Misschien is dat idee van Barbara Baarsma zo gek nog niet

Verkoop je emissierechten op een beurs en verdien er aan. 

Professor Barbara Baarsma is door de sociale media uitgeroepen tot onmens van de week. Dat komt omdat zij heeft voorgesteld elke Nederlandse burger een afgepaste hoeveelheid CO2-emissierechten te verschaffen. Wie meer nodig heeft, moet ze maar zien ze te kopen van mensen die hun rantsoen niet opmaken.

Krijg de apenpokken, wat heeft dat een kwaad bloed gezet! Het was schandelijk op die manier de rijken een vrijbrief te geven het klimaat verder te verpesten terwijl de gewone mensen een zoethoudertje krijgen in de vorm van een paar centen extra. Als ze daarvoor bereid zijn met hele huishouden in de kou te zitten. Bovendien was het allemaal onuitvoerbaar. Ook kwam de overheid de huiskamer binnen om te zien hoe hoog wij onze kachel stookten. Zelfs bij de christenjournalist Tijs van den Brink kwam het stoom uit alle lichaamsopeningen toen hij de gewraakte hoogleraar in Op1 de maat nam. Dat wekt verbazing. Het voorstel van Baarsma is immers in vergelijking met de alternatieven zo gek nog niet.

Je kunt natuurlijk niets doen aan de CO2-uitstoot. Dat is een realistische uitkomst, zeker nu de aandacht zo uitgaat naar gasschaarste en oorlogsdreiging. Hoe duurder de energie, des te minder geld mensen overhouden om te verduurzamen. Integendeel, zij grijpen terug op kolen en hout. In dat geval moeten wij de klimaatramp op de koop toe nemen. Als we deze catastrofe willen voorkomen – voor de xenofoben onder U: dan komt er pas echt vreemd volk onze kant op – moeten er – al gebeurt het dan tegen wil en dank – maatregelen worden genomen.

De eenvoudigste manier is het beprijzen van alle activiteiten die tot CO2-uitstoot leiden. Dat wordt gewoon voor iedereen reteduur. Dan behouden in de praktijk alleen de rijken het privilege de aarde verder op te warmen. Hopelijk zijn en blijven ze met zo weinigen dat de impact van hun onverantwoordelijk en asociaal gedrag binnen de perken blijft. Eerlijk is het allemaal niet, natuurlijk.

Een alternatief – eventueel in combinatie met beprijzing – is het kortweg verbieden van voor het klimaat schadelijke activiteiten: vakantievliegreizen bijvoorbeeld en zakelijk verkeer door de lucht beneden de 1000 kilometer. De thermometer boven de 18 graden in bedrijven. Een totaalverbod op airconditioning. Misschien zelfs op alle particulier auto- en scooterverkeer behalve als dit een zakelijk of levensreddend doel heeft.

Wat Barbara Baarsma in dit kader voorstelt, is in feite een soort distributiesysteem. Iedereen krijgt per jaar een afgepaste hoeveelheid punten. Zij geven het recht op de aankoop van producten en diensten die de inzet van fossiele energie met zich meebrengen althans leiden tot CO2-uitstoot. Wie tankt bijvoorbeeld, moet niet alleen de benzineprijs betalen maar ook punten inleveren.

Ben je door je voorraad heen, dan moet je zien bij te kopen en wel van mensen die punten overhouden, bijvoorbeeld omdat ze nauwelijks hoeven te reizen. Die kunnen ze dan verkopen. Dat kan het gemakkelijkste op een beurs met dagkoersen. Dan heerst de wet van vraag en aanbod. Op de financieel economische websites zie je de prijs van seconde tot seconde fluctueren. Op die manier wordt een lage CO2-uitstoot beloond. Nog steeds kunnen de rijken het klimaat blijven verpesten maar ze moeten er nu voor betalen en wel aan de medeburgers die voorzichtiger zijn met energie. Wat is daar nu verkeerd aan? Je kunt zeggen: nog steeds is milieuvervuiling een privilege! Dat is volkomen juist. Daar is maar één oplossing voor. Die emissierechten zijn niet overdraagbaar en overschrijding van je taks is strafbaar. Dan word je van huis gehaald om dwangarbeid te verrichten als ongeschoolde bij het versjouwen van onderdelen voor windmolens en zonneparken. Zo draag je dan met een oranje pakje aan bij aan een emissievrije toekomst want spierkracht is onschadelijk voor het klimaat. Is dat zo lekker dan?

PS. Kom nu niet aan met het gelul dat Nederland niet moet proberen het beste jongetje van de klas te zijn in een wereld die zich niets aantrekt van CO2-emissies. En dat een nationale inspanning derhalve niets uithaalt. Daar gaat het in dit verband helemaal niet om. De vraag is: Hoe breng je mensen en bedrijven er toe hun CO2-uitstoot zelf aan te pakken? En als invoering in één enkele staat geen zoden aan de dijk zet, dan zou Nederland er in ieder geval voor kunnen lobbyen.

Voor het overige ben ik van mening dat de toeslagenaffaire niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.