Nederland moet ook de Israëlische misdaden veroordelen, omwille van de vrede

Vrijwel meteen na de aanval van Hamas op Israël, waarbij meer dan duizend burgers werden gedood, werd dit geweld breed veroordeeld. ‘Wij veroordelen dit terroristische geweld volledig,’ stelde premier Rutte tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer. Terecht, want er is geen twijfel mogelijk dat het optreden van Hamas, dat ook zo’n tweehonderd Israëliërs gijzelde, misdadig is.

Na de aanval van Hamas ontketende Israël een golf van geweld tegen Gaza, een smalle kusstrook waar ruim twee miljoen Palestijnen wonen. Al meer dan twee weken wordt dit bijzonder dichtbevolkte gebied onophoudelijk gebombardeerd. Alleen al in de eerste zes dagen werden zesduizend bommen op Gaza gegooid – meer dan de VS jaren geleden in twaalf maanden tijd op Afghanistan gooide. Door dit oorlogsgeweld zijn ruim vierduizend Palestijnen gedood, waaronder zeker duizend kinderen. Een veelvoud hiervan raakte gewond en honderdduizenden zijn op de vlucht geslagen. 140.000 woningen, zo’n 30 procent van de Gazastrook, zouden inmiddels al zijn beschadigd en een deel zelfs helemaal verwoest.

Ook dit Israëlische geweld gaat gepaard met misdaden. Wellicht de grootste is de blokkade van Gaza, waardoor voedsel, water en elektriciteit niet worden toegelaten. Dit terwijl in de kuststrook sprake is van een ongekende humanitaire crisis. Deze blokkade is een collectieve straf, stellen mensenrechtenorganisaties. Zelfs EU-buitenlandchef Josep Borrell acht de blokkade in strijd met het internationaal recht.

Een andere betreft het bevel van Israël dat grofweg de helft van de bevolking in Gaza hun huizen moet verlaten om naar het zuiden te gaan. Dit wellicht vanwege een invasie die dreigt, die kan resulteren in etnische zuivering. Zelfs het Internationale Rode Kruis, dat doorgaans liever achter de schermen opereert, stelt dat dit bevel in strijd is met het oorlogsrecht.

Verder zijn er talloze voorbeelden bekend van Israëlische luchtaanvallen op burgers en burgerdoelen, waarbij soms hele families tegelijk gedood worden. Er zijn allerlei aanvallen gerapporteerd op bijvoorbeeld medische faciliteiten en personeel, journalisten, internationale- en hulporganisaties, scholen, gebedsruimtes en vluchtende mensen. Amnesty International stelt dat het oorlogsrecht hierbij geregeld geschonden wordt. Ongetwijfeld hadden onderzoekers van de VN dergelijk geweld tegen burgers in gedachten toen zij stelden dat (mogelijke) oorlogsmisdaden door alle strijdende partijen worden begaan.

Mensenrechtenorganisaties, onder andere Human Rights Watch, wijzen daarnaast op het gebruik van het omstreden wapen witte fosfor in Gaza. Ingezet in bevolkt gebied is de kans aanzienlijk dat dit in strijd met het internationaal recht is.

Ondanks deze en andere aanwijzingen dat ook Israël het oorlogsrecht schendt, veroordeelt Rutte deze misdaden niet. Vorige week, na afloop van een speciale EU-bijeenkomst over de oorlog in het Midden-Oosten, herhaalde de premier dat Nederland Israël steunt. Daar werd weliswaar aan toegevoegd dat het Israëlische optreden binnen de grenzen van het internationaal recht moet blijven, maar de premier wilde vervolgens niet beoordelen of dit ook het geval is. Het is deze houding die erin resulteerde dat honderden ambtenaren publiekelijk stevige kritiek op de positie van Nederland uiten, wat hoogst ongebruikelijk is.

Misdaden van de een mogen nooit misdaden van de ander rechtvaardigen. Wie pal staat voor het internationaal recht, waar de grondwet Nederland toe verplicht, moet mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden altijd veroordelen, ook als een bevriende staat ze begaat. Zo lang dit niet gebeurt, geeft Nederland Israël carte blanche om internationaal recht te blijven schenden en komen een broodnodig staakt-het-vuren en vrede niet dichterbij.