Opa Joost Eerdmans zat helemaal niet in verzet, zoals hij beweerde, maar heulde juist met de nazi's

De opa van Joost Eerdmans, Tweede Kamerlid voor de ultrarechtse partij JA21, zat niet in het verzet maar zette zich actief in voor de nazi's. Eeder dit jaar beweerde Eerdmans nog op hoge toon in het parlement dat zijn opa een verzetsverleden had en tijdens de oorlog Joodse onderduikers in zijn huis had opgenomen. Eerdmans deed dat omdat hij ontdekte dat zijn opa vermeld stond in de meer dan 450.000 oorlogsdossiers van het Nationaal Archief met namen van foute Nederlanders die online werden geplaatst. Hij meende dat zijn opa onterecht op de lijst stond. Over het online zetten van de gegevens ontstond een politiek rel omdat niet iedere vermelde persoon ook daadwerkelijk veroordeeld was. Soms ging het om namen van mensen die onterecht beschuldigd werden.

Dat geldt niet voor de opa van Eerdmans. Hij weet nu dat hij is voorgelogen over het verzetsverleden van zijn grootvader, meldt NRC.

Want er zijn bij zijn opa thuis nooit onderduikers geweest, weet hij inmiddels. Hij is er ook achter dat zijn opa in de oorlog, een half jaar in 1942, lid was geweest van de Nederlandse Volksdienst (NVD). De NVD was een nationaal-socialistische hulporganisatie die geen hulp bood aan Joden, gehandicapten, Roma of Sinti. Dat weet Eerdmans omdat de zus van zijn vader het familiedossier inmiddels heeft ingezien. „Die opmerkingen over mijn opa waren onterecht”, blikt hij nu terug. „Met de kennis van nu had ik mijn familie niet in dat politieke debat mogen betrekken.”

Het Nationaal Archief schrijft over de NVD:

De Nederlandsche Volksdienst, ook wel Nederlandse Volksdienst (NVD) genoemd, werd in juli 1941 opgericht op initiatief en met hulp van de Duitse bezetters naar het voorbeeld van de National Sozialistische Volkswohlfahrt in Duitsland. Een voorloper was de Stichting Winterhulp, eveneens een kopie van de Duitse Winterhilfe. De oprichters van de NVD wilden al het sociale werk in Nederland bundelen in de NVD om dit zo te nazificeren. (...) Als gevolg van de nationaal socialistische rassenleer kwamen gehandicapten en bejaarden niet voor zorg in aanmerking. De NVD gaf alleen hulp aan arische gezinnen. Zieken werden wel geholpen, maar ook weer alleen als ze ariër waren. (...) De organisatie had meer dan 1000 betaalde krachten in dienst.

De Autoriteit Persoonsgegevens blokkeerde vorig jaar het online zetten van de oorlogsdossiers omdat daar ook informatie tussenzit van nog levende personen. Minister Eppo Bruins werkt aan een wetswijziging om de publicatie alsnog mogelijk te maken. De minister kwam er door het archief achter dat ook zijn grootvader fout was geweest in de oorlogsjaren.