Nog meer zieks uit het gestoorde hoofd van Trump

Het is letterlijk doodgriezelig dat zo'n man nog drie jaar en 11 maanden aan het hoofd van de Verenigde Staten staat.

Voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 waarschuwden ook Republikeinen met lange ervaring in leidinggevende posities op terreinen als buitenlands beleid, defensie en inlichtingendiensten dat Donald Trump totaal ongeschikt was om president te worden. Daarbij doelden zij vooral op zijn karakter, kennis en ervaring. Vlak voor de presidentsverkiezingen van 2024 deed een grote groep Republikeinen dat weer, onder hen mensen die met Trump hadden samengewerkt tijdens zijn eerste Presidentschap.

Maar men hoeft niet zo'n Republikein te zijn, of een Einstein, om snel in te zien dat het in het hoofd van de 47ste President van de Verenigde Staten niet spoort. De Engelse taal heeft daar een treffend adjectief voor: Trump is “unhinged”, vertaald komt dat neer op een mengeling van “bezeten”, “gestoord” en “krankzinnig”. Ook conservatieve Amerikanen noemen hem zo, onder wie Nikki Haly, Trump's VN-ambassadrice. Sommigen zelfs “very unhinged”.

Dus is het letterlijk doodgriezelig dat zo'n man nog drie jaar en 11 maanden aan het hoofd van de Verenigde Staten staat.

Binnenlands hanteert hij de sloophamer om het overheidsapparaat 'efficienter' te maken, zonder enige voorafgaande analyse en met geen enkel respect voor de financiële situatie van de vele ambtenaren die hun land met grote inzet dienen.

Ten aanzien van Oekraïne maakt hij het even dol. Zonder enig historisch besef, lak hebbend aan expertenadvies en met grove minachting voor het Oekraïense volk dat een doodstrijd voert voor zijn nationale overleven neemt hij de woorden van agressor Poetin in de mond. Nu is opeens Oekraïne schuld aan Ruslands barbaarse agressie en minachting van internationaal erkende grenzen. Nu zou, stokpaardje van Poetin, Oekraïne verkiezingen moeten organiseren, midden in een oorlog die het hele land ontwricht; met duizenden mannen aan het front, 47.000 gesneuvelden, miljoenen binnenlands ontheemden, miljoenen naar West-Europa gevluchten en een door Poetin in duigen gebombardeerde infrastructuur. Groot-Brittannië had geen verkiezingen in de Tweede Wereldoorlog, evenmin Frankrijk, Denemarken, Polen en Joegoslavië. Niemand die daar ooit een punt van maakte.

Waarom eist de zelfverklaarde “dealmaker” niet dat Poetin na vijftien jaar eindelijk democratische verkiezingen organiseert? Zoals Russische oppositie-politici en onafhankelijke analisten stellen: een democratischer Rusland zou nooit zo'n agressief buitenlands beleid voeren.

Een cynisch amoreel initiatief van de “unhinged President” is ook de eis dat Oekraïne de VS zou betalen met de verkoop van Oekraïense bodemschatten. Je moet inderdaad wel totaal unhinged zijn om zoiets te vragen van een land dat sinds begin 2022 zoals hierboven beschreven totaal schuldloos zo onvoorstelbaar lijdt door het toedoen van een kleine KGB-kliek in het Kremlin. Het is alsof een omstander die een slachtoffer van een overval weerloos op de grond ziet liggen zegt: "geef me je portemonnee, dan help ik je, misschien".

De Russische nieuws- en opiniesite “Novaya Gazeta” kwam onlangs met details over de deal die Trump Oekraïne probeert op te leggen. Volgens een uitgelekt Amerikaans overheidsdocument zou Oekraïne tot 50% van de inkomsten uit de winning van zijn natuurlijke hulpbronnen moeten afstaan. Dat is een groter deel van het Bruto Binnenlands Product van Oekraïne dan de herstelbetalingen die de overwinnaars na de Eerste Wereldoorlog aan Duitsland oplegden. De Britse krant The Telegraph noemt dat 'de economische kolonisatie van Oekraïne door de VS'. Volgens de deal zou Washington recht hebben op een deel van de inkomsten uit de “minerale hulpbronnen, olie- en gasbronnen, havens” en andere infrastructuur van Oekraïne, evenals op een deel van de inkomsten uit “alle nieuwe licenties die aan derden worden uitgegeven” voor de toekomstige monetisering van Oekraïense hulpbronnen. Ook zou het “een pandrecht" krijgen op dergelijke hulpbronnen. Zo'n formule komt neer op “betaal ons eerst en geef daarna je kinderen te eten”.

Eerder deze maand leek Oekraïens president Zelensky, natuurlijk onder druk, akkoord te willen gaan met het ruilen van Oekraïense natuurlijke hulpbronnen voor Amerikaanse militaire hulp. Maar hoe had hij ooit voorwaarden kunnen verwachten die normaliter alleen opgelegd worden aan agressieve staten die een oorlog hebben verloren?

Zo zit Kyiv in een wel uiterst lastig lastig parket. Het wordt geconfronteerd met absurde eisen van de unhinged president van het enige land dat Oekraïne de steun kan geven die nodig is om nog enigszins aanvaardbaar aan de Russische agressie te ontkomen. Accepteert het die niet dan is er een reeële kans de steun te verliezen van wat jarenlang zijn machtigste bondgenoot leek.

Sommige waarnemers verwachten dat de onsmakelijke soep die de Amerikaanse president aanbiedt uiteindelijk niet zo heet gegeten zal worden. Zij wijzen op de Amerikaanse Senaat waar over Amerikaans buitenlands beleid verstandiger wordt gedacht alsook op de militaire leiding die een uitverkoop van Oekraïne niet in het Amerikaans nationaal belang zal zien. Of die er echter in zullen slagen om voldoende tegenwicht te bieden aan de nieuwe bewoner van het Witte Huis is op dit moment verre van zeker. Dat heeft ook vergaande consequenties voor de Europese steun aan Oekraïne.