Negatief is het nieuwe positief

De Nederlandse cultuur houdt zich krampachtig vast aan positief denken waarbij optimisme ontbreekt. Dat is net zo storend als het geluid van nagels over een schoolbord. Een lege huls die vanuit een verslagen gevoel een geforceerd ideaalbeeld probeert te realiseren. Een norm waar men van vindt aan te moeten voldoen. Zo zou het moeten zijn en niet zoals het nu is. Maar dat is een vacuüm dat enkel machteloosheid, frustratie, en haat veroorzaakt. Vandaag is waar het om gaat.

Een crisis is een bijstelling. Een correctie van denken. Een cultuur die terug moet naar waar het echt om gaat: jezelf zijn. En dat is gelijk het tweede probleem. Onze wezenlijke identiteit is inmiddels gedefinieerd en we denken steeds vaker dat die identiteit maakbaar is. Maar we worden beïnvloed door de commercie en zogenaamd maatschappelijk geldende normen.

We zijn te welvarend geworden en zijn daardoor steeds hogere eisen aan onszelf gaan stellen. Vroeger was je ‘normaal’ in de winter en vrolijk en optimistisch in de zomer. Nu is de zomer de norm en zijn we depressief in de winter. Hiervoor slikken steeds meer mensen antidepressiva, terwijl we die medicijnen eigenlijk niet nodig hebben.

Oneerbiedig zou je kunnen zeggen dat de wereld bestaat uit winnaars en verliezers. In alle vormen en maten, maar toch. De verliezers zijn lieve, ook chemische medicatie slikkende, meedenkers geworden. Ze hebben moeite hun eigen ‘ik’ te vinden. Normaliter zijn deze verliezers en winnaars in balans, maar die balans is door het gebrek aan sturend tegengeluid ontwricht. De winnaars krijgen te weinig tegengeluid waardoor hun positivisme een zekere vorm van hypocrisie krijgt. Zoals iemand die een ander aanraadt om met een therapeut te gaan praten en medicatie te gaan gebruiken, maar dat zelf nooit zou doen. Het positieve geluid van de winnaar geprojecteerd op de verliezer, die daardoor niet meer aan zijn eigen geluid toekomt. Het zou de winnaar sieren dit niet meer te doen.

Mag het ook halfleeg zijn?

Je wordt ermee doodgegooid. Mensen die in interviews aangeven het glas halfvol te zien. Een norm die zijn gevoelswaarde begint te verliezen. Een gedachte waar je gehoor aan kan proberen te geven zonder het echt als eigen positivisme te voelen. Een moeder die depressief is en naar de kinderen toe positief en optimistisch probeert te zijn en een ideaalbeeld nastreeft terwijl ze haar downkant probeert te onderdrukken en weg te stoppen, waardoor het op de lange termijn alleen maar moeilijker wordt. Terwijl die kinderen haar echte ‘ik’ en eerlijkheid hierover veel meer zouden waarderen.

Een leeg glas tot de helft volschenken is halfvol en een vol glas tot de helft leegdrinken is halfleeg. Verder zegt het niets. Twee keer een half glas is een veel mooier uitgangspunt. Acceptatie van je eigen identiteit zit namelijk ook in het bewust worden en accepteren van de negatieve kanten van die identiteit. Dat is de beste weg naar een echt gefundeerd optimisme. Dan hoef je niet meer depressief te zijn in de winter, maar kun je weer gewoon normaal zijn in de winter. Het negatieve omarmen en het leren te relativeren, de betrekkelijkheid zien en zo met een transparant realisme je eigen gedachten en emoties vrij laten. Pas dan is positivisme geen lege huls meer.