NSC en D66 opvallende stijgers in nieuwste peiling, Yesilgöz opent aanval op Omtzigt, BBB verschrompelt

In de eerste I&O-zetelpeiling van november, uitgevoerd in samenwerking met de BNNVARA-talkshow Khalid & Sophie, gaat NSC van Pieter Omtzigt van 27 naar 29 zetels, ook D66 krijgt er 2 zetels bij en stijgt naar 8. De VVD blijft op 26 zetels staan en GroenLinks-PvdA raakt een zetel kwijt en komt als derde grote partij op 24 zetels.

Dramatisch is de terugval van BBB. Bij de laatste verkiezingen in maart dit jaar nog veruit de grootste en de lieveling van ontevreden kiezers, nu is ze verder weggezakt van 11 naar 8 zetels. De PVV blijft op 18 zetels staan. De SP krijgt er een bij en komt op 6. De Partij voor de Dieren, die de afgelopen weken geplaagd werd door een interne strijd, zakt twee zetels naar 5. DENK profiteert van de woede over Palestina en stijgt ook 1 zetel naar 4.

De ultrarechtse partijen BVNL en JA21 komen beide niet verder dan 1 zetel en BIJ1 en 50Plus verdwijnen volgens deze peiling uit de Kamer.

In een toelichting constateren de peilers: "Pieter Omtzigt is er met zijn NSC in geslaagd goed aan te sluiten bij de standpunten van zijn achter- ban en de belangrijkste thema’s (immigratie, bestaanszekerheid) naar zich toe te trekken. Boven- dien slaagt NSC erin tot voor kort zwevende kiezers naar zich toe te trekken. Er was lange tijd on- duidelijkheid over zijn programma, maar een deel van de kiezers die eerst afwachtten kiest nu voor NSC."  Omtzigt profiteert zo van de strategie van de VVD die het kabinet liet vallen om de verkiezingen over migratie te kunnen laten gaan. Pieter Omtzigt wordt daarnaast door de kiezers gezien als iemand die "deskundig" is en krijgt een 7. VVD-lijsttrekker Yesilgöz een 6.

GroenLinks-PvdA daarentegen is er nog niet in geslaagd klimaatverandering en de kloof tussen arm en rijk, hun belangrijkste thema's bovenaan de agenda te krijgen. Timmermans scoort ook minder, een 5, maar dat komt vooral omdat zijn - rechtse - tegenstanders niets van hem moeten hebben. Kiezers van zijn eigen partij zijn positief over hem al klinkt er ook kritiek op zijn debatoptreden bij RTL. Een GL-PvdA-kiezer: “Ik vind zijn ideeën heel erg goed, maar ik vond niet dat hij overtuigde en zijn uitstraling is te gesloten”. Een lichtpuntje voor GroenLinks-PvdA is dan wel weer dat het kiezerspotentieel - de mensen die mogelijk op de partij stemmen - is toegenomen naar 26 procent. Ook daarin gaat Omtzigt voorop met maar liefst 36 procent. De VVD blijft daarin stabiel op 23 procent.

I&O Research laat ook zien hoe de thema's waar de kiezers zich druk om maken de afgelopen maanden gewijzigd zijn. In maart was migratie het minst belangrijke thema, nu is het klimaat en armoedebestrijding voorbijgestreefd.

Omtzigt is tot nu toe door zijn concurrenten ongemoeid gelaten omdat ze vrezen dat kritiek op hem als een boemerang werkt. Alleen Laurens Dassen van Volt ging de strijd aan. VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz heeft het nu ook lang genoeg aangezien en pakte de Twentse messias aan op het feit dat hij zijn eigen partijprogramma niet heeft laten doorrekenen, ook later geen open kaart wil spelen maar nu wel in de studio van EO de doorrekeningen van de andere partijen gaat zitten becommentariëren.

Opiniesite EW meldt dat Omtzigt van plan is het Torentje te betrekken: "Wint Pieter Omtzigt de verkiezingen, dan treedt hij aan als premier van een volgend kabinet, mits hij dat met zijn gezin kan combineren. ‘Hij bespreekt dit nu thuis,’ zegt Nicolien van Vroonhoven, nummer 2 op de lijst van Nieuw Sociaal Contract."