O, nu ineens verbaasd? De val van Wilders kwam niet uit de lucht vallen

Het enige dat Wilders consequent heeft geleverd, is teleurstelling.

Er wordt weer gehuild bij de PVV-achterban. Woede op X, gescheld op de VVD, geklaag over de ‘linkse’ media. En vooral: verbijstering. “Hoe kan dit gebeuren?” vragen ze zich af na het politieke echec dat Geert Wilders heet. Het antwoord is simpel: dit had je allang kunnen weten. Sterker nog: je wíst het. Maar je wilde niet luisteren.

De man die al twintig jaar aan de zijlijn staat te schreeuwen, kreeg eindelijk zijn kans. Hij werd de grootste. Hij mocht meedoen. En wat deed hij? Hij deed wat hij altijd doet: de boel opblazen. Geen ruggengraat, geen verantwoordelijkheid, geen visie. Alleen bombast, boosheid en een poster van ‘Nederland weer van ons’. Je hoeft geen politicoloog te zijn om te zien dat dit vroeg of laat mis zou gaan. Je hoefde alleen maar te kijken.

Wilders heeft nooit bestuurd. Niet omdat hij nooit de kans kreeg, maar omdat hij altijd weigerde de prijs te betalen die bestuur nu eenmaal vraagt: compromissen. Onderhandelen. Rekenschap afleggen. Dat is niets voor hem. Hij floreert bij chaos, bij het buitenstaander zijn. Een constructieve rol in een kabinet? Dat is saai. Daar win je geen zetels mee. Daar moet je hard werken, cijfers kennen, beleid maken. En Wilders doet niet aan beleid. Hij doet aan soundbites.

Het was geen toeval dat hij in de formatie alles op alles zette om premier te worden — zolang dat kon zonder verantwoordelijkheid te nemen. Want op het moment dat het serieus werd, haakte hij af. Uit ‘liefde voor Nederland’, zei hij. Een zwakke smoes voor wie te laf is om zelf de rotzooi op te ruimen die hij jarenlang aanmoedigde. Want waar waren de plannen? De mensen? De voorbereiding? Nergens. De PVV blijkt, zoals altijd, een eenmansshow met een draaideur aan types die zelden politiek overleven.

En nu zijn de rechtse kiezers boos. Op Omtzigt, op Yeşilgöz, op wie er nog overeind staat. Maar nooit op zichzelf. Want als je keer op keer kiest voor iemand die enkel weet wat hij niet wil — de islam, de EU, asielzoekers, journalisten — maar geen idee heeft wat hij wel wil doen als hij aan de knoppen zit, dan ben je medeverantwoordelijk. Dan ben je geen slachtoffer, maar medeplichtig.

Want dit is niet de eerste keer. In 2010 trok hij zijn steun in voor een kabinet waar hij zelf gedoogpartner van was. In Europa stemt zijn partij nauwelijks en is het vaker afwezig dan aanwezig. En in de Kamer? Spreekbeurten gevuld met retoriek, niet met inhoud. Het enige dat Wilders consequent heeft geleverd, is teleurstelling. En jullie bleven applaudisseren.

Dus nee, dit is geen politieke zelfmoord. Dit is een lang aangekondigde val, gevolg van jarenlange politieke leegte. Een leider zonder team, zonder richting, zonder plan. Alleen een microfoon en een vijandbeeld.

Misschien is het tijd dat de rechtse kiezer zichzelf de vraag stelt: wat willen we nou écht? Nog twintig jaar theater, of eindelijk iemand die wél iets voor elkaar krijgt? Iemand die snapt dat besturen iets anders is dan tweeten? Dat je een land niet redt met oneliners, maar met keuzes, moeilijke keuzes?

Wilders heeft zijn rol gespeeld. De maskers zijn af. Nu is het aan jullie: willen jullie opnieuw bedrogen worden — of durven jullie deze keer wél te kiezen voor volwassen politiek?