Microsofts datacenters steunen Israëlische inlichtingendienst, vanuit Nederland

Soms vraag ik me af of iemand meeluistert wanneer ik een telefoontje pleeg — met een docent, een vriend of collega. Ik woon in Bethlehem op de bezette West Bank en bel dagelijks. Het idee dat al die gesprekken – ook de persoonlijke, verdrietige, hoopvolle of gewoon alledaagse – ergens worden opgeslagen, geanalyseerd en misschien zelfs tegen mij of anderen worden gebruikt, is benauwend. En nu blijkt: dat ‘ergens’ is vaak… in Nederland.

Uit recent onderzoek van The Guardian, het Israëlische platform +972 Magazine en het Hebreeuwse Local Call blijkt dat de Israëlische militaire inlichtingendienst, Unit 8200, sinds 2022 een massaal surveillancesysteem gebruikt waarmee dagelijks vele Palestijnse telefoongesprekken worden verzameld en opgeslagen. De eigen servers van het leger konden deze enorme datastroom niet aan. De oplossing? De cloud van Microsoft — en dan vooral hun Azure-platform, met datacenters in onder meer Nederland.

Een miljoen gesprekken per uur. Zó groots is de schaal en de ambitie waarop dit gebeurt. Gesprekken van gewone mensen, zoals ik, worden opgenomen, opgeslagen en geanalyseerd met behulp van Artifical Intelligence. En dit met behulp van servers op Nederlandse bodem. Volgens het onderzoek gaat het om 11.500 terabytes aan militaire data opgeslagen in vooral Nederland — goed voor ongeveer 200 miljoen uur aan audiobestanden.

Microsoft beweert niet te weten wat voor data Unit 8200 in hun cloud opslaat. Maar interne documenten tonen aan dat Microsoft-engineers nauw samenwerkten met de Israëlische inlichtingendienst om dit mogelijk te maken. Er was zelfs dagelijks contact tussen beide partijen — alsof het ging om een gewone commerciële klant.

En Nederland? Dat biedt op zijn minst de fysieke infrastructuur die deze schendingen van privacy en mensenrechten mogelijk maakt. In de genocidale oorlog in Gaza speelt technologie een grote rol. Bronnen binnen Unit 8200 verklaarden dat inlichtingen die afkomstig zijn uit de enorme opslag van telefoongesprekken in Azure zijn gebruikt om bombardementsdoelen in Gaza te onderzoeken en te identificeren.  Op de West Bank is surveillance onderdeel van dagelijkse onderdrukking.

De cloud mag dan ontastbaar zijn, de gevolgen zijn dat allerminst.

Als Nederlandse inwoner van de West Bank vraag ik me af: neemt Nederland verantwoordelijkheid voor wat er in zijn datacenters gebeurt?