Mevrouw Yesilgöz, u beschadigt niet alleen individuen, u verschuift het politieke midden

Psychologisch gesproken raakt dit de kern van iemands integriteit en geloofwaardigheid.

Mevrouw Yesilgöz,

U profileert uzelf graag als iemand die “zegt waar het op staat”, maar wie goed luistert merkt dat uw woorden vaak meer zeggen over strategie dan over beschrijving. Ze zijn gericht op het beschuldigen van anderen, zodat zij als bedreigend verschijnen, terwijl u zichzelf presenteert als beschermer van wat veilig en rechtvaardig lijkt voor, in uw woorden, de “hardwerkende Nederlander”. U bent niet de ‘lichte versie’ van de PVV, zoals sommige media suggereren, maar u weet uw woorden te verbergen achter het masker van vriendelijkheid.

U heeft gesuggereerd dat Tim Hofmans journalistiek bevooroordeeld, polariserend en activistisch zou zijn, waardoor hij niet meer als journalist maar als activist werd gezien. Bij Douwe Bob ging u nog een stap verder. Hij werd geconfronteerd met een directe en zware beschuldiging van antisemitisme, een extreem label met verstrekkende gevolgen, vooral in de gevoelige context van Israël en Palestina.

Psychologisch gesproken raakt dit de kern van iemands integriteit en geloofwaardigheid. Het effect is dat alles wat die persoon daarna zegt minder serieus wordt genomen. De verantwoordelijkheid die u draagt voor deze woorden lijkt echter pas te verschijnen wanneer juridische stappen dreigen. Pas daarna volgen excuses, niet eerder.

In interviews en debatten gebruikt u labels zoals ‘radicaal’ voor GroenLinks-PvdA. Zulke woorden roepen onmiddellijk gevaar en extremisme op, en ze werken, omdat emoties sterker spreken dan rationele argumenten. Door anderen zo te etiketteren, verzwakt u hun invloed in het publieke debat en versterkt u uw eigen positie.

Door uw tegenstanders aan de uiterste rand te plaatsen, lijkt u zelf in het redelijke midden te staan, ook als u daar in werkelijkheid allang vandaan bent bewogen. Voor veel kiezers is dit aantrekkelijk. Zij willen zich identificeren met gematigdheid, en als zij geloven dat u die vertegenwoordigt, wordt hun ongemak kleiner. Vanuit een psychologisch perspectief is het een ingenieuze strategie. Vanuit een ethisch perspectief roept het de vraag op of uw kiezers worden misleid.

De strategie is doeltreffend en blijft hangen. Media herhalen uw woorden, soms zonder kritische tegenvraag, waardoor het frame zich consolideert, zelfs bij degenen die het er niet mee eens zijn. Maar deze effecten hebben ook een prijs. U beschadigt niet alleen individuen, u verschuift het politieke midden. Wat ooit scherp rechts was, lijkt nu ineens redelijk, en het vertrouwen in het publieke debat brokkelt af. Want wanneer woorden wapens worden en het gesprek verandert in strijd, verliest democratie haar essentie.

U zegt dat u onze democratie wilt beschermen. Democratie is meer dan een stembusgang. Het is een cultuur waarin we elkaar proberen te begrijpen, zelfs als we het niet eens zijn, en waarin beschuldigingen niet lichtvaardig worden gebruikt. Volwassen leiderschap betekent  woorden wegen, weten wanneer te luisteren, en wanneer toe te geven dat je het mis had, zonder dat een rechter dit moet afdwingen.

Het zou uw partij en ons land goed doen als u dit patroon doorbreekt en laat zien dat politieke macht samengaat met reflectie, empathie en verantwoordelijkheid.