Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Ook na etnische zuivering zal Palestina niet verdwijnen

  •  
25-05-2025
  •  
leestijd 9 minuten
  •  
1535 keer bekeken
  •  
meisjesgaza

De trauma’s bij de Palestijnen die de horror van Gaza overleven, zullen worden doorgegeven aan nieuwe generaties. En zij zullen de Palestijnse cultuur meer dan ooit in stand houden.

Drie jaar geleden zag ik het live op tv: de rouwstoet met de grafkist waarin het lichaam lag van de door Israël doodgeschoten Palestijnse journalist Shireen Abu Akleh. De live-uitzending van Al Jazeera liet zien hoe de stoet wandelend door bezet Oost-Jeruzalem naar de kerk wilde gaan, maar daarbij werd geblokkeerd door de Israëlische militaire politie. De Israëliërs sloegen keihard op de rouwstoet in, en voorál op de dragers van de doodgeschoten journalist. De kist met het lichaam van Shireen Abu Akleh viel bijna op de grond. Het waren schokkende beelden.

En hoe berichtten onze nieuwsmedia over dit éénzijdige geweld door de Israëlische militaire politie? “In Jeruzalem is geweld losgebarsten rond de begrafenisstoet van de doodgeschoten Al Jazeera-journalist Shireen Abu Akleh” twitterden het AD en Het Parool. De Telegraaf kwam met een vergelijkbare headline. En volgens de Volkskrant ging het om “gewelddadige confrontaties tussen de rouwenden en de Israëlische oproerpolitie.”

Deze journalistieke misleiding noopte me ertoe voor de allereerste keer een opinie over Israël/Palestina naar Joop te sturen. Want ook de journalisten van onze nieuwsmedia wisten heel goed dat er geen “geweld was losgebarsten tussen twee partijen.” Het ging simpelweg om een éénzijdige mensonterende actie van de Israëlische militaire politie.

Hoewel ik al in de jaren negentig van de vorige eeuw de onderdrukking door Israël van het Palestijnse volk met eigen ogen heb kunnen aanschouwen tijdens bezoeken aan de Westelijke Jordaanoever en Gaza, durfde ik me er tot dan toe publiekelijk nooit expliciet over uit te spreken. Ik was bang voor een onterecht antisemitisme-stempel dat mijn zakelijke carrière zou kunnen schaden. En ik ben er eerlijk gezegd van overtuigd dat ook de journalistieke sector in binnen- en buitenland zich jarenlang door deze angst heeft laten gijzelen. Het klakkeloos overnemen van verklaringen door Israëlische regerings- en militaire woordvoerders leek soms meer regel dan uitzondering. Maar het is pas sinds de start van de massaslachtingen door Israël in Gaza, dat voorheen gerespecteerde nieuwsmedia als BBC, CNN en New York Times zwaar onder vuur zijn komen te liggen.

Van de vele dieptepunten in de recente verslaggeving over Israël/Palestina was een BBC-interview met de Palestijnse ambassadeur Husam Zomlot voor mij misschien wel het meest kenmerkend. Nadat de ambassadeur kort had verteld over zijn recent door Israël in Gaza vermoorde familieleden, waaronder kinderen, reageerde journalist Kirsty Walker met het kille “Het spijt me voor uw persoonlijke verlies maar mag ik even duidelijk zijn: u kunt de moord op burgers in Israël door Hamas toch niet goedkeuren?”

Dit totale gebrek aan empathie met de Palestijnse slachtoffers zagen we in ons eigen land ook op de X-accounts van onder meer de politiek leiders van de regeringspartijen. De oorzaak ligt waarschijnlijk in de wijze waarop stereotyperingen over Arabische bevolkingsgroepen tot op de dag van vandaag zitten vastgeroest in een groot deel van ons denken. 

Begin vorig jaar schreef ik al dat de eeuwenoude vooroordelen van Europeanen over Arabieren, door Edward Said zo scherp beschreven in ‘Orientalism’, vandaag de dag nog nauwelijks lijken te zijn veranderd. Onbewuste stereotyperingen als primitief, inferieur en barbaars lagen ook ten grondslag aan de ‘cultuur van de dood versus cultuur van het leven’-uitspraak van Frans Timmermans, een opmerking die de gelukkig van inzicht veranderde GroenLinks-PvdA-leider vandaag waarschijnlijk zal betreuren.

De dag die je wist dat zou komen
Nadat ik zo’n dertig jaar geleden voor het eerst de onderdrukking door Israël van het Palestijnse volk persoonlijk heb kunnen waarnemen, namen de Israëlische misdaden tegen de Palestijnen in de periode daarna elk jaar nóg ernstiger vormen aan: vernedering, vernietiging, blokkades, gijzeling, marteling, diefstal, moord, etnische zuivering - de Nakba van 1948 is eigenlijk nooit gestopt. Het zette me ertoe aan om 75 jaar na het begin van de Nakba - in april 2023 - voor het eerst een wat groter artikel over Israël/Palestina te schrijven.      

En toen kwam 7 oktober… de dag die je wist dat zou komen. Want we wísten heel goed dat decennialange bezetting, onderdrukking, vernedering en economische blokkades, in combinatie met de door Donald Trump geïnitieerde Abraham-akkoorden waarin het Palestijnse volk totaal werd genegeerd, vroeg of laat tot een geweldsuitbarsting zou komen. In mijn opinie van 8 oktober 2023, waarin ik de terreurdaad van Hamas scherp veroordeelde, noemde ik het bloedvergieten het resultaat van criminele nalatigheid van de internationale gemeenschap.

In diezelfde opinie sprak ik de verwachting uit dat de rollen van de Israëlische premier Netanyahu en de Palestijnse president Abbas na een paar maanden zouden zijn uitgespeeld. Beide heren hadden immers in alle opzichten gefaald. Maar ik had het mis, hoewel Mahmoud Abbas natuurlijk geen enkele serieuze rol meer speelt - de man heeft geen macht, geen invloed, geen daadkracht en loopt aan de leiband van de Israëlische onderdrukkers en dictatoriale Arabische regimes.

Maar dat de rol van premier Netanyahu ondanks 7 oktober nog niet is uitgespeeld, heeft niet alléén te maken met zijn specialiteit als binnenlandse overlevingskunstenaar. Om te beginnen weten we nog steeds niet hoe 7 oktober eigenlijk heeft kunnen gebeuren. Er waren immers verschillende signalen dat er iets op handen zou zijn, zowel bij de Israëlische regering als de militaire leiding. Maar op die signalen is niet gereageerd. Bovendien is het geen geheim dat er ook vanuit Israël financiering van Hamas kwam, als onderdeel van Israëls zo bekende verdeel-en-heers-strategie. Daar komt bij dat de aanval van 7 oktober de Israëlische regering heel goed uitkwam; het gaf ze een prachtig excuus om te pogen haar doelstellingen van etnische zuivering te helpen realiseren.

Maar of er daadwerkelijk sprake is geweest van Israëlische infiltratie binnen Hamas die mede tot dit verschrikkelijke bloedbad heeft geleid, we zullen het misschien wel nooit weten. Bovendien maakt het voor de slachtoffers van deze terreurdaad al niet meer uit. 

Toch wordt het feit dat Netanyahu nog zo stevig in het zadel zit, ook - of misschien wel vooral - veroorzaakt door al die westerse landen die niet alleen wegkijken bij, maar bovenal meewerken aan Israëls afzichtelijke oorlogsmisdaden. Wat dat aangaat wordt het premier Netanyahu wel heel erg makkelijk gemaakt.

Vandaar dat ik sinds oktober 2023 geregeld in de pen ben geklommen om mijn afschuw over de westerse medeplichtigheid kenbaar te maken. Daarbij trok ik in mijn opinies parallellen tussen de anti-islam en anti-Palestijnse retoriek van vandaag en het antisemitisme in het Europa van de vorige eeuw. In de discussies over Israël/Palestina spelen anti-moslim- en anti-Palestijns-racisme nu eenmaal een grote rol, zoals we eveneens zagen bij de recente viering van het 50-jarige jubileum van het CIDI; op basis van de door journalisten opgetekende inhoud kwalificeerde Abdelkader Benali de viering als een bijeenkomst vol met rabiate moslimhaat. 

Een totale vernietigingsoorlog
Dat de onderdrukking van het Palestijnse volk inmiddels is uitgelopen op een totale vernietigingsoorlog had ook ik een paar jaar geleden niet durven voorspellen. Natuurlijk ken ik - net als iedereen die zich ook maar een klein beetje in de geschiedenis van Israël/Palestina heeft verdiept - de intenties van de meerderheid van de huidige generatie Israëlische politici: etnische zuivering van de Westelijke Jordaanoever en Gaza, zelfs al gaat dat ten koste van eigen Israëlische levens als collateral damage. Maar ik had nooit kunnen bedenken dat westerse landen zó diep door de morele ondergrens zouden zakken dat ze Israël daadwerkelijk álle ruimte zouden geven om haar criminele plannen tot uitvoering te brengen.

Is de oorlog tegen het Palestijnse leven, de Palestijnse cultuur en de Palestijnse geschiedenis, zoals die momenteel plaatsvindt met medeplichtigheid van Amerikaanse en Europese regeringen, nog te stoppen? De EU-ministers van Buitenlandse Zaken namen deze week opnieuw géén maatregelen… ze kondigden daarentegen een onderzoek aan. Een onderzoek!  Alsof de naar schatting 14.000 Palestijnse baby’s die volgens de VN op de rand van de dood staan op een onderzoek kunnen wachten! Alsof we niet nú al weten dat honderdduizenden zwaar ondervoede Palestijnse kinderen lichamelijk en mentaal blijvende gezondheidsschade hebben opgelopen! En alsof we evenmin weten dat de gemiddelde levensverwachting van de inwoners van Gaza in een vrije val is beland: van een gemiddelde van rond de 75 jaar in de jaren voorafgaand aan 2023 tot een gemiddelde van 40 jaar of lager vandaag. Al eerder omschreef ik dat als een genocide in slow motion. 

Desondanks nemen we in Europa nog steeds géén maatregelen, stellen géén sancties in, maar kondigen slechts een onderzoek aan. Wát een daadkracht!  En kijken we naar ons eigen parlement dan werden vorige week opnieuw álle moties over sancties verworpen. Alleen een motie over noodhulp werd aangenomen, hoewel de VVD zelfs hier nog meende te moeten tegenstemmen.

Het is hierbij overigens van belang te bedenken dat het ook door Nederland ondertekende genocideverdrag van 1948 glashelder is. De ondertekenaars verplichten zich alles in het werk te stellen om genocide te voorkomen. Mocht het Internationaal Gerechtshof over een paar jaar de Israëlische misdaden daadwerkelijk bestempelen als genocide, en mocht er dan in de VS inmiddels een andere wind waaien, dan wordt de volgende vraag opeens relevant. Gaat het Internationaal Strafhof arrestatiebevelen uitvaardigen voor Europese en Amerikaanse leiders die Israël hebben geholpen genocide te plegen dan wel hebben geweigerd genocide te voorkomen?

Omdat we al bijna 20 maanden weten welke horrormisdaden Israël pleegt, is vervolging van Europese en Amerikaanse leiders op termijn een logische stap. Bedenk daarbij dat ook medewerkers van de vorige Amerikaanse regering onlangs bevestigden dat er door Joe Biden en Antony Blinken op geen enkel moment serieuze pogingen zijn gedaan de massaslachtingen te beëindigen. Hoewel er door de Amerikaanse regering publiekelijk werd opgeroepen tot een staakt het vuren, bleek er in de één-op-één contacten met de regering Netanyahu van enige druk geen sprake. En ondertussen gingen de genocide-ondersteunende wapenleveranties gewoon door - niet alleen vanuit de VS, maar ook vanuit NAVO-landen als Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.

De toekomst is niet meer te voorspellen
Hoe ziet de toekomst er nu uit? Niemand die het weet, hoewel de Israëlische politiek geen enkel misverstand laat bestaan over de intenties: hún doel is Gaza en de Westelijke Jordaanoever etnisch van Palestijnen te zuiveren. De voorstanders en goedpraters van Israëls barbaarse misdaden voeren ter rechtvaardiging aan dat Israël een existentiële strijd voert, daarbij uiteraard negerend dat het Palestijnse volk inmiddels al 77 jaar lang door Israël en de internationale gemeenschap is gedwongen om voor zijn voortleven in historisch Palestina te vechten.

Toch is het ook van belang hier scherp te stellen dat het voortbestaan van de staat Israël eigenlijk nog nooit primair is bedreigd door de Palestijnen. Het op de lange termijn voortbestaan van Israël wordt daarentegen wél nadrukkelijk in gevaar gebracht door de Israëlische politiek van onderdrukking, vernedering, etnische zuivering en genocide. Want ik schreef al eerder dat de grootste vijanden van de staat Israël de Israëlische politici zélf zijn, en ál die internationale regeringsleiders en parlementariërs, waaronder Nederlandse, die Israëls misdaden faciliteren en impliciet legitimeren. 

Zelfs als Israël en de VS álle Palestijnen uit historisch Palestina weten te verdrijven, zal dat het toekomstig bestaan van Israël inmiddels niet meer kunnen garanderen. Daarvoor zijn Israëls gruweldaden van de afgelopen periode te ernstig en te omvangrijk. De trauma’s bij de Palestijnen die de horror van Gaza overleven, én bij hén die vanuit een andere woonplaats zijn geconfronteerd met familie en vrienden die in Gaza op brute wijze door Israël werden vermoord of uitgehongerd, zullen worden doorgegeven aan nieuwe generaties.

En dat er vervolgens onder Palestijnen waar ook ter wereld mensen zullen zijn die de wens tot terugkeer ooit zullen omzetten in daden, is niet heel moeilijk te voorspellen. De trauma’s die Israël en de internationale gemeenschap bij de Palestijnen hebben veroorzaakt, zullen nog generaties doorwerken. Bedenk daarbij dat ook voor wereldburgers zónder Palestijnse achtergrond de Holocaust op 6 miljoen joodse Europeanen ooit een ver en grotendeels onbekend verleden zal zijn, daar waar de veel recentere genocide op het Palestijnse volk nog wél decennialang in het geheugen van veel mensen zal zijn gegrift. De pertinente weigering van Israël tot een vreedzaam samenleven met de Palestijnen op basis van gelijkheid, vrijheid en veiligheid voor álle inwoners van historisch Palestina kan het land daarom op termijn duur komen te staan.      

Door al het onrecht dat de Palestijnen de afgelopen decennia is aangedaan, zullen nieuwe generaties - ook na een verdere Palestijnse exodus - de Palestijnse cultuur meer dan ooit in stand houden. Onder hen de Palestijns-Chileense Elyanna die al vandaag wereldwijd successen viert, onder meer via een wereldtournee met Coldplay. Zij en zóveel anderen zullen Palestina voor altijd in leven houden. Israëls einddoel om Palestina uit de geschiedenisboeken te wissen gaat dan ook faliekant mislukken. En nu de publieke opinie als gevolg van Israëls gruweldaden steeds sterker omslaat, ben ik ervan overtuigd dat de media die het Palestijnse volk in het verleden zo nadrukkelijk hebben gefaald, in de toekomst wél alle steun gaan bieden.

Delen:

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.

BNNVARA LogoWij zijn voor