europese industrie te vernietigen en economische macht te verwerven” en werd er opgeroepen synagogen in brand te steken ‘om de globalistische Joodse rattenagenda te stoppen’. Bij de advertenties zaten AI-gegenereerde afbeeldingen, bijvoorbeeld van “een groep schimmige mannen die rond een tafel zitten, omringd door stapels goudstaven, met een Davidster aan de muur erboven”.

Ook de centrumlinkse partij SPD, die uiteindelijk als derde partij uit de verkiezingen kwam en nu een coalitie zal vormen met verkiezingswinnaar CDU werd op de korrel genomen. Zo werd in een van de advertenties beweerd dat de partij 60 miljoen moslimvluchtelingen uit het Midden-Oosten wil opnemen en pleit voor volledig open grenzen. Daarbij werd ook opgeroepen tot “de uitroeiing van moslim-verkrachters”.

Van de tien ingediende advertenties keurde Meta er binnen enkele uren vijf goed voor publicatie op Facebook en Instagram, waaronder die over de “Joodse rattenagenda” en de oproep om moslims te vergassen. Eko liet bij het indienen van de advertenties onvermeld dat de afbeeldingen AI-gegenereerd waren, iets wat volgens Meta’s richtlijnen vooralsnog wel verplicht is. X was zoals te verwachten viel nog minder terughoudend en keurde zelfs alle advertenties goed. Dat mag geen verrassing heten, aangezien Elon Musk, de eigenaar van X, zich openlijk achter de extreemrechste Alternative für Deutschland schaarde en Duitsers opriep op de extreemrechtse partij te stemmen.

Hoewel beide platforms, Meta en X, zich in de Verenigde Staten schikken naar de racistische wensen van Donald Trump, hebben ze binnen de Europese Unie nog altijd te maken met de Digital Services Act (DSA). Die Europese wet volgt het principe dat handelingen die offline onrechtmatig of strafbaar zijn, online volgens dezelfde regels en normen worden behandeld. De platforms waarop de strafbare uitingen worden gedaan, zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de gepubliceerde inhoud.

Eko heeft zijn bevindingen gedeeld met de Europese Commissie die toezicht houdt op de handhaving van de DSA. Er lopen al onderzoeken naar zowel Meta als X wegens het niet modereren van strafbare uitlatingen en beïnvloeding van verkiezingsprocessen. De Europese Commissie heeft de procedures nog niet afgerond. De haatdragende advertenties zijn uiteindelijk nooit geplaatst, omdat Eko ze voor publicatie weer introk.